Η σημειολογία μίας μπλούζας.
Του Άρη Πετράκη
16-7-2023
Πριν λίγο καιρό σε κάποια ομάδα του Facebook με θέμα την εφεδρεία ένα μέλος της ανήρτησε μία φωτογραφία που μου έκανε εντύπωση. Ήταν μία γκρι κοντομάνικη μπλούζα, που στο πίσω μέρος της είχε ως στάμπα αναπαράσταση του δικέφαλου αετού να σκίζει την τουρκική σημαία με φόντο την ελληνική σημαία και τις φράσεις «ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ», «ΛΟΧΟΣ Υ.Ε.Α. (26…)» και «ΝΙΚΗ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ».
Ενδιαφέρθηκα να μάθω την «ιστορία» της μπλούζας και ξεκίνησα διαδικτυακό διάλογο με τον έφεδρο αξιωματικό που ανέβασε τη φωτογραφία. Έμαθα ότι η μπλούζα ήταν ιδέα ενός εθνικιστή, που εκπαιδευόταν ως Υποψήφιος Έφεδρος Αξιωματικός (Υ.Ε.Α.) λίγο μετά το 2000 στη Σχολή Μηχανικού. Μαζί του έτυχε να εκπαιδεύονται 2-3 ακόμα Υ.Ε.Α., επίσης εθνικιστές, και όλοι μαζί έγιναν όχι πυρήνας αλλά μία παρέα με κοινή ιδεολογία. Όταν λοιπόν έπεσε η ιδέα να φτιαχτεί μία αναμνηστική μπλούζα για όλη τη σειρά (ΕΣΣΟ) των Υ.Ε.Α. της Σχολής Μηχανικού (για ευνόητους λόγους δεν αποκαλύπτουμε την ΕΣΣΟ), η παρέα των εθνικιστών μετά από συζητήσεις κατέληξε σ’ αυτό το σχέδιο, το οποίο αποδέχθηκαν όλοι οι υπόλοιποι Υ.Ε.Α.. Στη συνέχεια δεν ήταν δύσκολο να βρεθεί το κατάστημα που θα τύπωνε τις μπλούζες. Το σχέδιο με τον δικέφαλο αετό υπήρχε ήδη (τέτοιες μπλούζες πωλούνταν στο Μοναστηράκι και αλλού), οπότε προστέθηκαν οι λέξεις που προανέφερα. Επιλέχθηκε το γκρι χρώμα για να την φορούν οι έφεδροι αξιωματικοί εκτός στρατοπέδων και ο καθένας αγόρασε από μία.
Τα ανωτέρω αναφέρω διότι από ένα αντικείμενο, όπως είναι μία αναμνηστική μπλούζα, προκαλείται σύγκριση του τότε με το τώρα και μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα για τη μεταβολή που έχει επέλθει στην ελληνική κοινωνία μέσα σε μία εικοσαετία.
Η συγκεκριμένη μπλούζα ήταν πρωτοβουλία μίας μικρής ομάδας εθνικιστών, που έτυχε να βρεθούν στον κατάλληλο τόπο τον κατάλληλο χρόνο. Το περιβάλλον του στρατού εκείνη την εποχή - λίγα χρόνια μετά την ήττα των Ιμίων - ήταν δεκτικό σε τέτοιες πρωτοβουλίες. Σίγουρα δεν ήταν επίσημη μπλούζα του στρατού αλλά εκείνη την εποχή δεν πείραζε κανέναν η ύπαρξη τέτοιων σχεδίων ή του συνθήματος «ΝΙΚΗ Ή ΘΑΝΑΤΟΣ». Στην εποχή μας τα πράγματα έχουν αλλάξει. Μπλουζάκια με τέτοια σχέδια - και αντίστοιχα συνθήματα - απαγορεύονται στα στρατόπεδα. Αλλά και εκτός στρατοπέδων ακόμα και ανήλικοι που φορούν τέτοιες μπλούζες δέχονται επιθέσεις από αναρχικούς. Αυτό είναι αποτέλεσμα του γενικού κλίματος απαξίωσης των ενόπλων δυνάμεων, της θητείας, της εφεδρείας κλπ.
Από την φαινομενικά ασήμαντη αυτή πρωτοβουλία αποδεικνύεται επίσης ότι μικρές ομάδες, υπό προϋποθέσεις (π.χ. συνοχή, σχεδιασμός, επιμονή), μπορούν να επιβάλλουν τις απόψεις τους σε μεγαλύτερες ομάδες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, 3-4 εθνικιστές κατόρθωσαν με τις κατάλληλες κινήσεις να πείσουν τους υπόλοιπους Υ.Ε.Α. να αποδεχθούν μία μπλούζα με το ανωτέρω σχέδιο και σύνθημα. Βεβαίως τους ευνόησαν οι περιστάσεις αλλά αν δεν υπήρχε η αρχική ιδέα τίποτα δεν θα είχε συμβεί. Υποστηρίζω ότι τους ευνόησαν οι περιστάσεις διότι την εποχή εκείνη η ελληνική κοινωνία δεν είχε δεχθεί ακόμα την έντονη προπαγάνδα υπέρ του πολιτιστικού μαρξισμού από το εκπαιδευτικό σύστημα και τα Μ.Μ.Ε., όπως συμβαίνει στην εποχή μας. Φανταστείτε πόσο θα ξεσάλωναν σήμερα οι τουρκολάγνοι «τηλεοπτικοί πανελίστες» και influencers στο άκουσμα της είδησης ότι μία τέτοια μπλούζα φορέθηκε σε κάποιο στρατόπεδο ή οπουδήποτε αλλού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Υ.Ε.Α. που εκπαιδεύονταν εκείνα τα χρόνια στη Σχολή Μηχανικού ήταν όλοι απόφοιτοι Α.Ε.Ι. (κυρίως Πολυτεχνείων), ηλικίας κατά κύριο λόγο 23-28 ετών. Επομένως, δεν ήταν παιδάκια που παρασύρθηκαν από «εθνικιστικές κορώνες», όπως θα ισχυρίζονταν σήμερα οι διεθνιστές. Ήταν νέοι από διάφορα μέρη της Ελλάδας, διαφορετικών πολιτικών πεποιθήσεων, διαφορετικής οικονομικής επιφάνειας αλλά ως κοινό χαρακτηριστικό είχαν την ελληνική καταγωγή, την έμπρακτη αγάπη για την πατρίδα και τη θέληση να υπηρετήσουν μία ξεχωριστή στρατιωτική θητεία διάρκειας σχεδόν 2 ετών. Δεν είναι δυνατό να γνωρίζουμε τι απέγιναν οι συγκεκριμένοι έφεδροι αξιωματικοί μετά την θητεία τους. Σίγουρα κάποιοι, ως επιστήμονες που ανήκαν σε συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, θα υπήρξαν θύματα του brain drain που προκάλεσε η οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας τα προηγούμενα χρόνια. Ίσως κάποιοι να κατέληξαν θύματα του πολιτιστικού μαρξισμού. Ίσως κάποιοι να αποτέλεσαν το «καύσιμο» που ανέδειξε πατριωτικά και εθνικιστικά κόμματα στις πρόσφατες εκλογές.
Όσον αφορά τις ένοπλες δυνάμεις, είκοσι και πλέον χρόνια μετά από τη δημιουργία της μπλούζας, δυστυχώς - όπως και η ελληνική κοινωνία - έχουν γίνει πολυεθνικές/πολυφυλετικές, μέσω της κατάργησης της ελληνικής καταγωγής ως προϋπόθεσης για είσοδο στις στρατιωτικές σχολές και μέσω της απόδοσης της ελληνικής ιθαγένειας σε χιλιάδες αλλογενείς που, ως Έλληνες πολίτες, υπηρετούν υποχρεωτικά στρατιωτική θητεία σ’ αυτές. Επομένως, αν σήμερα έπεφτε η ιδέα να φτιαχτεί παρόμοια αναμνηστική μπλούζα σε οποιαδήποτε μονάδα των ενόπλων δυνάμεων, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπήρχαν αντιδράσεις από πολλούς υπηρετούντες σ’ αυτές.
Τα ανωτέρω αποτελούν σκέψεις που προκλήθηκαν από μία φωτογραφία σε συνδυασμό με την πραγματικότητα που βιώνουμε. Δεν γνωρίζω αν η τάση μεταβολής της ελληνικής κοινωνίας από εθνική σε πολυεθνική/πολυφυλετική μπορεί να αντιστραφεί αλλά σίγουρα αξίζει να το προσπαθήσουμε.
Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.
