Γιατί ο Αριστερός ανεθνισμός συμπλέει με τον φιλελευθερισμό της Παγκοσμιοποίησης;

Γράφει ο Δ. Γκίκας

Ο αντεθνικός χαρακτήρας της λεγομένης πολιτικής Αριστεράς έχει πλέον βρει ερείσματα (πολιτικά, οικονομικά και ευρύτερα πολιτιστικά) στις νεοφιλελεύθερες ιδεολογίες. Αυτό, εκ πρώτης όψεως, μοιάζει παράταιρο κι ανίερο. Αρκεί να παρατηρήσει, όμως κάποιος τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας τη σταδιακή απάλειψη των διαχωριστικών γραμμών, ανάμεσα στα δύο αυτά πολιτικά μεγέθη: από την απαξίωση του Εκκλησιαστικού λόγου, την κατάργηση των παραδοσιακών εορτών και εθίμων (η πανδημία υπήρξε πολύ καλή ευκαιρία) μέχρι και την υπερπροβολή των διαφορετικών σεξουαλικών προτιμήσεων (υπό την εύσχημη δικαιολογία της «υιοθέτησης της ατζέντας του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων»), ο Αριστερός διεθνισμός και ο φιλελευθερισμός της παγκοσμιοποίησης στέκουν αλληλέγγυοι πολιτικά.

Για πρώτη φορά στην παγκόσμια πολιτική ιστορία, και παρά τις διαφορετικές εκκινήσεις, βρέθηκε ένα κοινό μοτίβο ανάμεσα στην παγκοσμιοποιημένη καπιταλιστική φόρμα πολιτικής δράσης και στην αριστερή διεθνιστική κουλτούρα: η ανάγκη απάλειψης κάθε ίχνους εθνικής διαφοροποίησης. Ο νεοφιλελευθερισμός δε μισεί μονάχα την κρατική υπόσταση και το κοινωνικό προστατευτικό πλαίσιο που συνήθως αυτή προσφέρει στους πολίτες της. Μισεί τις εθνικές διαφοροποιήσεις. Τις θεωρεί ανάχωμα στα σχέδιά του για παγκόσμια κυριαρχία, για παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση, που θα στηριχτεί στην εξίσωση των λαών, στην κατάργηση της εθνικής διαφορετικότητας, στην κατάλυση του σεβασμού αυτής της διαφορετικότητας. Ένα προϊόν ή μια υπηρεσία μπορεί να αποκτήσει παγκόσμια αναγνώριση μονάχα όταν απευθύνεται σε λαούς με παρόμοιες ή πανομοιότυπες συνθήκες διαβίωσης, με παρεμφερή πολιτιστικά και πολιτισμικά στοιχεία δράσης. Κάθε εθνική κουλτούρα, με τα τόσα πολλά διαφοροποιητικά στοιχεία που εσωκλείει, είναι σοβαρό εμπόδιο στα σχέδια αυτά.

Από την άλλη, η Αριστερή κουλτούρα έχει έναν σαφή διεθνικό και, γι’ αυτό, έντονα αντεθνικό και ανεθνικό χαρακτήρα. Οι παγιωμένες εθνικές αντιλήψεις, τα ήθη και έθιμα, τα γενικότερα κοινά εθνικά χαρακτηριστικά και, βεβαίως, η περηφάνια για την ιστορία και τον πολιτισμό που κάθε έθνος διαθέτει, είναι στοιχεία που απεχθάνονται στον μέγιστο βαθμό. Η ιδέα ενός παγκόσμιου προλεταριάτου που θα πάρει στα χέρια του τη διαχείριση των πόρων και θα κάνει την οικουμένη μια παγκόσμια εξισωτική μαζοποιημένη μηχανή, εξακολουθεί να τη συγκινεί. Σε μια τέτοια μηχανιστική και μαζοποιημένη αντίληψη, βέβαια το βασικότερο εμπόδιο στέκεται η έννοια της διαφοροποίησης ανάμεσα στα έθνη, τα οποία δεν αποδέχονται τέτοιες εξισωτικές καταστάσεις, αλλά, αντίθετα, δηλώνουν υπερήφανα για την ξεχωριστή τους εθνική ταυτότητα και κουλτούρα.

Ανακαλύπτοντας τον κοινό τους εχθρό, την εθνική ιδιαιτερότητα και τον πατριωτισμό των λαών, ο νεοφιλελευθερισμός και ο Αριστερός διεθνισμός έχουν αρχίσει να συγχρωτίζονται σε πρωτόγνωρο βαθμό. Χρησιμοποιούν, λοιπόν κοινές τακτικές που, από τη μία, απαξιώνουν την εθνική ταυτότητα και ιστορία ενός λαού και θεωρούν παρωχημένη την εθνική συνείδηση των ατόμων. Από την άλλη, προκαλούν βίαιες μετακινήσεις πληθυσμών με σκοπό να εξαφανίσουν την εθνική ομοιογένεια ανάμεσα στους λαούς, ασκώντας, σε παγκόσμια κλίμακα, μια πρωτοφανή προπαγάνδα υπέρ των πολυπολιτισμικών κοινωνιών.

Η χώρα μας βιώνει αυτή τη σύμπλευση σε πρωτόγνωρο βαθμό. Σε πολιτικό επίπεδο, επιδιώκεται η εξαφάνιση των ευρύτερων πατριωτικών δυνάμεων που στηρίζουν την εθνική ιδιαιτερότητα ή, έστω, η συρρίκνωσή του σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην επηρεάζει τις πολιτικές εξελίξεις. Ακόμα και στα κόμματα εξουσίας, όπως αυτό της Νέας Δημοκρατίας, που μέχρι πρότινος διέθεταν πολιτικές «πτέρυγες» πατριωτικού χαρακτήρα, αυτές πλέον απομονώνονται ξεκάθαρα ή αποδυναμώνονται όσο το δυνατόν περισσότερο. Η άνοδος πότε των Αριστερών πολιτικών δυνάμεων, πότε των φιλελεύθερων στην κυβέρνηση δε δημιουργεί καμία διαφορά πολιτικής δράσης.

Είναι, πλέον καιρός να διαμορφωθούν συνθήκες ανάδειξης όλων των εθνικών και πατριωτικών δυνάμεων του τόπου μας. Διαφορετικά, η Ελλάδα σε λίγα χρόνια θα πάψει να υφίσταται, ως χώρος δράσης μιας ιδιαίτερης εθνικής κουλτούρας. Το δίλημμα δεν υπήρξε ποτέ αν θα μείνουμε π.χ. ή όχι στο Μνημόνιο ή αν θα βγούμε ή όχι από την Ε.Ε. Αυτά είναι θέματα που έρχονται και παρέρχονται και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελούν στοιχεία μιας διαχρονικής πολιτικής στάσης. Το δίλημμα είναι αν θα δεχτούμε να γίνουμε απλές παραγωγικές μηχανές που είτε θα εξυπηρετούν τον παγκόσμιο πλούτο, είτε μια παγκόσμια δικτατορία προλεταριάτου ή αν θα παραμείνουμε ελεύθεροι άνθρωποι, με δυνατότητα αυτενέργειας και αυτοδιάθεσης, με τη δύναμη, δηλαδή να καθορίζουμε εμείς οι ίδιοι το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας!

Δρ. Δημήτρης Ε. Γκίκας,
Φιλόλογος, Μ.Α.,
Διδάκτωρ Πολιτικής Φιλοσοφίας & Φιλοσοφίας της Τέχνης

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

Το Εθνικό Σύστημα Τηλεκπαίδευσης

Γράφει ο ΕΠ. Κρανιάς

Η τηλεκπαίδευση στην χώρα μας έχει αρκετά μεγάλη ιστορία και το σημείο εκκίνησής της ήταν ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που προκηρύχθηκε και «υλοποιήθηκε» πριν από περίπου 20 χρόνια, στο οποίο κατά την γνώμη μου δεν δόθηκε η απαιτούμενη σημασία (όπως και σε πολλά άλλα προγράμματα άλλωστε). Πρόκειται για το κοινοτικό πρόγραμμα «Οδύσσεια» και τα υποπρογράμματα «Ναυσικά» και «Σειρήνες». Στόχος αυτών των προγραμμάτων ήταν ο σχεδιασμός και η υλοποίηση εκπαιδευτικών τίτλων που θα αξιοποιούσαν τις πολυμεσικές ικανότητες των ηλεκτρονικών υπολογιστών (εικόνα, ήχος, οπτικοί δίσκοι κλπ.) στην κάλυψη θεματικών ενοτήτων (από την Ιστορία, τη Γεωγραφία, τα Μαθηματικά και από άλλα μαθήματα) που διδάσκονται στα σχολεία. Επίσης, ένας ακόμη πιο σημαντικός στόχος ήταν ο σχεδιασμός και η υλοποίηση εργαλείων λογισμικού που θα βοηθούσαν στην μελλοντική ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού (από δασκάλους, καθηγητές και άλλους ενδιαφερόμενους), το οποίο θα διανέμονταν στους μαθητές είτε με τη βοήθεια οπτικών μέσων είτε με τη βοήθεια του διαδικτύου (το οποίο βεβαίως υπήρχε τότε  και όλοι είχαν κατανοήσει την δυναμική του). Το αποτέλεσμα του προγράμματος ήταν η παραγωγή κάποιων οπτικών δίσκων από τους γνωστούς επιτήδειους των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, ενώ ήταν γεγονός πως αρκετοί φορείς (ιδιώτες και δημόσιο) είχαν παρουσιάσει πολλές και ενδιαφέρουσες προτάσεις που παρέμειναν στα συρτάρια του παιδαγωγικού ινστιτούτου. Κοινός τόπος αυτών των προτάσεων ήταν η σύσταση ενός εθνικού δικτύου τηλεκπαίδευσης με κεντρικό φορέα τις σχολικές μονάδες και τελικούς αποδέκτες, αλλά και συμμετέχοντες στο εκπαιδευτικό περιεχόμενο, τους μαθητές. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν είχαν πρωτοποριακό χαρακτήρα για την εποχή και από αυτές εξήχθησαν πολύ χρήσιμα συμπεράσματα που ουδέποτε αξιοποιήθηκαν. Οι προτάσεις και οι ιδέες εκείνης της περιόδου έγιναν πιο επίκαιρες από ποτέ προσφάτως με την εμφάνιση της πανδημίας Covid-19. Το απροετοίμαστο για τέτοιου είδους καταστάσεις σύστημα εκπαίδευσης απλά «κατέβασε ρολά» την πρώτη περίοδο της πανδημίας και κατέφυγε για άλλη μία φορά σε «ετοιματζίδικες» λύσεις της αγοράς πληροφορικής πληρώνοντας βέβαια και το αντίστοιχο αλμυρό αντίτιμο. Δεν θέλω να σχολιάσω την αποτυχία ή την επιτυχία μιας βιαστικής και εξ’ ανάγκης λύσης (και ευρωπαϊκής αντιγραφής για πολλοστή φορά) που έθεσε σε εφαρμογή το Υπουργείο Παιδείας ενώπιον της γενικής κατακραυγής του κόσμου περί της συνέχισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Θέλω να σταθώ στην παντελή έλλειψη σχεδιασμού και πρόληψης από όλες τις κυβερνήσεις στο θέμα της εκπαίδευσης από απόσταση και της δημιουργίας εκπαιδευτικού και παιδαγωγικού υλικού γενικής φύσεως, προσβάσιμο από όλους τους μαθητές, τους σπουδαστές και τους φοιτητές της χώρας.

Έχουν γραφτεί πολλές αναλύσεις για την αναγκαιότητα της δια ζώσης διδασκαλίας και πως η σχέση μεταξύ εκπαιδευτικού και μαθητών, αλλά και μεταξύ των ίδιων των μαθητών, δρα θετικά στην διαμόρφωση ολοκληρωμένων και μορφωμένων ανθρώπων. Δεν μπορούμε όμως να αγνοούμε συνεχώς τις τεχνολογικές εξελίξεις και να προσφέρουμε εκπαιδευτικές υπηρεσίες με μέσα προηγούμενου αιώνος. Είναι γεγονός ότι μέσω της πληροφορικής και του διαδικτύου μπορούν να υλοποιηθούν υπηρεσίες που θα εξυπηρετούν τους εκπαιδευόμενους είτε υποστηρικτικά είτε εξ’ ανάγκης λόγω αντίξοων καιρικών συνθηκών, απόστασης, προσωπικών ασθενειών ή και λόγω ανωτέρας βίας όπως προτάχθηκε με τον πλέον ηχηρό τρόπο κατά την περίοδο της πανδημίας. Η εκπαιδευτική τηλεόραση λόγου χάρη ήταν ένα ορθότατο εκπαιδευτικό βοήθημα για τα δεδομένα και τα μέσα της εποχής. Ένα βοήθημα που ατόνησε και αυτό όπως και πολλές άλλες προσπάθειες,

Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω επακριβώς και αναλυτικά τις προσεγγίσεις των υπολοίπων συμμετεχόντων στα προγράμματα «Ναυσικά» και «Σειρήνες», όπου τότε τέθηκαν θεμελιώδεις βάσεις (έστω σε θεωρητικό επίπεδο) της τηλεκπαίδευσης και όροι όπως για παράδειγμα η σύγχρονη και ασύγχρονη εκπαίδευση. Από εκείνη την προσπάθεια ξεπήδησε το σχολικό δίκτυο που τελικά περιορίστηκε στον ρόλο των βασικών υπηρεσιών διαδικτύου των σχολικών μονάδων (ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και υπηρεσιών Web). Γνωρίζω όμως την πρόταση που είχαμε προτείνει ως σχολή Πληροφορικής «Data Informatica» τότε και συνιστούσε αλλά και συνιστά ένα σχεδιάγραμμα Εθνικού Συστήματος Τηλεκπαίδευσης.

Είχαμε λοιπόν προτείνει την ανάγκη κατασκευής ενός κορμού εφαρμογών λογισμικού με κεντρικό στόχο την συμμετοχή των δασκάλων και καθηγητών στην δημιουργία εκπαιδευτικού περιεχομένου. Μόνο με την ενεργή συμμετοχή των κύριων συντελεστών της εκπαιδευτικής διαδικασίας (δασκάλων, καθηγητών, κλπ.) μπορεί να επιτύχει ένα τέτοιο σύστημα κυρίως ως προς την αξία του περιεχομένου του και τον τρόπο παρουσίασής του. Τις μέρες που κατατέθηκε η πρόταση υπήρχαν ανάλογα λογισμικά τύπου Microsoft Office (της εταιρείας Microsoft), Lotus SmartSuite (IBM) και Star Office (Sun Microsystems), εντούτοις η πρόταση υποστήριζε εξαρχής την υλοποίηση εκ του μηδενός ελληνικού λογισμικού ευρύτερα διασυνδεδεμένου με την διαδικτυακή πλατφόρμα διαχείρισης εκπαιδευτικού υλικού της πρότασης ώστε να καθίσταται η διαχείριση, ανάρτηση και αναπαραγωγή του παραγόμενου εκπαιδευτικού υλικού ευκολότερη και αποτελεσματικότερη, τόσο από την πλευρά του εκπαιδευτικού όσο και από την πλευρά του εκπαιδευόμενου. Πιο συγκεκριμένα, το προτεινόμενο σύστημα θα είχε ως βάση ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου CMS – Content Management System, το οποίο θα αποτελείτο από μία σχεσιακή βάση δεδομένων και έναν διακομιστή εφαρμογών (application server). Το σύστημα θα μπορούσε να διαχειριστεί θεματικές ενότητες εκπαιδευτικού υλικού όλων των βαθμίδων ανά περιφέρεια, σχολική μονάδα, τάξη, τμήμα, εκπαιδευτικό με διαβαθμισμένη προσβασιμότητα οριζόμενη από τον δημιουργό εκπαιδευτικό και θα ήταν αρμόδιο τόσο στην διαδικασία αναπαραγωγής του περιεχομένου στους εκπαιδευόμενους όσο και στην εποπτεία σχετικών με το περιεχόμενο στατιστικών (αριθμός προβολών, ώρες και ημέρες επισκέψεων, χρόνος παραμονής στο περιεχόμενο, κριτικές κλπ.). Το περιεχόμενο αυτό θα μπορούσε να παρουσιαστεί τόσο σε επίπεδο υπηρεσιών Web όσο και με την χρήση ενός ειδικού προγράμματος περιήγησης (browser) (καθώς τότε οι δυνατότητες της γλώσσας σήμανσης HTML και των συναφών τεχνολογιών ήταν περιορισμένες) που θα αναλάμβανε τον ρόλο του αναπαραγωγού του εκπαιδευτικού περιεχομένου. Τα εργαλεία που θα κατείχε ο δημιουργός εκπαιδευτικός σύμφωνα με την πρόταση ήταν τα εξής:

Ήρων: Πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου και συμβολικής αναπαράστασης μαθηματικών εκφράσεων. Το πρόγραμμα παρείχε δυνατότητα δημιουργίας υπερσυνδέσμων για την διασύνδεση των σελίδων/οθονών μεταξύ τους όπως υπήρχε και η πρόβλεψη αυτόματης αλλαγής σελίδας/οθόνης αναλόγως της παρόδου συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας. Μια σελίδα/οθόνη του Ήρωνα μπορούσε να συνδυάσει κείμενο, εικόνα, ήχο, video αλλά και αντικείμενα (τηλεκπαιδευτικές ψηφίδες) προερχόμενα από τα υπόλοιπα προγράμματα του κορμού.

Ευκλείδης: Πρόγραμμα διανυσματικής σχεδίασης, το οποίο θα επέτρεπε την δημιουργία μπλοκ διαγραμμάτων (διάγραμμα ροής – λογικά και σχεσιακά διαγράμματα, διαγράμματα οντοτήτων κλπ.).

Εχίων: Πρόγραμμα σχεδίασης/ζωγραφικής σε επίπεδο εικονοσημείων (raster painting). Ένα τυπικό πρόγραμμα ζωγραφικής με κάποια σχεδιαστικά βοηθήματα προσανατολισμένα στις εκπαιδευτικές ανάγκες.

Αριστοφάνης: Πρόγραμμα κατασκευής κινούμενων αναπαραστάσεων αξιοποιώντας είτε εικόνες εικονοσημείων (raster images), είτε σχέδια προερχόμενα από τον Ευκλείδη. Οι κινούμενες αναπαραστάσεις κατασκευάζονταν με την επάλληλη τοποθέτηση εικόνων και την εμφάνισή τους με συγκεκριμένη χρονοκαθυστέρηση ορισμένη από τον δημιουργό.

Σκοπός του λογισμικού κορμού ήταν η παροχή δυνατοτήτων στον εκπαιδευτικό για την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη παρουσίαση θεματικών ενοτήτων με μια ενοποιημένη μορφή αλληλοσυνδεόμενη μεταξύ τους και όχι ως αποσπασματικά αρχεία που ο μαθητής θα έπρεπε να λαμβάνει και να αναπαράγει στον υπολογιστή του.

Ένα από τα πιο σημαντικά μέρη του προτεινόμενου συστήματος ήταν η υλοποίηση ενός συστήματος παραγωγής και αξιολόγησης ασκήσεων. Ο δημιουργός εκπαιδευτικός θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα από τα παρακάτω είδη ασκήσεων:

• Ασκήσεις πολλαπλής επιλογής
• Ασκήσεις συμπλήρωσης
• Ασκήσεις αντιστοίχισης
• Ασκήσεις τοποθέτησης στην ορθή σειρά

Ο δημιουργός εκπαιδευτικός θα μπορούσε με αυτόν τον τρόπο να ελέγξει τον βαθμό αφομοίωσης της παρουσιαζόμενης ύλης είτε κατά το δια ζώσης είτε κατά το τηλεκπαιδευτικό μάθημα. Ο έλεγχος θα λάμβανε χώρα ανά τμήμα, μαθητή, άσκηση και συγκεκριμένη απάντηση με αντίστοιχα στατιστικά βοηθήματα ελέγχου απαντήσεων. Έτσι με αυτόν τον τρόπο ο καθηγητής θα εντόπιζε τυχόν αδυναμίες των μαθητών του σε συγκεκριμένα θέματα και θα μπορούσε να καθοδηγήσει ανάλογα.

Η περιγραφείσα πρόταση δεν αποτελεί πανάκεια για την έτσι και αλλιώς πολύπλοκη εκπαιδευτική διαδικασία. Ούτε θεωρώ εαυτόν φωστήρα και μέγα προγραμματιστή. Ούτε η ομάδα που θα υλοποιούσε την πρόταση την καλύτερη στην Ελλάδα. Αντιθέτως, θέλω να τονίσω ότι ένας στοιχειώδης σχεδιασμός και μια ελάχιστη προσπάθεια υλοποίησης θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα κοινά αποδεκτό, υποστηρικτικό και διασυνδεδεμένο εθνικό τηλεκπαιδευτικό σύστημα που μόνο οφέλη θα μπορούσαν να έχουν οι συμμετέχοντες σε αυτό.

Επίσης, είναι ενοχλητική κατά την γνώμη μου η επικρατούσα άποψη «Μα καλά θα εφεύρεις τον τροχό;» τη στιγμή που δικαίως πολλοί πιστεύουν πως με αυτή την πανσπερμία λογισμικού στην αγορά δεν υπάρχει λόγος να υλοποιήσουμε κάτι, καθώς μια απλή αγορά και προσαρμογή μπορεί να οδηγήσει τάχιστα στα επιθυμητά αποτελέσματα. Αυτή η «φιλοσοφία» σκέψης δεν ισχύει μόνο για τα έργα λογισμικού αλλά επεκτείνεται σε οποιοδήποτε τεχνικό θέμα. Με κεντρικό σύνθημα «όταν οι άλλοι έχουν διυλίσει τον κώνωπα, τι να κάνει και η ψωροκώσταινα διαφορετικό». Εγώ πιστεύω ακράδαντα πως αυτή η στάση ζωής είναι παντελώς λάθος, οδηγεί σε επώδυνες εξαρτήσεις και μια άνευ προηγουμένου παθητικότητα που καταστρέφει οποιαδήποτε αναλαμπή δημιουργίας έργου απόλυτα προσαρμοσμένου στον ελληνικό τρόπο ζωής και σκέψης.

Δυστυχώς στην πραγματικότητα τα πράγματα δεν είναι έτσι απλά. Τα εκπαιδευτικά ζητήματα δεν είναι ούτε απλά ούτε μονοσήμαντα. Απαιτούν συνεχή προσαρμογή, βελτίωση και πολλές φορές αναθεώρηση. Ένα εμπορικό λογισμικό ναι μεν προσφέρει κάποιες συγκεκριμένες δυνατότητες γρήγορα και εύκολα με αντάλλαγμα τα χρήματα, δύσκολα όμως μπορεί να προσαρμοστεί και να βελτιωθεί σύμφωνα με το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και τις ανάγκες του. Με εξοργίζει το γεγονός, που ενώ διαθέτουμε τόσα Πανεπιστημιακά τμήματα με καταξιωμένους καθηγητές και εξειδικευμένο προσωπικό, δεν έχει την παραμικρή συνεισφορά σε ένα σύστημα που θα μπορούσε να βοηθήσει αλλά και να προστατεύσει τους εκπαιδευόμενους από τις ανεξέλεγκτες και ανοργάνωτες πληροφορίες του διαδικτύου.

Με θλίβει επίσης το γεγονός που η πολιτεία δεν μπόρεσε και δεν μπορεί να καθοδηγήσει, ενημερώσει, καταρτίσει τον μαχόμενο εκπαιδευτικό που με πενιχρά μέσα (και πολλές φορές με προσωπικές επιλογές και απλήρωτο μόχθο) προσπαθεί να κρατήσει το εκπαιδευτικό σύστημα όρθιο. Δεν μπορεί τόσες δεκαετίες από τα τέλη του ’90 που προκηρύχθηκε η «Ναυσικά» να μην μπορεί να εφαρμόσει ένα ενιαίο σύστημα παραγωγής, παρουσίασης και αξιολόγησης εκπαιδευτικού υλικού που να μπορεί να είναι προσβάσιμο από τους εκπαιδευόμενους εξ’ αποστάσεως και να φωτίζει περαιτέρω τις σκοτεινές πλευρές της γνώσης.

Στην εποχή του κορωναϊού η πολιτεία αρκέστηκε να ξοδέψει εκατομμύρια από τον προϋπολογισμό για να εφαρμόσει ένα «σύγχρονο» σύστημα εκπαίδευσης (εκπαίδευση εξ’ αποστάσεως που λαμβάνει χώρα με την ταυτόχρονη διαδικτυακή παρουσία τόσο του εκπαιδευτή όσο και των εκπαιδευομένων μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή) και το θεώρησε και επιτυχία. Χωρίς να υπάρχει ίχνος αναδραστικών διαδικασιών (διαδικασιών που επιτρέπουν στον εκπαιδευτή να συλλέγει και να αξιολογεί κατά τρόπο οργανωμένο, απλοϊκό και αποτελεσματικό τους καρπούς της διδασκαλίας του). Ακόμη θυμάμαι την κόρη μου που όντας στην Β’ Δημοτικού, η δασκάλα τους έβαζε να σηκώνουν τα τετράδια στην κάμερα για να δει αν έγραψαν (ο Θεός ξέρει αν έβλεπε και τίποτα).

Όσα χρήματα και να ξοδέψεις, όποιο τέλειο σύστημα και να αγοράσεις δεν γίνεται να επιτύχει αν δεν υπάρχει σοβαρή, συνεχής εμπλοκή και συμμετοχή του εκπαιδευτή και του εκπαιδευόμενου στο σύστημα. Έπρεπε τόσα χρόνια να καλλιεργηθεί η συνήθεια ενεργής συμμετοχής όλων σε ένα εξελισσόμενο, αναπροσαρμοζόμενο, συνεχώς επικαιρο-ποιούμενο τηλεκπαιδευτικό σύστημα. Λιθαράκι, λιθαράκι χρόνο με το χρόνο θα μπορούσαμε να είχαμε χτίσει ένα ελληνικό εκπαιδευτικό τεχνολογικό θαύμα που θα ζήλευαν όλοι.

Τα παιδιά μας δεν θα ήταν έρμαια των πολλές φορές σαχλών και επικίνδυνων περιεχομένων του ελεύθερου διαδικτύου το οποίο δεν λέω να καταργήσουμε ή ότι τα παιδιά μας δεν θα έχουν κάποιου είδους πρόσβαση σε αυτά, αλλά τουλάχιστον θα υπήρχε ένα αντίπαλο δέος με χρηστικό περιεχόμενο που θα αγαπούσαν να παρακολουθούν. Τολμώ να πω ότι οι μεγάλες ευκαιρίες του παρελθόντος χάθηκαν ανεπιστρεπτί. Δεν έγινε καμία σοβαρή προσπάθεια εκπαιδευτικής δικτύωσης ούτε από το Υπουργείο Παιδείας, ούτε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο(σήμερα Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής), ούτε από τους σχετικούς φορείς. Ακόμα και οι έτοιμες λύσεις ξεχάστηκαν. Ποιος μπαίνει τώρα στο Webex, ή στην πλατφόρμα Moodle ή ακόμη-ακόμη ποιος θυμάται το email του σχολικού δικτύου. Θέλω να πιστεύω πως μελλοντικά εθνικά κυβερνητικά σχήματα θα επαναξιολογήσουν τα θέματα τηλεκπαίδευσης και θα τραβήξουν επιτέλους κάποιες εθνικές γραμμές. Αλλά δυστυχώς τα φαινόμενα δείχνουν πως με αυτά τα θέλω θα πεθάνουμε. Όμως ο εθνικός αγώνας συνεχίζεται.

Επαμεινώνδας Κρανιάς
Μηχανικός Αυτοματισμού

Σύνδεσμοι
http://odysseia.cti.gr/about.htm
http://odysseia.cti.gr/seirines/

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΑΛΛΙΩΣ…

Γράφει ο Ευθύμιος Βασιλείου,

Χριστούγεννα και ο χριστιανικός κόσμος (και μόνο αυτός, μην το ξεχνάμε) εόρτασε την γέννηση τού Θεανθρώπου. Όλοι γινόμαστε καλύτεροι αυτές τις ημέρες και το λεγόμενο Πνεύμα των Χριστουγέννων γεμίζει τις ψυχές μας με αγάπη, στοργή και κατανόηση προς τους τρίτους. Και εδώ τίθεται το ερώτημα. Προς όλους ή “a la carte”, δηλαδή κατ’ επιλογήν αναλόγως τής αρεσκείας μας; Η απάντηση τίθεται στην κρίση τού καθενός εξ ημών. Ας δούμε λοιπόν πώς ησθάνοντο κάποιοι άνθρωποι σε κάποιες περιόδους που η τύχη τους έλαχε διαφορετική από των άλλων…

Χριστούγεννα τού 1940. Τοποθεσία Βόρειος (και όχι Βόρεια όπως λέγεται…) Ήπειρος.

Ο Ελληνικός Στρατός έχει ήδη καταλάβει στις 22 Νοεμβρίου την Κορυτσά υπό τις διαταγές του Ευρυτάνα Αντισυνταγματάρχου Δημ. Θεοδωράκη, το Πόγραδετς στις 30 του ιδίου μηνός, στις 6 Δεκεμβρίου τους Αγίους Σαράντα, στις 8 Δεκεμβρίου το Αργυρόκαστρο καθώς και πλείστες άλλες πόλεις τής Βορείου Ηπείρου. Επόμενος στόχος ΧΕΙΜΑΡΡΑ. Στις 13 Δεκεμβρίου και ενώ οι καιρικές συνθήκες ήταν δυσχερείς, πυκνό χιόνι και δριμύ ψύχος, δόθηκε η μεγάλη μάχη στη γραμμή με την ονομασία ύψωμα 613 – Μάλι ε Κηπαρόιτ – αυχένας Κούτσι – Μάλι Ιτέρας την οποία υπεράσπιζε με σθένος η ιταλική μεραρχία Siena. Το απόσπασμα Τσακαλώτου προσπάθησε με αρκετές επιθέσεις να καταλάβει την περιοχή, χωρίς όμως επιτυχία. Οι ιταλοί οι οποίοι είχαν την υποστήριξη βαρέoς πυροβολικού και αεροπλάνων ανθίσταντο σκληρά. Κατελήφθη όμως η μεγάλης σημασίας τοποθεσία Πάνορμος, ένας όρμος νοτίως τής πόλεως τής Χειμάρρας, αλλά η πόλη αυτή καθεαυτή ήταν πολύ ισχυρά οχυρωμένη. Στις 19 Δεκεμβρίου κατελήφθη μετά από σκληρή μάχη το ύψωμα Γκιάμι βορείως τού Πανόρμου. Η ΧΕΙΜΑΡΡΑ ήταν όμως άπαρτη. Οι συσκέψεις στο Ελληνικό Επιτελείο έπεφταν στο κενό, δεν έβρισκαν κάποια λύση. Η πόλη φάνταζε απρόσβλητος. Θα έπρεπε να καταληφθεί το ύψωμα Μάλι ι Τζόρετ. Εκεί θα εδίνετο η αποφασιστική μάχη. Οι στρατιώτες, παγωμένοι, πεινασμένοι, και ενώ τα Χριστούγεννα πλησίαζαν, δεν είχαν χάσει το ηθικό τους, ούτε σκέφτονταν τη θαλπωρή των σπιτιών τους εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά. Την «δύσκολη» δουλειά ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας οι Εύζωνες τού 3/40 Συντάγματος. Αφού ενημερώθηκαν από ντόπιους για την τοπογραφία τού εδάφους, προσέγγισαν νύχτα το ύψωμα και σκαρφάλωσαν σε αυτό, εντελώς καταδρομικά όπως θα λεγόταν σήμερα, ώστε να μην γίνουν αντιληπτοί από τον εχθρό και μέσα σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και με χιονοθύελλα αλλά και χωρίς την προπαρασκευή πυροβολικού, εξετέλεσαν έφοδο με εφ’ όπλου λόγχη από διαφορετικές περιοχές ταυτοχρόνως παρόλο που το χιόνι ξεπερνούσε το ένα (1) μέτρο!!!. Οι αντίπαλοι τα έχασαν, με συνέπεια να αιχμαλωτισθεί μία ολόκληρη πυροβολαρχία τού αντιπάλου, να συλληφθούν εκατοντάδες αιχμάλωτοι, εκ των οποίων και τρεις συνταγματάρχες, πλήθος λαφύρων να πέσει στα χέρια του Ελληνικού Στρατού εκ των οποίων και πολεμικές σημαίες. Ο κίνδυνος κυκλώσεως των Ιταλών και Αλβανών εντός της πόλεως της Χειμάρρας ήταν ορατός. Για το λόγο αυτό η πόλη εγκατελήφθη στις 21 Δεκεμβρίου, και στις 22 Δεκεμβρίου ημέρα Σάββατο νωρίς το πρωί ο Ελληνικός Στρατός εισήλθε απελευθερωτής μέσα σε φρενήρη ενθουσιασμό των κατοίκων αλλά και μέσα σε πολικές θερμοκρασίες και άφθονο χιόνι. Την επόμενη ημέρα στην εκκλησία των Αγίων Πάντων εψάλη το Χριστός Ανέστη και παρασημοφορήθηκαν οι συμμετέχοντες στην κατάληψη τής πόλεως, όπως και η σημαία τού 3/40 Συντάγματος Ευζώνων με το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας. Εσχάτως, ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης επεσκέφθη την περιοχή, χωρίς φυσικά να ψελλίσει ούτε μία λέξη για την ελληνικότητα τής περιοχής και τα ιστορικά αυτά γεγονότα. Αναμφίβολα στην περίπτωση τής Χειμάρρας το φίδι το έβγαλαν από την τρύπα οι Εύζωνες, οι οποίοι ούτε στιγμή δεν δείλιασαν μπροστά στην ανωτερότητα τού αντιπάλου και την επικινδυνότητα τής καταστάσεως. Τα ερωτήματα είναι : οι Εύζωνες δεν είχαν οικογένειες; δεν είχαν σπίτια; δεν ήταν απλοί - καθημερινοί πολίτες προτού πραγματοποιήσουν επιθέσεις αυτοκτονίας; δεν ήθελαν να κάνουν αυτοί Χριστούγεννα με τις οικογένειές τους;

Χειμώνας 1939 – Τοποθεσία Φινλανδοσοβιετικά σύνορα (Λίμνη Λαντόγκα – Καρελία).

Από το Νοέμβριο τού 1939 η Σοβιετική Ένωση έχει επιτεθεί, απρόκλητα όπως θα λέγαμε σήμερα, στην μικρή αλλά όχι δειλή Φινλανδία. Οι κόκκινοι έχουν παραβιάσει την Συνθήκη τού Τάρτου τού 1920, το Σύμφωνο μή επιθέσεως τού 1932, την ανανέωση τού Συμφώνου του 1934, καθώς και τη Χάρτα τής Κοινωνίας των Εθνών. Οι εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες τού Κόκκινου Στρατού δεν υπολογίζουν τίποτε μπροστά στη σκοπιμότητα τής κατακτήσεως εύκολων εδαφών, τουλάχιστον στο χάρτη! Είναι η περίπτωση όπου οι πολύ λίγοι (αλλά αξιοπρεπείς και φιλογερμανοί Φινλανδοί) αντιμετωπίζουν τους πάρα πολλούς – μιλιούνια (κομμουνιστές). Ήρως των Φινλανδών ένας αγρότης – κυνηγός. Ο Σίμο Χάϊχε, ο επονομαζόμενος και Λευκός Θάνατος. Ένας απλός άνθρωπος, χαμηλών τόνων, προσηνής και πολύ αγαπητός στις περιοχές τής νοτίου Φινλανδίας όπου ζούσε. Εθελοντής (ναι εθελοντής, υπάρχουν και αυτοί…) υπηρέτησε στην πρώτη γραμμή τού μετώπου. Στον ποταμό Κόλα με τη θερμοκρασία στους -40 βαθμούς, μόνος, με λευκή στολή, γέμιζε το στόμα του με χιόνι ώστε να μην εξαχνώνεται η ανάσα του και γίνει αντιληπτός από τον εχθρό. Δεν χρησιμοποιούσε διόπτρα ώστε να μην υπάρχει αντανάκλαση τού φωτός σε αυτήν και επισημανθεί η θέση του. Την παραμονή των Χριστουγέννων τού 1939 έχει καταγράψει πάνω από 1000 επιτυχίες συμπεριλαμβανομένης και της χρήσεως τού πολυβόλου του, μέχρι που εδέχθη ένα…βλήμα !!!! στο πρόσωπο. Όμως η Θεία Πρόνοια, οι συνάδελφοί του πολεμιστές και οι ιατροί τού νοσοκομείου όπου μετεφέρθη τον κράτησαν στη ζωή. Όταν τον βρήκαν οι συναγωνιστές του, πίστευαν φυσικά ότι ήταν νεκρός και τον τοποθέτησαν σε ένα σωρό από πτώματα μέχρι που κούνησε ελάχιστα το πόδι του, γεγονός που το είδε κατά τύχη ο αχθοφόρος των πτωμάτων. Όπως είπαν οι συναγωνιστές του που τον μετέφεραν κατόπιν στο νοσοκομείο «έλειπε το μισό πρόσωπό του»…  Η Θεία Πρόνοια τον έκανε να αναρρώσει και να πεθάνει το 2002. Τα ερωτήματα εδώ είναι: ο Σίμο Χάϊχε ήταν φιλογερμανός, πολέμησε ηρωικά για την πατρίδα του. Αξίζει την συμπάθειά μας; ή το ανάθεμά μας επειδή μόνο και μόνο ήταν με τους (κακούς) Γερμανούς; Η απάντηση δική σας.

Χριστούγεννα του 1942 – Τοποθεσία Στάλινγκραντ

Ήδη από τον Νοέμβριο του 1942 η 6^η Στρατιά των Γερμανών με επικεφαλής τον Φον Πάουλους έχει περικυκλωθεί στο Στάλινγκραντ. Οι 250.000 Γερμανοί στρατιώτες ήλπιζαν σε βοήθεια από το Γενικό Επιτελείο Στρατού μέσω τού Φον Μάνσταϊν, όμως η προσπάθεια αυτή δεν τελεσφόρησε. Τα Χριστούγεννα τού 1942 οι Γερμανοί στρατιώτες της Βέρμαχτ ήταν περικυκλωμένοι, παγωμένοι, πεινασμένοι και το κυριότερο συνειδητοποιημένοι για την ήττα τους στην εν λόγω τοποθεσία με ό,τι αυτό σημαίνει (αιχμαλωσία, βασανιστήρια, θάνατος). Όμως εκείνα τα Χριστούγεννα συνέβη ένα ανεπανάληπτο τεχνολογικά γεγονός. Το Γενικό Επιτελείο συνέδεσε τεχνολογικά απ’ ευθείας (και όχι ζωντανά…) με ραδιοφωνική μετάδοση τα κυριότερα μέτωπα τού πολέμου. Διαβιβαστές μετέδωσαν ραδιοφωνικώς το παρόν σχεδόν από όλα τα μήκη και πλάτη τής υφηλίου και εν συνεχεία την Άγια Νύχτα η οποία ακουγόταν την ίδια στιγμή σε όλες τις περιοχές όπου πολεμούσε ο γερμανικός στρατός. Από τον Αρκτικό Κύκλο έως την Κρήτη και από τον Ατλαντικό Ωκεανό έως το Λένινγκραντ, τον Καύκασο και φυσικά έως το περικυκλωμένο Στάλινγκραντ… Στο οποίο Στάλινγκραντ οι εγκλεισμένοι ήταν συνειδητοποιημένοι ότι δεν είχαν καμμία πλέον ελπίδα σωτηρίας. Είναι ένα τεχνολογικό γεγονός που ακόμα και σήμερα είναι ίσως δύσκολο να συμβεί. Τα ερωτήματα λοιπόν εδώ είναι: αυτοί οι άνθρωποι, οι οποίοι ετύγχαναν Γερμανοί στρατιώτες και έπραξαν το καθήκον προς την πατρίδα τους, αξίζουν την συμπάθειά μας ένεκα των Χριστουγέννων; ή η αγάπη και στοργή μας, η αλληλεγγύη και η συμπόνια μας, τερματίζεται εκεί όπου τα γεγονότα και οι πρωταγωνιστές μάς είναι αρεστοί;;; Η απάντηση δική σας φυσικά…

Ευθύμιος Βασιλείου

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

Γράφει ο Επαμ. Κρανιάς

Με αφορμή τις πρόσφατες αποφάσεις της κυβέρνησης για την επιδότηση αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων (άλλο ένα τέχνασμα υφαρπαγής ελληνικού πλούτου από τις ισχυρές χώρες της ΕΕ – ας μην ξεχνούμε καταλυτικά οχήματα, απόσυρση, diesel κλπ) θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις μου για το εθνικό όχημα. Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα δεν είναι αυτοκινητοπαραγωγός χώρα και παρόλο που στο παρελθόν έγιναν αξιόλογες προσπάθειες ως προς την εγχώρια παραγωγή οχημάτων, όλες έπεσαν στο κενό για διάφορους λόγους, κυρίως όμως λόγω της κρατικής αδιαφορίας και παρεμπόδισης.

Η είσοδος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ουσιαστικά αποτέλεσε την ταφόπλακα τυχόν νέων προσπαθειών προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς είναι γνωστό ότι άλλα κράτη-μέλη με οργανωμένη βιομηχανική παραγωγή δεν έβλεπαν με καλό μάτι την δημιουργία ανταγωνιστικών προς τα προϊόντα τους κατασκευαστών οχημάτων εντός της ένωσης. Λέγεται μάλιστα ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις της μεταπολίτευσης επηρεάσθηκαν από τους Ευρωπαίους για την δημιουργία ενός νομικού πλαισίου τέτοιου που όχι μόνο θα αποβιομηχάνιζε πλήρως την χώρα αλλά και θα παρεμπόδιζε οποιαδήποτε νέα προσπάθεια (μέσω υπέρμετρης φορολογίας, ανυπόστατων κανονισμών ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος κ.ά.) προς τον σκοπό αυτό. Έτσι λοιπόν η Ελλάδα πορεύτηκε όλα αυτά τα χρόνια στη σκιά των Ευρωπαίων εταίρων που το μόνο τους ενδιαφέρον ήταν και είναι πώς θα προωθήσουν τα δικά τους πάσης φύσεως οχημάτα και αγροτικά μηχανήματα στην ελληνική αγορά είτε με άμεσο είτε με έμμεσο τρόπο. Το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής ήταν εκτός των άλλων η αιμορραγία του πολύτιμου ΑΕΠ μας σε άλλες χώρες, η ανεργία, η εγκατάλειψη της έρευνας, η εξάρτησή μας στην κάλυψη με οχήματα ζωτικών τομέων της χώρας όπως ο στρατός, η αστυνομία, η πυροσβεστική, η υγεία κ.α.

Με την πάροδο των χρόνων και με δεδομένη την τεχνολογική έκρηξη σε πολλούς τομείς της επιστήμης παρουσιάζονται κατά την γνώμη μου νέες ευκαιρίες για την υλοποίηση και παραγωγή ενός εθνικού οχήματος. Πιο συγκεκριμένα, η ανάπτυξη των συσσωρευτών (μπαταριών) κυρίως λόγω της εκρηκτικής ανάπτυξης της κινητής τηλεφωνίας και των ηλεκτρονικών συστημάτων ελέγχου ισχύος της ηλεκτρικής ενέργειας, μας επιτρέπουν τον σχεδιασμό και συναρμολόγηση παντός τύπου οχημάτων (αυτοκίνητα, φορτηγά, μοτοσυκλέτες κ.ά.) με χαμηλό κόστος. Τεχνογνωσία κατασκευής αμαξωμάτων υπήρχε ανέκαθεν στην Ελλάδα είτε σε κρατικό επίπεδο (ΕΛΒΟ), είτε σε ιδιωτικό επίπεδο (NAMCO-PONY, ΤΕΟΚΑΡ ΘΕΟΧΑΡΑΚΗΣ, ΣΑΡΑΚΑΚΗΣ κ.ά.). Επιπροσθέτως, τόσο η πανεπιστημιακή κοινότητα όσο και ιδιώτες επιστήμονες που δρουν σε διάφορους τομείς της μηχανολογίας και της ηλεκτρολογίας νομίζω πως με χαρά και ενθουσιασμό θα γίνονταν αρωγοί ενός τέτοιου εγχειρήματος. Τέλος, είναι βέβαιο ότι έτσι και αλλιώς ένα τέτοιο εγχείρημα θα παρείχε εργασία σε εξειδικευμένο και μη προσωπικό προερχόμενο από διάφορους κλάδους.

Αν και η αποβιομηχάνιση της Ελλάδας λαμβάνει χώρα εδώ και δεκαετίες έχω την πεποίθηση ότι δεν μπορεί το γεγονός αυτό να εμποδίσει δραματικά την υλοποίηση και παραγωγή (έστω και σε περιορισμένη κλιμακα) ενός εθνικού οχήματος για τους παρακάτω λόγους:

• Ο ηλεκτρικός κινητήρας είναι κατά πολύ απλούστερος ενός κινητήρα εσωτερικής καύσης (με τα χιλιάδες εξαρτήματα και κινούμενα μέρη) και τις πατέντες ευρεσιτεχνίας που τον συνοδεύουν και απαγορεύουν την υλοποίηση ενός ανταγωνιστικού ελληνικού κινητήρα εσωτερικής καύσης για τα δεδομένα της εποχής. Αντίθετα, οι ηλεκτροκινητήρες έχουν υποστεί πολύ λίγες αλλαγές ή βελτιώσεις από την εποχή που ανακαλύφθηκαν εδώ και σχεδόν 150 χρόνια και εν πάσει περιπτώσει έχουν πολύ λίγα μέρη από τα οποία αποτελούνται (Δρομέας, Στάτης, Ψύκτρες, Διάκενο). Η χρήση έτοιμων ηλεκτροκινητήρων από τρίτους κατασκευαστές είναι επίσης εφικτή χωρίς μεγάλη επιβάρυνση στο τελικό κόστος κατασκευής. Ένα ακόμη πλεονέκτημα της χρήσης ηλεκτρικού κινητήρα σε ένα όχημα είναι η μη απαίτηση ύπαρξης κιβωτίου ταχυτήτων και μετάδοσης κίνησης (διαφορικό). Ο ηλεκτρικός κινητήρας αποδίδει όλη την ροπή στρέψης του από τις 0 στροφές άρα δύναται να συνδεθεί απευθείας στους τροχούς κίνησης. Η ιδιότητά του αυτή παρέχει και ένα πρόσθετο πλεονέκτημα. Καθίσταται δυνατή η υλοποίηση κίνησης σε όλους τους τροχούς (το περίφημο 4x4 που βλέπουμε στα αυτοκίνητα) χωρίς την ύπαρξη πολύπλοκων διαφορικών με άξονες μετάδοσης κίνησης και συστήματα περιορισμένης ολίσθησης.
• Οι συσσωρευτές (μπαταρίες) του οχήματος είναι το πιο σημαντικό τμήμα του, καθώς αυτό εξασφαλίζει την ενεργειακή επάρκεια και αυτονομία του. Λόγω της ναυτιλίας μας και την εκτεταμένη χρήση τους σε πλοία, βάρκες, σκάφη αναψυχής, υπάρχουν αρκετές ελληνικές βιοτεχνίες παραγωγής συσσωρευτών χημικού τύπου υψηλών προδιαγραφών και ποιότητας. Εδώ να σημειώσουμε ότι δεν θα πρέπει να επιδιώκεται από την αρχή μιας τέτοιας προσπάθειας το βέλτιστο. Δεν θα πρέπει εξαρχής να στοχεύουμε σε μια ευθεία αντιπαράθεση με υψηλής τεχνολογίας κατασκευές βιομηχανιών και χωρών που παράγουν επί πολλές δεκαετίες οχήματα. Αντιθέτως, θα πρέπει ο σχεδιασμός και οι λύσεις που θα εφαρμοσθούν να υλοποιούν ένα οικονομικό όχημα με τίμια τεχνικά χαρακτηριστικά και επάρκεια υλικών από τους κατά προτίμηση εγχώριους προμηθευτές. Η χρήση για παράδειγμα μπαταριών ιόντων λιθίου, που χρησιμοποιούνται κατά κόρον από πολλούς κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων, μπορεί να μην συνάδει με την ιδέα του εθνικού οχήματος για τον απλούστατο λόγο ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει ορυχεία λιθίου. Αντίθετα, προσπάθειες υλοποίησης μπαταριών με βάση το αλουμίνιο ή υλικών που παράγονται στην Ελλάδα θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα και ας μην έχουν οι παραγόμενοι συσσωρευτές την αντίστοιχη με αυτούς του λιθίου ενεργειακή χωρητικότητα.
• Τέλος, τα ηλεκτρονικά ελέγχου ισχύος που θα απαιτηθούν συνήθως προέρχονται από χώρες που διαθέτουν την ανάλογη τεχνογνωσία ΗΠΑ, Κίνα, Ν. Κορέα, Ταϊβάν, Ιαπωνία, Γερμανία και είναι αντιστοίχως προμηθευτές και άλλων επώνυμων εταιριών του εξωτερικού. Πάντα όμως υπάρχει ο χώρος δράσης του «ελληνικού δαιμόνιου» σε επίπεδο σχεδιασμού – λύσεων.

Αν όλη αυτή η προσπάθεια ενταχθεί σε ένα συνολικό εθνικό σχέδιο παραγωγής, διαχείρισης και διανομής της ενέργειας τότε η επιτυχία και τα οφέλη που θα επιφέρει είναι σημαντικά. Τα οφέλη θα είναι και οικονομικά και αναπτυξιακά για τον τόπο αλλά και οικολογικά. Αναλογιστείτε αν ο στρατός μας, η αστυνομία μας, η πυροσβεστική μας, οι αστικές συγκοινωνίες μας και τόσοι άλλοι κλάδοι, αν χρησιμοποιούσαν δικής μας παραγωγής ηλεκτρικά οχήματα, πόση οικονομία σε καύσιμα, πόρους και χρόνο θα μπορούσε να εξασφαλίσει. Επίσης, πόση λιγότερη ρύπανση και θόρυβο στις ταλαιπωρημένες πόλεις μας. Και τέλος, πόση ασφάλεια λόγω της μη χρήσης εύφλεκτων καυσίμων.

Στην εύλογη ερώτηση που θα έκανε κάποιος πού θα φορτίζονται όλα αυτά τα οχήματα η απάντηση είναι μία, σωστός σχεδιασμός και αξιοποίηση των χώρων κρατικής κυρίως αρμοδιότητας. Φανταστείτε για παράδειγμα πόσα στρατόπεδα, αμαξοστάσια ή οικόπεδα-αποθήκες της ΔΕΔΔΗΕ με τεράστιους ακάλυπτους χώρους στους οποίους θα μπορούσαν άνετα να εγκατασταθούν συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (φωτοβολταϊκά συστήματα, αιολικά συστήματα). Επίσης, η χρήση θερμοστροβίλων ή και κινητήρων εσωτερικής καύσης για την κίνηση ηλεκτροπαραγωγών συστημάτων (γεννήτριες) με χρήση καυσίμων εγχώριας – αγροτικής παραγωγής, όπως η μεθυλική (ξυλόπνευμα) ή η αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα), τα οποία ναι μεν έχουν αποτύπωμα στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αλλά όχι σε μεγάλο βαθμό και τόσα άλλα που μπορούν να γίνουν. Λύσεις υπάρχουν. Βούληση χρειάζεται και σωστός σχεδιασμός και βεβαίως η προσαρμογή να γίνεται σταδιακά. Συν τω χρόνω οι λύσεις θα βελτιώνονται και θα εξυπηρετούν όλο και μεγαλύτερο εύρος υπηρεσιών και ανθρώπων.

Ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε κυβερνητικά σχήματα με εθνική σκέψη που επιτέλους θα αποστασιοποιηθούν από την υπάρχουσα αντίληψη της εξάρτησης και της υποταγής και θα προωθήσουν τέτοια εθνικά σχέδια ανάπτυξης και βελτίωσης της ζωής όλων μας.

Επαμεινώνδας Κρανιάς
Μηχανικός Αυτοματισμού

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.