ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟ 2020;
ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ;
Του Γιώργου Σαγιά
Θρυλείται ότι ρώτησαν πριν πολλά χρόνια τον μεγάλο ποδοσφαιριστή Β. Χατζηπαναγή το εξής: Γιατί δυσκολεύονται οι αντίπαλοί του να προβλέψουν τις κινήσεις του; Αυτός, φέρεται ότι απάντησε με αφοπλιστική ειλικρίνεια περίπου έτσι: Εδώ δεν ξέρω τι θα κάνω εγώ, θα ξέρει ο αντίπαλος;
Στο ερώτημα λοιπόν που απασχολεί όλο και περισσότερους ανθρώπους (για διαφορετικούς λόγους τον καθέναν) για το αν ο Πρωθυπουργός θα αποφασίσει εκλογές εντός του 2020, η απάντηση δεν μπορεί -ακόμη- να είναι κατηγορηματική. Διότι, είναι άλλο πράγμα η σεναριολογία και άλλο η τελική απόφαση. Εννοείται ότι τα κομματικά επιτελεία τού κυβερνώντος κόμματος όσο και των άλλων κομμάτων, προβαίνουν σε συλλογή στοιχείων, αναλύουν, εκτιμούν, σχεδιάζουν, προβλέπουν, γενικά κάνουν ό,τι χρειάζεται για να έχουν εκλογική ετοιμότητα και να μην αιφνιδιαστούν. Βεβαίως, δεν έχουν όλα τα κόμματα τον ίδιο βαθμό ετοιμότητας ούτε και ίδιες δυνατότητες οργανώσεως και προβολής, όμως αυτό είναι θέμα που δεν αγγίζει ιδιαιτέρως τον μέσο ψηφοφόρο και εν πολλοίς τού είναι αδιάφορο. Σε τελική ανάλυση, αυτός θα κληθεί -όπως πάντα- απλώς να ψηφίσει. Κι αν δεν θελήσει να ψηφίσει, απλώς θα απέχει. Ούτως ή άλλως, όσοι και να ψηφίσουν -ακόμη και οι μισοί ή και ακόμη λιγότεροι- όλες οι έδρες, και οι 300, θα γεμίσουν.
Υπάρχουν ερωτήματα: Πρέπει να γίνουν εκλογές σχεδόν ένα χρόνο μετά από τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές; Θα είναι καλό ή κακό για την οικονομία μας; Θα είναι καλό ή όχι (με βάση όσα επισήμως λέγονται) για την υγεία μας; Ας είμαστε ειλικρινείς: Εκτιμάται ότι η οικονομία και η υγεία είναι κάποια κριτήρια μεταξύ αυτών που θα καθορίσουν τη λήψη οποιασδήποτε αποφάσεως, όχι για το αν θα γίνουν εκλογές αλλά για το πότε θα γίνουν εκλογές.
Στην οικονομία, για το τρέχον έτος 2020, διαφαίνεται η αδυναμία επιτυχίας δημοσιονομικών στόχων, η δυσχέρεια περαιτέρω υλοποίησης φοροελαφρύνσεων σύμφωνα με τα από καιρού προαναγγελθέντα, η δυσκολία επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων αλλά συγχρόνως και η ανάγκη μείωσής τους σχεδόν στο 2,5 % (ίσως ακόμη και χαμηλότερα) ώστε να καταστεί εφικτή η άσκηση κοινωνικής πολιτικής (και ως ανάγκης και ως βαλβίδας εκτόνωσης της εικαζόμενης ογκούμενης λαϊκής αγανάκτησης) και να γίνει μερικώς διαχειρίσιμη η εμβάθυνση της ήδη σοβούσης μεγάλης κρίσης. Επιπλέον, οι εκτιμήσεις για ανάπτυξη κοντά στο 2-2,5% (δηλαδή, κάτω των στόχων που είχαν ανακοινωθεί) καθώς και η πρόβλεψη για ύφεση περίπου 10% το 2020, σε συνδυασμό με την επίσημα εμφανιζόμενη ανεργία στο 22,5%, είναι σημαντικά στοιχεία με ειδικό βάρος για την λήψη ή μη απόφασης για εκλογές.
Θα μπορούσε κάποιος να αντιτείνει ότι υπάρχει εκτίμηση κάλυψης τού ημίσεως της υφέσεως για το 2021. Θα αποδειχθεί αυτό σωστό; Εάν ναι, κρίνεται ως ικανοποιητικό; Θα συντελέσει σε μεγάλη μείωση της ανεργίας; Και τι θα συμβεί αν η ύφεση συνεχιστεί; Στα ανωτέρω, μπορούν επιπλέον να συνυπολογιστούν τα περίπου 4,5-6,5 δισεκατομμύρια που εκτιμάται ότι θα αντληθούν από το ΕΣΠΑ (συν όσα ενδεχομένως προκύψουν από μοχλεύσεις και άλλων υπαρκτών ευρωπαϊκών πόρων) με βάση τους νέους κανόνες που ανακοινώθηκαν λίαν προσφάτως από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, γεγονός που θα λειτουργήσει ως γραμμή οικονομικής αμύνης για να επιχειρηθεί διάσωση μέρους των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Ακόμη, υπάρχει στο κυβερνητικό επιτελείο η ελπίδα για επάρκεια διαθέσιμων πόρων από τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό για χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και γενικότερα της Πολιτικής Συνοχής. Κυβερνητικά στελέχη μάλιστα επικαλούνται (κυρίως για τους αδαείς περί τούτων -και είναι η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων-) την μη εξαίρεση της Ελλάδος από το Έκτακτο Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης εξαιτίας τού κορωνϊού COVID-19 (απόφαση η οποία πιστώθηκε στην κα Κριστίν Λαγκάρντ). Βεβαίως, όσοι παρουσιάζουν την ανωτέρω εικόνα, είναι ευκολονόητο ότι θα αποφύγουν αντίστοιχη προβολή τού γεγονότος ότι η χώρα μας παρουσιάζεται ως διαθέτουσα τα λιγότερα κονδύλια ως ποσοστό τού ΑΕΠ συγκριτικά με τα άλλα κράτη του ευρωπαϊκού νότου. Το ίδιο θα συμβεί και με την προβολή της φαλκίδευσης των εργασιακών δικαιωμάτων, θα επιδιωχθεί δηλαδή μία απλή αναφορά αυτής υπό την οπτική του "μικρότερου κακού".
Ασφαλώς όμως το τι θα προταχθεί για ενημέρωση τού πολίτη, συνδέεται και με τα 20.000.000€ που έχουν -έως τώρα- διατεθεί στα μέσα μαζικής ενημερώσεως. Μιας ενημερώσεως που απέχει παρασάγγας από την αντικειμενική ενημέρωση και που ξεπερνά κατά πολύ τα της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, ακροβατώντας σε τεντωμένο σχοινί και ενώ ελλοχεύουν η ποδηγέτηση της κοινής γνώμης, ακόμη και αυτή η προπαγάνδα. Μάλιστα, αυτό θεωρείται βασικό συστατικό τής αναλύσεώς μας περί εκλογών (αν και δεν επιθυμούμε τις γενικεύσεις λόγω υπάρξεως εξαιρέσεων). Είναι ηλίου φαεινότερον ότι γίνεται διαρκώς απόπειρα εξωραϊσμού κυβερνητικών επιλογών (κάτι που άλλωστε συνέβαινε και επί προηγουμένων Κυβερνήσεων, μειώνοντας ακόμη περισσότερο την αξιοπιστία των μμε). Για παράδειγμα, είναι τουλάχιστον τραγελαφικό να ονομάζονται οι λαθραίως εισερχόμενοι στην χώρα μας από χώρες όπως το Πακιστάν ή η Σομαλία "πρόσφυγες", κατόπιν "λαθρομετανάστες", έπειτα "ασύμμετρη απειλή" και μετά "μεταναστευτικές - προσφυγικές συγκεντρώσεις". Στα ίδια μμε, οι ίδιοι άνθρωποι, είναι αυτοί που έλεγαν ότι στο Δημοψήφισμα θα βγει "ναι" -και βγήκε "όχι"-, είναι αυτοί που έλεγαν ότι θα ηττηθεί ο Τραμπ -όμως νίκησε-, είναι αυτοί που έλεγαν πως θα ηττηθούν οι υποστηρικτές τού BREXIT -αλλά νίκησαν. Πλην όμως τα στοιχεία αυτά δεν αλλάζουν την πραγματικότητα, δηλαδή το ότι η Κυβέρνηση έχει σαφώς "το πάνω χέρι" στα μμε.
Επικουρικά -με όλο και αυξανόμενη δύναμη παρεμβάσεως- στέκονται και οι εταιρείες δημοσκοπήσεων, οι οποίες επιτελούν σημαντικότατο έργο που αξιοποιείται με πολύ ικανοποιητικό τρόπο (γι' αυτά) από τα κομματικά επιτελεία. Ο παραγγέλων (δηλαδή, ο έχων να πληρώσει) έχει την πολυτέλεια να εντοπίζει δυνατά και αδύνατα σημεία του και να πράττει αναλόγως.
Για παράδειγμα, μπορεί να διερευνήσει την κοινή γνώμη για το θέμα αιχμής περί κορωνϊού και υγείας, σε συνάρτηση με μέτρα που έχουν όσμωση με την αντισυνταγματικότητα και -ευρύτερα- με την στέρηση αυτής καθ' αυτής της ελευθερίας. Είναι τουλάχιστον εντυπωσιακό το πώς χειραγωγείται μεγίστη μάζα ανθρώπων, παρά τις όποιες κυβερνητικές παλινωδίες και αντιφάσεις. Επιλέγονται ως χαρακτηριστικά παραδείγματα τα εξής: Κλείσιμο Έβρου και απαγόρευση αίτησης ασύλου σε λαθρομετανάστες, ακυβέρνητο πλοίο και συνέχιση ροών σε Αιγαίο και νησιά από παρανόμως εισελθόντες και άρση απαγόρευσης αιτήσεως ασύλου. Απαγόρευση Περιφοράς Επιταφίου, υποστήριξη "περιφοράς" καλλιτέχνιδος επί καρότσας φορτηγού ενώπιον συνωστισμένων (και) πολιτικών, δημοσιογράφων, αστυνομικών, πολιτών. Απαγόρευση συναθροίσεως πιστών Χριστιανών σε προαύλια εκκλησιών για την Ανάσταση, άδεια συναθροίσεως σε πιστούς τού ΚΚΕ στον πέριξ της Βουλής χώρο. Δύο μέτρα και δύο σταθμά και συγχρόνως το ποσοστό του κυβερνώντος κόμματος αυξημένο και μεγαλύτερη η διαφορά του από το δεύτερο και τα άλλα κόμματα. Τώρα λοιπόν, ίσως είναι η ώρα να διερευνηθούν δημοσκοπικά και τα εξής δύο σημεία: α)Το "2ο κύμα κορωνϊού" για το οποίο ήδη προετοιμάζεται η κοινή γνώμη για το φθινόπωρο (με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό) και β)Η "αιρεσιμότητα" των μέτρων "χαλάρωσης", όταν αυτό κριθεί απαραίτητο υπό των της κυβερνήσεως προς τούτο εντεταλμένων. Με άλλες λέξεις, το αν, πότε, πού, πώς, για πόσο, τι και γιατί θα θέλει να κάνει κάποιος, θα πρέπει να εγκρίνεται και να τελεί υπό αίρεση κατά τη γνώμη κάποιου που θα δίνει την εντολή, κάποιων που θα παρακολουθούν την υλοποίησή του, κάποιων που θα εκτελούν τις εντολές και κάποιων που θα ελέγχουν την εφαρμογή τους.
Στην εξίσωση των εκλογών, μπαίνει και η Εκκλησία της Ελλάδος, στην οποία υπάγονται 8.500 Ιεροί Ναοί και Ιερές Μονές και την στηρίζουν εκατομμύρια πιστών. Το κύρος της έχει τρωθεί από την διαχείριση του θέματος του COVID-19. Ένας καλόπιστος κριτής θα μπορούσε ίσως να διαγνώσει στην απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για το κλείσιμο των ναών και την μη τέλεση των Μυστηρίων, την προσπάθεια μη στοχοποίησης της Εκκλησίας σε περίπτωση ευρύτερης μεταδόσεως τού περί ου ο λόγος ιού. Όμως, ήταν -και είναι- κραυγαλέα η στάση της για μη υπεράσπιση της λατρευτικής και μυστηριακής ζωής (τρόποι υπήρχαν και αποδείχθηκε σε ορθόδοξες εκκλησίες του εξωτερικού) καθώς και λειτουργών της που έπραξαν το ορθοδόξως αυτονόητο. Η δε στοχοποίησή της από πολεμίους της, ήταν ούτως ή άλλως αναμενόμενη. Τι θα απαντήσει όμως τώρα στους πιστούς της για τα κλειστά μεγάφωνα στις εκκλησίες και τα ανοιχτά μεγάφωνα στη διαπασών στα τζαμιά (π.χ. Ξάνθης και Κομοτηνής); Τι θα απαντήσει στους πιστούς της για την διαπόμπευση λόγων και γραφών ενορατικών Αγίων και Γερόντων που χρεώνονται σαν θεωρίες συνωμοσίας και οι υποστηρικτές τους διαπομπεύονται σαν γραφικοί; Κυρίως, τι θα απαντήσει στην επίθεση κατά της Λαβίδας ως μέσου της Θείας Κοινωνίας, όταν με την στάση της επέτρεψε σχόλια για "κουταλάκια" που "δίνουν κρασί και ψωμί" σε "πειραγμένους που θα μας κολλήσουν όλους"; Πολλοί πιστοί Χριστιανοί έχουν θυμώσει. Η Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει τους τρόπους της να το διαχειριστεί αυτό, με πίστη, μετάνοια και διάκριση. Η Κυβέρνηση έχει τρόπους να διαχειριστεί τον θυμό τού χριστεπώνυμου πλήθους; Θα επιδιωχθεί και πάλι να πολιτευτούν στελέχη της Εκκλησίας της Ελλάδος; (υπάρχει το προηγούμενου ενός ιδιαιτέρως υψηλόβαθμου στελέχους της ως υποψηφίου του ΣΥΡΙΖΑ και αντιστοίχως ενός τής ΝΔ). Αυτό είναι αποδεκτό; Εάν ναι, αυτό ισχύει για όλα τα κόμματα;
Αγκάθι για το αν η Κυβέρνηση θα επιδιώξει εντός του έτους εκλογές, αποτελεί η υποχρέωση να γίνουν οι επόμενες εκλογές με το σύστημα της απλής αναλογικής. Διότι δεν υπάρχει σε αυτή την αναμέτρηση το λεγόμενο "μπόνους" των δεκάδων επιπλέον εδρών. Πρέπει λοιπόν το επιτελείο της να συνυπολογίσει την αναγκαιότητα των μετεκλογικών διερευνητικών εντολών και να εξειδικεύσει σε κάθε κόμμα καθώς και στην πιθανή ενός εκάστου κατάταξη. Η περίπτωση της αυτοδυναμίας είναι απλώς σενάριο, όμως η περίπτωση συγκυβέρνησης δεν είναι απλώς σενάριο. Βεβαίως, η πιθανότητα δεύτερων "επαναληπτικών" εκλογών είναι μεγάλη. Και τούτο διότι έτσι θα μειώσει -σε πρώτη φάση- την "γκρίνια" όσων βουλευτών ή υποψηφίων βουλευτών της φαίνεται ότι πλήττονται προσωπικώς από την εφαρμογή της απλής αναλογικής και -κυρίως- θα αυξήσει κατά πολύ την βουλευτική της δύναμη λόγω του εκλογικού συστήματος της ενισχυμένης αναλογικής με το οποίο θα γίνουν οι "δεύτερες εκλογές", έχοντας "κάψει" έτσι και την αναγκαστική βάσει νόμου της προηγουμένης Κυβερνήσεως ύπαρξη της απλής αναλογικής, σε μια περίοδο που δημοσκοπικά βρίσκεται υψηλά. Διατυπώνοντάς το αλλιώς, θα έχει προσπαθήσει να μετατρέψει το αγκάθι σε ρόδο. Ακόμη, θα γνωρίζει πού πρέπει να εστιάσει ώστε να μειώσει ποσοστά κομμάτων που μπορεί να βρίσκονται επάνω ή κοντά στο όριο τού 3%. Βεβαίως, όλα αυτά προϋποθέτουν για το επόμενο χρονικό διάστημα, σχετικά ήρεμο πολιτικό κλίμα, όχι ραγδαία επιδείνωση των κρουσμάτων από τον ιό, όχι επιθετική ενέργεια από την Τουρκία, όχι εξεγέρσεις στους δεκάδες θυλάκους ανθρώπων "αιτουμένων ασύλου" που δημιουργήθηκαν σε όλη την επικράτεια από ανθρώπους που ήρθαν απρόσκλητοι παρανόμως στην πατρίδα μας, όχι απρόοπτα γεγονότα.
Μέρος τού πολιτικού ψηφιδωτού της χώρας, είναι και τα πατριωτικά κόμματα. Τι γίνεται όμως στην κατακερματισμένη πατριωτική παράταξη, η οποία θα μπορούσε να είναι ένας πόλος σοβαρής εθνικής αντιπολιτεύσεως και -υπό προϋποθέσεις- επιλογή όλο και περισσοτέρων Ελλήνων;
Μία εργασία που πρέπει να γίνει τάχιστα από όσους ενδιαφέρονται για τον λεγόμενο πατριωτικό "χώρο", είναι να ξεκαθαριστεί η έννοια πατριώτης και το περιεχόμενό της. Όχι μόνο καταφατικά αλλά και αποφατικά. Δηλαδή, όχι μόνο για το ποιος λέγεται πατριώτης και τι είναι πατριωτισμός αλλά και ποιος δεν μπορεί να λέγεται πατριώτης και τι δεν είναι πατριωτισμός. Το όμοιον και για τις λέξεις και τις έννοιες εθνικιστής και εθνικισμός. Δεν χρειάζονται όμως ατέρμονες συζητήσεις αλλά επαρκής γνώση, καθαρή σκέψη και ειλικρινής έκφραση, γιατί δεν υπάρχει χρόνος για τους πατριώτες. Διότι, επιπλέον, ελλείψει ενιαίας πολιτικής εκφράσεως στον ευρύτερο χώρο των πατριωτών, πολλοί είναι αυτοί που "θολώνουν τα νερά", περισσότεροι δε είναι αυτοί που "ψαρεύουν σε θολά νερά".
Μέχρι να συμβεί όμως αυτό, με κριτήριο (όχι ασφαλές) τον αυτοπροσδιορισμό κάποιων κομμάτων (και αφού πρώτα αφεθούν στην άκρη νεολογισμοί όπως η σύνθετη λέξη "νεοπατριωτισμός" έως ότου αποκτήσουν το όποιο περιεχόμενο), η κατάσταση έχει -εν τάχει- ως εξής: Το κόμμα της Ελληνικής Λύσης, εκπροσωπείται στη Βουλή και στην Ευρωβουλή. Έχει -μεταξύ άλλων- την υπό του νόμου προβλεπόμενη επιχορήγηση, στελέχη με επικεφαλής τον πρόεδρο του κόμματος κ. Κ. Βελόπουλο, διαύλους επικοινωνίας σε μμε, εκλογικό μηχανισμό και ομάδα υποστηρικτών ανιχνεύσιμη στις δημοσκοπήσεις με ποσοστό που αυτή την περίοδο φέρεται ότι κυμαίνεται από 3-4,5%. Το κόμμα της Χρυσής Αυγής, το οποίο εκπροσωπείται στην Ευρωβουλή. Στερείται παρατύπως την επιχορήγηση που προβλέπεται. Έχει στελέχη με επικεφαλής τον Γ.Γ. της Χρυσής Αυγής κ. Ν. Μιχαλολιάκο. Είναι αποκλεισμένο από τα μμε. Έχει εκλογικό μηχανισμό και ομάδα υποστηρικτών ανιχνεύσιμη στις δημοσκοπήσεις με ποσοστό που ποικίλει από εταιρεία σε εταιρεία και από εποχή σε εποχή και που αυτή την περίοδο φέρεται ότι κυμαίνεται από 1,5-2,5%. Το κόμμα της Ελληνικής Λαϊκής Συνείδησης, εκπροσωπείται στην Ευρωβουλή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ενίσχυσή του. Επικεφαλής είναι ο κ. Ι. Λαγός, ο οποίος πλαισιώνεται από κάποια στελέχη. Δεν έχει χρειαστεί έως τώρα εκλογικό μηχανισμό. Δεν τυγχάνει προβολής στα μμε και δεν ανιχνεύεται στις δημοσκοπήσεις σε ξεχωριστή στήλη αλλά στο άθροισμα ποσοστών κομμάτων. Πέραν τούτων, υπάρχουν μικρότερα κόμματα, κινήσεις και προσωπικότητες, τα οποία επιθυμούν να έχουν συμμετοχή στις βουλευτικές εκλογές, όμως δεν έχουν -μεταξύ άλλων- προς ώρας, την απαραίτητη κρίσιμη μάζα υποψηφίων και το απαραίτητο χρηματικό ποσό για την συμμετοχή τους, όπως επίσης και εκλογικό μηχανισμό. Κυρίως όμως, δεν έχουν καταφέρει να κατανοήσουν ότι η πολυδιάσπαση οδηγεί σε μη συμμετοχή (στην χειρότερη γι' αυτούς περίπτωση) ή σε αποτυχία (σε μία ρεαλιστική περίπτωση). Η επιτυχία (η καλή γι' αυτούς περίπτωση) φαίνεται πολύ δύσκολο σενάριο. Διότι, παρά την ύπαρξη φιλότιμων αγωνιστών, αληθινοί ή και κατά φαντασίαν παράγοντες, δεν έχουν μπορέσει να κάνουν τα παθήματα του χθες μαθήματα του σήμερα. Δεν έχουν καταφέρει να αφήσουν στην άκρη εγωισμούς, αρχομανίες, αλαζονικές συμπεριφορές, πολιτικούς ναρκισσισμούς, φοβικές αντιδράσεις, περιθωριακές συμπεριφορές, υστερόβουλες σκέψεις και άλλες πολιτικές στρεβλώσεις. Όπως μάλιστα κυκλοφορεί -και μάλλον ορθά- στους αντίστοιχους κύκλους, "...ο χώρος ναρκοθετείται μονίμως από το σύστημα και τους συστημικούς...". Στον αντίποδα, με θετικό πρόσημο καταγράφεται η περίπτωση τού Κέντρου Φ ως κοινού τόπου συνάντησης και εκλογικής πορείας πατριωτών και εθνικιστών, το οποίο στα περί εκλογικών συνεργασιών διακηρύσσει ότι "Όταν λέμε όλοι εννοούμε όλοι". Θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να είναι η εγγύηση για κοινή προσπάθεια του συνόλου πατριωτών και εθνικιστών.
Θα γίνουν λοιπόν εκλογές το 2020; Ο πρωθυπουργός της χώρας και πρόεδρος της ΝΔ κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει να συνεκτιμήσει -μεταξύ πολλών ακόμη- και τα ανωτέρω σημαντικά στοιχεία. Διενεργώντας εκλογές εντός του 2020, υπό τις παρούσες συνθήκες (και το τονίζουμε αυτό), "ξεμπερδεύει" με την απλή αναλογική, μπορεί να προχωρήσει σε συγκυβέρνηση (διασπώντας κατ' ουσίαν τους αντιπάλους του) ή και σε δεύτερες εκλογές με ενισχυμένη αναλογική αυξάνοντας τις έδρες της ΝΔ, δύναται να ενισχύσει τα ψηφοδέλτια του κόμματός του με ακόμη πιο πολλούς βουλευτές "τού κλίματός του", εκμεταλλεύεται υπέρ του πολιτικά την παρούσα ιδιόμορφη κατάσταση εξαιτίας τού κορωνϊού (η οποία του δίνει -τουλάχιστον δημοσκοπικά- τεράστια διαφορά ασφαλείας από το δεύτερο κόμμα), απορροφά -με σύνθημα κάτι σαν "πρώτα η υγεία"- τους κραδασμούς από Χριστιανούς ψηφοφόρους, φαίνεται να κερδίζει μία νέα τετραετία στην οποία θα μπορεί να επικαλεστεί την "νωπή λαϊκή εντολή" για τη λήψη σκληρών νέων μέτρων, θα έχει το περιθώριο να προωθήσει νέα πολιτική "ατζέντα" με διαφορετικούς και σκληρότερους στόχους και όρους από αυτή που προεκλογικώς είχε αναπτύξει και δεν υλοποιεί σήμερα -τή συναινέσει μάλιστα τού λαού-, θα μπορεί να επικαλεστεί δημοκρατική νομιμοποίηση λόγω εκλογών σε μέτρα που έχουν όσμωση με την αντισυνταγματικότητα, θα έχει κερδίσει παράταση ενός ακόμη έτους μίας νέας τετραετίας για να προσπαθήσει έως το 2024 να ανατρέψει ξανά υπέρ του το πιθανό αρνητικό κλίμα που θα έχει δημιουργηθεί λόγω της υφεσιακής πολιτικής, των αναμενόμενων αντιλαϊκών μέτρων αλλά και μεγάλων εθνικών προβλημάτων τα οποία ήδη βρίσκονται προ των θυρών. Για τους δε πατριώτες, εάν θέλουν να έχουν δυνατή φωνή στο Κοινοβούλιο, επείγει η εύρεση "φόρμουλας" δικτύωσης και συνεργασίας. Γιατί μπορεί όλοι να πιστεύουν ότι θα εκπροσωπηθούν στο Κοινοβούλιο, μπορεί όμως και όλοι να αποτύχουν.
Θα προλάβουν;
Γεώργιος Σαγιάς