Στο ερώτημα: "Είστε με τη Ρωσία ή με την Ουκρανία", η απάντηση είναι ίδια με αυτή που δίνεται κάθε φορά που τίθεται αντίστοιχο ερώτημα για οποιεσδήποτε αντιμαχόμενες χώρες: Είμαστε με την Ελλάδα.
Κάθε χώρα αγωνίζεται για το εθνικό της συμφέρον. Και καλά κάνει. Θα ήταν παράλογο να μην υπηρετούμε εμείς το δικό μας εθνικό συμφέρον.
Οι συμμαχίες χρειάζονται, δεν πρέπει όμως να είναι ετεροβαρείς. Και γνωρίζοντας ότι δεν είναι σταθερές, δεν είναι μόνιμες, δεν λειτουργούν βάσει συναισθημάτων, συχνά υπόκεινται σε ισοσταθμιστικές κρίσεις συμφερόντων υπέρ τρίτων εταίρων, γεγονός που περιπλέκει το είδος, την μορφή και την έκταση της συμμαχίας.
Η δυσκολία για μια ηγεσία έγκειται στο να μπορέσει να διακρίνει πού βρίσκεται το δικό της εθνικό συμφέρον και με ποιον τρόπο θα το υπηρετήσει στον υπερθετικό βαθμό. Θέματα ηθικής, διεθνούς δικαίου, κανόνων εμπλοκής, θα ήταν καλό να εφαρμόζονται αλλά ξεκάθαρα δεν εφαρμόζονται. Γίνεται επίκλησή τους προσχηματικά, υποκριτικά και επιλεκτικά. Όλοι ανεξαιρέτως, λειτουργούν υπέρ των συμφερόντων τους και κατά των όποιων αντιπάλων τους.
Εντός αυτού του μόνιμου και σταθερού πλαισίου, οι δυνατές χώρες επιβάλλουν τα θέλω τους και οι αδύνατες προσπαθούν να μειώσουν το μέγεθος τής ήττας τους. Όταν αποτυγχάνει η διπλωματία, η επιχειρηματολογία τίθεται βάσει της στρατιωτικής δυνατότητας και ικανότητας. Η βούληση και η αποφασιστικότητα της ηγεσίας κάποιων χωρών είναι το στοιχείο που μπορεί να κάνει την διαφορά σε μια σύγκρουση. Γιατί δεν είναι όλες οι ηγεσίες έτοιμες για διακύβευση τού εκάστοτε παρόντος κατεστημένου -εν πολλοίς βολικό για αυτές- και ούτε είναι όλοι οι λαοί έτοιμοι για θυσίες. Προετοιμασίες ή αδράνεια ετών μπορούν να λειτουργήσουν καθοριστικά την κρίσιμη στιγμή. Καθώς επίσης σημαντικό ρόλο μπορούν να διαδραματίσουν τα κοινωνικά δεδομένα που επικρατούν σε μια χώρα, οι αρχές και οι αξίες με τις οποίες αυτός ο λαός γαλουχείται, το είδος τής παιδείας που παρέχεται, το κύρος ή η απαξίωση των ενόπλων δυνάμεων, η περιρρέουσα ιδεολογία, η ποιότητα και το περιεχόμενο των μέσων μαζικής επικοινωνίας, ασκούμενες πολιτικές που δημιουργούν πέμπτη φάλαγγα, κόμματα με αντεθνικές ιδέες και απόψεις.
Αναλύοντας μία σύγκρουση, καλόν είναι να μην μελετούμε τα γεγονότα αποσπασματικά ή εφήμερα. Δεν είναι πάντα αυτό που φαίνεται (ή, πιο σωστά, συνήθως δεν είναι αυτό που φαίνεται). Επίσης, δεν είναι αυτό που παρουσιάζουν τα μ.μ.ε. κάθε εμπλεκόμενης -καθ' οιονδήποτε τρόπο- χώρας ούτε και τα παγκόσμια δίκτυα. Η ιστορία δεν έχει τελειώσει, η ιστορία δεν τελειώνει γιατί η ιστορία γράφεται κάθε στιγμή παντού. Στο παρελθόν υπάρχουν αιτίες για το παρόν και οι οποίες καθορίζουν το μέλλον. Εάν δεν υπάρχουν, δημιουργούνται και από εκεί και πέρα θεωρούνται ιστορία. Το πώς παρουσιάζονται, είναι μέρος τής αλήθειας• όχι μιας γενικής και ενιαία αποδεκτής αλήθειας αλλά της αλήθειας όπως την ερμηνεύει κάθε εμπλεκόμενο μέρος. Τα μ.μ.ε. λειτουργούν ως το μακρύ χέρι των συγκρουόμενων εξουσιών -και αυτό απέχει παρασάγγας από την όντως αλήθεια. Ελάχιστες μη ποδηγετημένες φωνές οι οποίες προσπαθούν να λειτουργήσουν το δυνατόν με αντικειμενικότητα, συχνά γίνονται στόχος αμφοτέρων των αντιμαχομένων διότι οι αντίπαλοι την θεωρούν προκρούστειο έννοια και την μακραίνουν ή την κονταίνουν κατά το δοκούν με το πληκτρολόγιο ξίφος τους.
Πατριώτες και μη πατριώτες, στην πρώτη γραμμή τής μάχης ή σε κάποιο διαμέρισμα, ένθεν κακείθεν των πλευρών, σπέρνουν με τα κορμιά τους το επίμαχο έδαφος, δηλαδή τα συμφέροντα που απορρέουν από την διατήρηση ή την κατάκτησή του, την ίδια στιγμή που οι παγκόσμιες "ελίτ" παίζουν γκολφ κάπου μακριά σε ασφαλές μη επίμαχο έδαφος.
Μήπως όμως εν τέλει ο πατέρας των πάντων πόλεμος είναι η κινητήριος δύναμη μιας ανατροπής σε παγκόσμιο επίπεδο των αρνητικών κατεστημένων τής αδικίας, της εξαθλίωσης, της υποκρισίας, της αναξιοπρέπειας, τού υβριδικού αντανθρώπου, της επιδιωκόμενης αφύσικης ομογενοποίησης των πάντων; Μήπως μια μεγάλη σύγκρουση είναι το μέσον για να σταματήσει η μεγάλη πολτοποίηση;
Στις εμφανείς τεράστιες αντιφάσεις (π.χ. μαζί φιλελευθεριστές, σοσιαλιστές, κομμουνιστές, ναζιστές και χριστιανοί, με υποστήριξη ισλαμιστών, να αντιπαρατίθενται με εθνικιστές που συμμαχούν με κομμουνιστές, φασιστές, σοσιαλιστές και τους οποίους στηρίζουν άλλοι χριστιανοί που τους υποστηρίζουν άλλοι ισλαμιστές), πέρα από αναγκαίες ψευδείς συμβάσεις, ένα είναι το ουσιαστικό καθήκον: να βγει το ελληνικό έθνος αλώβητο και ενισχυμένο.
Όσοι προσπαθούν να συσχετίσουν τον πόλεμο Ρωσίας Ουκρανίας με θέματα που άπτονται τού ελληνικού ενδιαφέροντος, οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπ' όψιν τους (πέρα από ψοφοδεείς ηττοπαθείς "αναλύσεις") ότι η Ελλάδα είναι αυτή η οποία νομιμοποιείται και δικαιούται να εγείρει ζητήματα σε γειτονικές χώρες και αξιώσεις από εταίρους και σαφώς όχι το αντίθετο. Το "πονηρό τσουβάλιασμα" υπηρετεί αντεθνικούς σκοπούς και αυτοί που το επιχειρούν είναι επιεικώς ανόητοι ή -δυστυχώς- ετεροκινούμενοι ανθελληνικώς. Χέρι που σηκώθηκε κατά της Ελλάδας, πρέπει να κοπεί. Αδράνεια και επικίνδυνος εφησυχασμός για θέματα που ενδέχεται να μας προβληματίσουν έντονα στο κοντινό και απώτερο μέλλον, πρέπει επιτέλους να αντιμετωπιστούν σοβαρά και στιβαρά.
Ο πόλεμος Ρωσίας Ουκρανίας, είναι πόλεμος με παγκόσμιες επιπτώσεις. Η Ελλάδα όμως δεν έχει ιδιαίτερο λόγο να εμπλακεί σε μια παγκόσμια διελκυστίνδα με αμφίβολο τελικό αποτέλεσμα και στην οποία το διεθνές δίκαιο είναι υποκριτικό άλλοθι προώθησης μια ατζέντας που πόρρω απέχει από τα πραγματικά δικά της συμφέροντα -ιδωμένα υπό εθνική οπτική. Όμως αυτή η οπτική είναι που λείπει...
Γεώργιος Σαγιάς
Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.