Περί Πολιτισμού (3/5) - Πολιτισμούς Δημιουργούν τα Έθνη και αυτά μονάχα;

 

 

Συνέχεια με το τρίτο μέρος της μελέτης "Περί Πολιτισμού"

 

Γ. "ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΤΑ ΕΘΝΗ ΚΑΙ ΑΥΤΑ ΜΟΝΑΧΑ";

 

Στην εθνομελλοντική φιλοσοφία το Έθος των Ελλήνων και Ελληνίδων βρίσκεται στην κορυφή της αξιακής Πυραμίδας. Το Έθνος μας δεν είναι «νοητική κατασκευή», είναι εμπειρική πραγματικότητα. Είναι η μόνη αλήθεια σε έναν κόσμο νοητικών αφαιρέσεων. Οι διανοούμενοι της παρακμής, μεταξύ άλλων, χαρακτήρισαν το Έθνος «φαντασιακή κοινότητα» (δηλ. ότι «φαντασιακά» κατασκευάσαμε μια κοινότητα προκειμένου «να ανήκουμε» κάπου) ε, λοιπόν ας αναζητήσουν τις «φαντασιακές κοινότητες» σε «κατασκευές» και «ενώσεις» των δικών τους προτιμήσεων τύπου Σοβιετικής Ένωσης ή Ευρωπαϊκής Ένωσης. Φαντασιακός υπήρξε κάποτε ο «Σοβιετικός άνθρωπος» και σήμερα ο «Ευρωπαίος πολίτης» και με τον πάταγο που κατέρρευσε η κάποτε ΕΣΣΔ θα καταρρεύσουν στο μέλλον οι Ε.Ε και οι Η.Π.Α.

Ας μην ξεχνάμε ότι όταν οι Γερμανοί επέλαυναν ο Στάλιν μίλησε για «Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο» και κάλεσε τον «Πατριάρχη πασών των Ρωσιών» να ευλογήσει τον Σοβιετικό στρατό. Γιατί; Διότι ήξερες πολύ καλά ότι κανένας δεν ήταν διατεθειμένος να σκοτωθεί για την «φαντασιακή» Σοβιετική Ένωση˙ για την υπαρκτή όμως «Αγία και Αιώνια Ρωσία» ήταν διατεθειμένοι να πολεμήσουν και να σκοτωθούν άπαντες.

Αληθινός Πολιτισμός, δηλ. ουσιαστικό «νόημα βίου» προϋποθέτει αληθινό έθνος.

 

α) Έθνος και Πολιτισμός

            Ο Πολιτισμός προϋποθέτει «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» κι αυτή με τη σειρά της μόνιμα εδραιωμένη στο έδαφος κοινότητα. Κοινότητα προσώπων που (προς+ωψ) συν-υπάρχουν και αλληλοαναγνωρίζονται με βάση τα «συμφωνημένα υπονοούμενα» (κατά τη Σεφερική έκφραση), Σημεία Αναφοράς, υπαρκτικής όχι συναλλακτικής, που εκπορεύονται από ένα «Κέντρο» και νοούνται τόσο ως «υλικά» όσο και «άυλα».

            Η κοινότητα χαρακτηρίζεται από το Ηροδότειο σχήμα: «Όμαιμον, ομόγλωσσον, ομόθρησκον, ομότροπον», τότε έχουμε Κοινότητα, όταν τα Πρόσωπα που την συν-αποτελούν συσπειρώνονται γύρω από τα «Σημεία Αναφοράς», την αληθινή ελίτ που είναι η κορωνίδα της κοινωνίας, γύρω από το Ιερό (τον αρχαί ναό, την ορθόδοξη εκκλησία) που βρίσκεται στο Κέντρο της Κοινότητας, αλλά και ως «αντανάκλαση» του Αληθινού Κέντρου, πολιτικού και μεταφυσικόυ, που νοηματοδοτεί τον κοινό βίο: «Η Πόλη και η Αγιά Σοφιά».

            Κοινότητα χωρίς Ιερό δεν υφίσταται, Πολιτισμός χωρίς ιεροτελεστία δε νοείται. Η Κοινότητα έχει τη δική της «μεταφυσική», παράλληλα με την «μεταφυσική του Ιερού»˙ είναι οι νεκροί της. Οι νεκροί, οι πρόσφατοι νεκροί, οι πρόγονοι, οι ήρωες – κυρίως οι ήρωες – του απώτερου και πρόσφατου παρελθόντος «παρίστανται» με τον τρόπο τους, είναι παρόντες, συμμετέχουν νοητά στην «αγορά» (των πολιτών, όχι των συναλλαγών) και οι ζωντανοί λογοδοτούν στους νεκρούς,-ζώντες και τεθνεώτες συλλειτουργούν, όταν η διαχρονία νικάει το εφήμερο, όταν το νοητό «Κέντρο» νοηματοδοτεί την καθημερινότητα, όταν η αλληλεγγύη συμπληρώνεται από την μη αμφισβητούμενη Ιεραρχία των αρίστων, τότε έχουμε κοινότητα.

            Η Κοινότητα, αστική και χωρική, είναι το Έθνος σε μικρογραφία˙ το Έθνος «των Ελλήνων οι Κοινότητες» που νικούν τον Κρόνο-Χρόνο δημιουργώντας Ιστορία – Ιστορία που έχει τις προβολές της στο Μέλλον, ένα Μέλλον υπό διαμόρφωση, ένα Μέλλον που αποτελεί συλλογικό στοίχημα.

            «Των Ελλήνων οι κοινότητες φτιάχνουν άλλο Γαλαξία»¹, πέρα από τη φθορά και την ανάγκη˙ η ανάγκη καταλύεται από την ελευθερία, το ένστικτο ατομικής αυτοσυντήρησης από τον ηρωϊκό Τρόπο που επιτάσσει το Χρέος. Κρητικοί σκοτώθηκαν στον Μακεδονικό Αγώνα, Ηπειρώτες στους αγώνες της Κρήτης για την Ένωση- τόσο απλά, τόσο φυσικά και τόσο ηρωϊκά ταυτόχρονα.

            Ο Πολιτισμός είναι το «κοσμοείδωλό μας», ο τρόπος που βλέπουμε τον Κόσμο, που νοηματοδοτούμε τον Κόσμο μέσα από τη συλλογική εμπειρία, αλλά και το Μέλλον, διότι είναι το Μέλλον που κυοφορείται στο παρόν, είναι το Πεπρωμένο.

            Δια του Έθνους το άτομο ανάγεται σε Πρόσωπο, παύει να έχει εφήμερη βιολογική σημασία και αποκτά ιστορική αποστολή – προβάλλει στο Μέλλον την αέναη προσπάθεια, τον αγώνα, τη δημιουργία του παρόντος.

            Στο Έθνος εμπεριέχονται τοπικές κουλτούρες, όπως και ντοπιολαλιές, όμως δεν νοηματοδοτείται από αυτές, το αντίθετο: ο ενιαίος, κοινός Πολιτισμός νοηματοδοτεί αυτές τις κουλτούρες και ντοπιολαλιές και τις ανεβάζει σε «άλλο επίπεδο».

            «Πολιτισμό δημιουργούν τα Έθνη», όχι οι χαοτικές, απρόσωπες κοσμοπόλεις όπου «βασιλεύει» ο μαζάνθρωπος, ούτε οι «κοινότητες ντόπιων και μεταναστών», κοινότητες ατόμων και όχι Προσώπων, αναρχικής έμπνευσης- και οι αναρχικοί τον κοινοτισμό επικαλούνται, αλλά ο κοινοτισμός τους είναι ανάπηρος διότι στερείται «Τρόπου» που να νοηματοδοτεί την «ύπαρξη» και συνύπαρξη, του Ιερού που λειτουργεί ως διαλεκτική του «ενθάδε» και του «επέκεινα», Ιεραρχίας, της «μετ’ ευβουλίας πλήθους αριστοκρατίας» που εκπροσωπεί την Κοινότητα, που εκφράζει την πληρότητα του κοινού τρόπου και την Ευθύνη απέναντι στο Μέλλον, την απουσία του Κέντρου («Η Πόλη και η Αξιά Σοφιά») που νοηματοδοτεί το παρόν.

            Ο κοσμοπολιτισμός είναι το υβριδικό τέκνο των «μεγαλουπόλεων» του πλανητικού καπιταλισμού και η ανιστορική «κοινότητα» των αναρχικών ή ο ιδεοληπτικός διεθνισμός των κάθε λογής αριστερών και όπως εύστοχα επισήμανε ο Ίων Δραγούμης: «ο κοσμοπολιτισμός είναι το αποσταμένο αποσπόρι του κάθε πολιτισμού»²

 

β) Αυτοκρατορία και Πολιτισμός

 

            Το ερωτηματικό που τοποθετήθηκε σε παρένθεση στον τίτλο του παρόντος κεφαλαίου, που αποτελεί φράση του Ίωνος Δραγούμη στο βιβλίο του «Ελληνικός Πολιτισμός", (το οποίο πρέπει να διαβάζεται παράλληλα τόσο με το «Όσοι Ζωντανοί», όσο και με το ταξιδιωτικό «Μοριά» του Νίκου Καζαντζάκη, η παράλληλη μελέτη αυτών των βιβλίων μας διδάσκει πάρα πολλά για τον Νεοελληνισμό), δεν έχει πρόθεση να αμφισβητήσει το προφανές˙ αυτό που ο μέγας Ίων υποστήριξε, αυτό που επισημάναμε και εμείς προηγουμένως˙ ότι «πολιτισμό δημιουργούν τα έθνη», ούτε οι κοσμοπολίτικες «μεγαλουπόλεις», τα κέντρα του σύγχρονου δυστοπικού πλανητικού προτύπου (π.χ Νέα Υόρκη), ούτε τα διεθνιστικά φληναφήματα περί «πολιτισμού», ούτε οι «αναρχικές κοινότητες» που τίθενται εκτός Ιστορίας. 

            Όμως η κατάληξη «και αυτά μονάχα», με όλο τον σεβασμό στον μεγάλο Δραγούμη, φαντάζει απόλυτη˙ διότι πολιτισμούς δημιουργούν πρωτίστως τα έθνη- και όχι όλα- δημιουργούν όμως και οι Αυτοκρατορίες- και όχι όλες.

            Επειδή η έννοια της Αυτοκρατορίας και του αληθινού «Imperium» είναι παρεξηγημένη, ας προσπαθήσουμε, όσο μπορούμε, και με σεβασμό στις επιφυλάξεις κάποιων να διευκρινήσουμε την έννοια, τουλάχιστον όπως τη εννοούμε εμείς˙ να επισημάνουμε, επίσης, ότι όταν μιλάμε για Αυτοκρατορία, σαν πιο πλήρες παράδειγμα, έχουμε στο μυαλό μας την αποκαλούμενη, κακώς, «Βυζαντινή Αυτοκρατορία», δηλ. την Ανατολική Αυτοκρατορία της «Νέας Ρώμης», «Το Βυζαντινό Σημείο και Σταθμό», όπως έγραψε ο Περικλής Γιαννόπουλος χρησιμοποιώντας κι αυτός, για να γίνει κατανοητός, τη τρέχουσα ορολογία, το μεγάλο αυτό επίτευγμα του Ελληνικού Πνεύματος ως παράδειγμα «ΕΞΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗΣ».

            Η Αυτοκρατορία δεν είναι η βρετανικού, γαλλικού, ισπανικού τύπου αποικιοκρατία, δεν είναι ο αμερικανικού τύπου ιμπεριαλισμός που επιβάλλεται χάρη στην ωμή δύναμη και μόνο.

            Δεν είναι η ανάμειξη και πολτοποίηση των πολιτισμών και η παραγωγή «πολιτισμικών μιγάδων», αλλά, αντιθέτως, ένα νέο Πεπρωμένο υπό την εποπτεία ενός «ηγεμονικού έθνους».

            Ως Αυτοκρατορία θα μπορούσε, κατ’ αρχήν, να νοηθεί μια άτυπη κοινοπολιτεία εθνών, στην οποία το κάθε έθνος διατηρεί την αυτονομία του και παράλληλα εισφέρει τη δική του πρόταση και συμμετέχει στη διοίκηση του «αυτοκρατορικού όλου», στη διαρκή ζύμωση και μοιράζεται με τα υπόλοιπα έθνη ένα κοινό Πεπρωμένο˙ αυτή, τουλάχιστον, είναι η «ιδεατή» έννοια της Αυτοκρατορίας, άλλο εάν δεν εφαρμόστηκε πάντοτε ορθά ή στην πορεία του χρόνου παρήκμασε. 

            Σε κάθε αληθινή Αυτοκρατορία υπάρχει ένα «ηγεμονικό έθνος» ως υλικό και πνευματικό «Κέντρο» (όχι ως αποικιακή «Μητρόπολη», όπως, π.χ, στη βρεταννική «αυτοκρατορία»), του οποίου η γλώσσα είναι «η κοινή λαλιά»³, η πολιτισμένη και ενοποιητική γλώσσα της αυτοκρατορικής Οικουμένης, που ο πολιτισμός του νοηματοδοτεί και ζωογονεί την «αυτοκρατορική γη», η οποία δεν είναι η δυστοπική κοσμόπολη, δεν είναι η «Οικουμένη χωρίς σύνορα», όπως ονειρεύονται οι Παγκοσμιοποιητές, αντίθετα, έχει τα δικά της απόρθητα σύνορα (Βυζαντινά τείχη, Σινικό τείχος), που υπερασπίζεται μια ευγενής τάξη πολεμιστών, οι Ακρίτες της (στη δική μας Παράδοση, μετά τον Ομηρικό Οδυσσέα ο Διγενής Ακρίτας, ως αυτοκρατορική κληρονομιά αποτελεί το πιο δυνατό αρχέτυπο του Έλληνα Ανθρώπου), τα οποία είναι ερμητικά κλειστά για τους περιφερόμενους βαρβαρικούς λαούς και τη νομαδική επιθετικότητά τους.

            Τα υπόλοιπα έθνη αναγνωρίζουν ως αυτονόητη την υλική και πνευματική ηγεμονία του «Κέντρου» (του ηγεμονικού έθνους), χωρίς τα ίδια να πολτοποιούνται πολιτισμικά, χωρίς να χάνουν τη διοικητική αυτονομία τους (στην ηρωϊκή φαντασία ο μεγάλος συγγραφέας Τόλκιν παρουσιάζει την ιδεατή Αυτοκρατορία ως «Μέση Γη», της οποίας οι φυλές «Χόμπιτ», «Νάνοι», «Άνθρωποι» διατηρούν τον χώρο, τον πολιτισμό και την αυτονομία τους και ενώνονται υπό την «ηγεμονία» των «ξωτικών» της αριστοκρατικής φυλής της αυτοκρατορίας που παράλληλα είναι και το «αγγελικό στοιχείο της», αντιθέτως, τα «Ορκ» είναι αποτέλεσμα υβριδισμού και ανάμειξης) και μοιράζονται ένα κοινό, αυτοκρατορικό πλέον, Πεπρωμένο [Η έννοια του Πεπρωμένου, περισσότερα από την «κοινή μνήμη», δηλ. του Μέλλοντος ως κοινής ιστορικής αποστολής τόσο απέναντι στον κόσμο (τους τρίτους), όσο και απέναντι στο Χρόνο (την αιωνιότητα) είναι καθοριστικής σημασίας για ένα συλλογικό υποκείμενο που παράγει Ιστορία και Πολιτισμό, είτε πρόκειται για Έθνος, είτε για Αυτοκρατορία].

Βέβαια, πολλές φορές έρχεται η ώρα που το «ηγεμονικό έθνος» παρακμάζει, του οποίου η ηγεμονία, γλωσσική, πολιτισμική, διοικητική δε θεωρείται πλέον από το υπόλοιπα έθνη ως φυσική και αυτονόητη και τότε ένα άλλο δυναμικό έθνος έρχεται στο ιστορικό προσκήνιο και διεκδικεί τον ηγεμονικό ρόλο» (π.χ. περίπτωση Μογγολικής διαδοχής στην Κινεζική Δυναστεία) και τότε έχουμε τους «εσωτερικούς πολέμους» στην Αυτοκρατορία, (κάτι ανάλογο με τους εμφυλίους σ’ ένα Έθνος) και η Αυτοκρατορία είτε βγαίνει πιο δυνατή και ανανεωμένη από αυτή τη δοκιμασία, είτε διαλύεται.

            Υπάρχει, επίσης, η περίπτωση το «ηγεμονικό έθνος» να χάσει τον αξιακό του κώδικα με αποτέλεσμα το ίδιο το αυτοκρατορικό πνεύμα να εκφυλισθεί σε κοσμοπολιτισμό, σε «ανακάτεμα» των πιο παρακμιακών στοιχείων, σε υβριδικό συγκριτισμό, να έχουμε δηλαδή μία περίπτωση παγκοσμιοποιημένης παρακμής.⁴

            Γιατί αναφέρουμε τα παραπάνω; Πολύ απλά, διότι το Ελληνικό Έθνος υπήρξε ένα «ηγεμονικό έθνος» κι ως εκ τούτου παραμένει ένα «βασιλικό έθνος», δηλ. ένα έθνος με αυτοκρατορική κληρονομιά, την οποία παράλληλα με την καθαρά εθνική, ένα αληθινό Εθνικό Κράτος οφείλει να διαχειριστεί όχι μόνο για καθαρά γεωπολιτικούς λόγους (όπως κάνει η Τουρκία με τους μουσουλμάνους των Βαλκανίων, του Καυκάσου και της Μεσογείου), αλλά και διότι έχει ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ να το πράξει απέναντι στα «παιδιά του αυτοκρατορικού Πεπρωμένου», ανάλογη υποχρέωση προς τους καθαρά εθνικούς αδελφούς (Βορειοηπειρώτες, Κυπρίους, Ποντίους που ακόμα ζουν στην αρχέγονη κοιτίδα, Διασπορά).

Ποιοι είναι «οι απόγονοι του αυτοκρατορικού Πεπρωμένου», οι σημερινοί Ακρίτες της Ιδεατής, πλέον, Αυτοκρατορίας μας; Πολλοί και διάφοροι˙ από τους Καλάς του Πακιστάν μέχρι τους Ρουμ Ορτοντόξ της Μέσης Ανατολής˙ τόσο οι πρώτοι, ιδιαίτερα οι πρώτοι, όσο και οι δεύτεροι συρρικνώθηκαν επικίνδυνα (όπως αφανίστηκαν ή συρρικνώθηκαν και οι εθνικές μας μειονότητες στα γύρω Κράτη) από την αδιαφορία του ανάπηρου ελλαδικού κρατιδίου, το οποίο όμως, αυτοί οι πληθυσμοί εξακολουθούν να θεωρούν ως «πνευματική Μητρόπολη» τον νόμιμο συνεχιστή της άλλοτε Αυτοκρατορίας και εξακολουθούν να μη ζητούν «στέγη» σε άλλους Ορθόδοξους, π.χ στους Ρώσους.

            Ιδιαίτερα στον Λίβανο οι Ρουμ Ορτοντόξ παραμένουν ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού, αυτοπροσδιορίζονται ως αραβόφωνοι Βυζαντινοί και όχι ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί Άραβες, έχουν δικό τους κόμμα «το Ορθόδοξο Κόμμα» με έμβλημα τη Βυζαντινή σημαία.

            Δεν έχει σημασία αν έχουν ελληνική καταγωγή, αν έχουν εν μέρει, ή κάποιοι από αυτούς όχι˙ οι ίδιοι δεν αυτοπροσδιορίζονται ως «εθνικά Έλληνες» (όπως π.χ οι αδελφοί Βορειοηπειρώτες), αλλά ως «Βυζαντινοί» (για την ακρίβεια «Ρωμαίοι») και αυτό είναι που έχει σημασία.

            Οι Βόσνιοι μουσουλμάνοι, για παράδειγμα, ξέρουν ότι δεν είναι εθνικά Τούρκοι, ότι είναι εξισλαμισμένοι Σλάβοι, παρ’ όλα αυτά δεν στρέφονται προς τους εθνικούς αδελφούς τους, τους υπόλοιπους Σλάβους των Βαλκανίων, Ορθόδοξους (Σέρβους) και Καθολικούς (Κροάτες), απεναντίας αποσχίστηκαν αιματηρά από αυτούς, στρεφόμενοι ως «Οθωμανοί» στην πνευματική τους Μητρόπολη, την σημερινή Τουρκία (που πολύ σοφά, παράλληλα με την Τουρκική καλλιεργεί και την Οθωμανική συνείδηση), όπως οι Κροάτες ως πνευματικοί απόγονοι της «Αυτοκρατορίας των Αψβούργων» στράφηκαν στη Γερμανία, η οποία διέλυσε την ενιαία Γιουγκοσλαβία για να αποκτήσει «δικό της αυτοκρατορικό έδαφος» στα Βαλκάνια. Ήρθε η ώρα, παράλληλα με την εθνική αναγέννηση, ν’ ανακαλύψουμε την αυτοκρατορική κληρονομιά και αποστολή μας. Ο Ελληνικός Πολιτισμός έχει και την αυτοκρατορική του διάσταση.

 

  1. Στίχος του Διονύση Σαββόπουλου «Ας κρατήσουν οι χοροί»

  2. Ίων Δραγούμης: «Ελληνικός Πολιτισμός» Εκδόσεις «ΝΕΑ ΘΕΣΙΣ», ΑΘΗΝΑ 1991
  1. «…Κι απ’ την θαυμάσιαν πανελλήνιαν εκστρατεία,

την νικηφόρα, την περίλαμπρη,

την περιλάλητη, την δοξασμένη

ως άλλη δεν δοξάσθηκε καμιά,

την απαράμιλλη: Βγήκαμ’ εμείς˙

ελληνικός, καινούργιος κόσμος, μέγας.

Εμείς˙ οι Αλεξανδρείς, οι Αντιοχείς,

οι Σελευκείς, και οι πολυάριθμοι

επίλοιποι Έλληνες Αιγύπτου και Συρίας,

και οι εν Μηδία, κι οι εν Περσίδι, κι όσοι άλλοι.

Με τες εκτεταμένες επικράτειες,

με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών.

Και την Κοινή Ελληνική Λαλιά

ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν, ως τους Ινδούς»

 

Κ.Π. Καβάφης «ΣΤΑ 200 π.Χ.»

                  Εκδόσεις «ΝΑΡΚΙΣΣΟΣ», 2003

 

  1. «Και στην Ελλάδα, όπως παντού, όταν αρχίζει πια ο ρεαλισμός να βασιλεύει, ο πολιτισμός ξεπέφτει. Κι έτσι φτάσαμε στην άπιστη, ρεαλιστική, χωρίς υπερατομικό ιδανικό, μεγαλόστομη ελληνιστική εποχή. Από το χάος στον Παρθενώνα, και τώρα από τον Παρθενώνα πίσω στο χάος. Ο μέγας ανήλεος ρυθμός. Τα αισθήματα και τα πάθη ξεσπούν, χάνει ο ελεύτερος άνθρωπος την πειθαρχία, φεύγει από τα χέρια του το χαλινάρι που κρατούσε τα ένστικτα σε μια ισορρόπηση αυστηρή. Πάθη, αισθηματολογίες, ρεαλισμός, μια λαχτάρα μυστικοπαθή και μελαγχολική χύνεται στα πρόσωπα˙ τα φοβερά μυθολογικά οράματα γίνουνται διάκοσμος, γδύνεται η Αφροδίτη σαν απλή γυναίκα, ο Δίας αποχτάει τσαχπινιά και κομψότητα, κι ο Ηρακλής ξαναγυρίζει στο χτήνος. Η Ελλάδα ύστερα από τον Πελοποννησιακό πόλεμο αρχίζει και διαλύεται, χάθηκε η πίστη στην πατρίδα, ο ατομικισμός θριαμβεύει. Πρωταγωνιστής πια δεν είναι ο θεός ή ο ιδανικευμένος έφηβος, παρά ο πλούσιος πολίτης με τις ηδονές και τα πάθη του, υλιστής, σκεπτικιστής και χαροκόπος. Το ταλέντο είχε αντικαταστήσει τη μεγαλοφυΐα, και τώρα η καλαισθησία αντικαθιστά το ταλέντο. Και γεμίζει η τέχνη παιδιά και γυναίκες κοκέτες, σκηνές ρεαλιστικές κι ανθρώπους κτηνώδεις ή διανοούμενους…»

Ν. Καζαντζάκη «Ο ΜΟΡΙΑΣ», από το «ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΙΤΑΛΙΑ – ΑΙΓΥΠΤΟΣ – ΣΙΝΑ – ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ -ΚΥΠΡΟΣ – Ο ΜΟΡΙΑΣ»

«Εκδόσεις ΕΛ. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ», ΕΚΤΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΑΘΗΝΑ 1969

 Ο μεγάλος μας Καζαντζάκης σε αυτό το εκπληκτικό απόσπασμα περιγράφει την παρακμή του κοσμοπολιτισμού, πως ο αλεξανδρινός πολιτισμός εκφυλίστηκε, έχασε τη ζωτικότητά του και έγινε πλέον μια «μεγαλόπολη» με ελληνικό «βερνίκι».

Όταν δεν υπάρχει ένας υπερατομικός σκοπός, ένας σκοπός που νικάει το εφήμερο, τότε ο πολιτισμός ξεπέφτει.     

Όταν χάνεται η πίστη στην πατρίδα θριαμβεύει  ο ατομικισμός και ο αστός («ο πλούσιος πολίτης με τις ηδονές και τα πάθη του») με τον «χτηνώδη ρεαλισμό» του γίνεται το σημείο αναφοράς και καταλαμβάνει την ηγεμονική θέση που είχε «ο ήρωας» ή «ο ιδανικευμένος έφηβος». Οι ιεραρχίες ανατρέπονται και το αξιακό σύστημα υπηρετεί το εφήμερο… «Πάθη, αισθηματολογίες, ρεαλισμός»…

                  Ο σημερινός αστικός ψευδοπολιτισμός.

Ο φιλελεύθερης κατασκευής κοσμοπολιτισμός και ο αριστερής κατασκευής διεθνισμός είναι υβριδισμός˙ μπορεί να υπάρξει- και πάλι με ημερομηνία λήξης- μόνο σε κοινωνίες που στερούνται «πρότασης και νοήματος βίου», που στερούνται σπονδυλικής στήλης, δηλαδή αληθινής – όχι εργαστηριακά κατασκευασμένης- ταυτότητας και συνοχής. Μπορεί να υπάρξει μόνο σε κοινωνίες ασπόνδυλων μαλακιών, κοινωνίες – σούπες που θα καταπίνονται αμάσητης από τους αυριανούς κατακτητές.

                  Ο εθνομελλοντισμός ως φιλοσοφία ζωής είναι απέναντι στη διάλυση, την παρακμή, την αποσύνθεση.

 

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

Περί Πολιτισμού (2/5) - Πολιτισμός και Κουλτούρα

Συνέχεια με το δεύτερο μέρος της μελέτης "Περί Πολιτισμού"

 

Β. ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ

Του Κ. Τάταρη

 

 

Το εθνομελλοντικό κίνημα είναι πρωτοποριακό κίνημα. Τι σημαίνει «πρωτοποριακό»; Ότι αφ’ ενός θα ανακαλύπτει και θα επεξεργάζεται ελληνικές λύσεις για ελληνικά προβλήματα, δεν θα καταφεύγει στην ευκολία των συστημικών κομμάτων εισαγωγής «φαρμάκων» από την Εσπερία, που στην ελληνική περίπτωση μπορεί να δράσουν ως δηλητήρια, και αφ’ ετέρου θα επεξεργαστεί μία ολοκληρωμένη πρωτότυπη ελληνική θεωρία, που θα αποτελεί τον αξιακό κώδικα - πέρα από τους ανούσιους διαχωρισμούς του χθες, αλλά και τα ιδεολογικά «super market» των συστημικών πολιτικών κομμάτων -  όσο και το οδικό χάρτη. Αυτή η πρωτότυπη ελληνική θεωρία θα είναι το απαραίτητο πλαίσιο για μία ουσιαστική πολιτική δράση.

Η «πρωτότυπη ελληνική θεωρία που είναι, παράλληλα, δεκτική εξαγωγής», δεν αφορά μόνον την ιδεολογικοπολιτική πρόταση, αφορά και τον Πολιτισμό. Άλλωστε, με ρίζα την ΠΟΛΙΤΕΙΑ, Πολιτική και Πολιτισμός αλληλοσυμπληρώνονται.

Κάθε πολιτική πρόταση έχει την πολιτισμική της διάσταση και - το αντίστροφο - στην πολιτισμική έκφραση κεντρικό σημείο είναι η «μεταφυσική» ή «σημασία του Ιερού».

Το ζητούμενο είναι ο Πολιτισμός, όχι η «κουλτούρα» - η σύγχυση των εννοιών αποκαλύπτει την ευρύτερη πνευματική μας ένδεια - άλλωστε ο όρος «κουλτούρα» δεν υπάρχει στη γλώσσα μας.

Ο Πολιτισμός προϋποθέτει «ΠΟΛΙΤΕΙΑ», δηλαδή λαό με ταυτότητα, που είναι διατεθειμένος να την υπερασπιστεί ανά πάσα στιγμή, λαό εδραιωμένο στο έδαφος, το οποίο ιεροποιείται ως «γη των πατέρων» (πατρίδα) και ριζωμένος σ’ αυτό δημιουργεί τους θεσμούς του. Ο πολιτισμός προϋποθέτει εδαφική αναφορά, είναι γηγενής, «ταυτοτικός» - στη συνέχεια αυτή ακριβώς η με εδαφικό προσδιορισμό ταυτότητα ξεδιπλώνεται σε αίσθηση του Ιερού, αντίληψη του αθλητικού ιδεώδους, αρχιτεκτονική, μουσική, θέατρο κ.ά., δηλαδή σε μία ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ (όχι βεβαίως στατική και στερεοτυπική, πλην όμως ολοκληρωμένη) ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ (ο Πολιτισμός είναι ένα συγκροτημένο κοσμοείδωλο), το «ευ ζην» και το «ευ θνήσκειν».

Όταν η πρόταση είναι ολοκληρωμένη, νοηματοδοτείται από ένα «Κέντρο», είναι πλήρως σχηματισμένη, τότε ο πολιτισμός λειτουργεί ως «μαγνήτης» για άλλους λαούς - κατακτητικούς διότι θέλουν να καταστρέψουν ό,τι δεν μπορούν να δημιουργήσουν («οι λαοί της στέπας») ή να διαχειριστούν ως νέοι κυρίαρχοι ή λαούς που ειρηνικά υιοθετούν τα πολιτισμικά πρότυπα και αναπτύσσουν μία παιδαγωγική σχέση με τον Πολιτισμό.

Αυτό φαίνεται τόσο με τα έθνη που παράγουν πολιτισμό όσο και με τις Αυτοκρατορίες που διαμορφώνονται με «Κέντρο» το ηγεμονικό έθνος: Ελληνιστική, Ρωμαϊκή, Ελληνορωμαϊκή (η Αυτοκρατορία της «Νέας Ρώμης»), Ρωσική, Κινεζική κ.λ.π.

Σε αντίθεση με τον Πολιτισμό που προϋποθέτει «ταυτοτικό», εδραιωμένο στο έδαφος λαό, η κουλτούρα αφορά τους νομαδικούς λαούς. Ένας νομαδικός λαός δεν δημιουργεί ποτέ Πολιτισμό, παρά μόνο κουλτούρα. Ο νομαδικός λαός και όταν ακόμα εγκατασταθεί μόνιμα στην «περιφέρεια» ενός εθνικού ή αυτοκρατορικού Πολιτισμού ή και σε σημεία της ενδοχώρας, όταν διατηρεί τη νομαδική «ταυτότητα» θα παραμείνει ά-πολις, α-πολίτιστος, η σχέση του με τον Πολιτισμό γύρω από τον οποίο ή εντός του οποίου κινείται δεν θα είναι παιδαγωγική, δεν θα νοηματοδοτείται απ’ αυτόν, δηλαδή δεν θα έχει «υπαρκτική σημασία», η σχέση μαζί του στην καλύτερη περίπτωση θα είναι αμφίσημη ή αδιάφορη, στη χειρότερη (και πιο πιθανή) συγκρουσιακή. Νομαδισμός και Πολιτισμός είναι έννοιες ασύμβατες.

Βέβαια, κάθε σοβαρός, δηλαδή αληθινός Πολιτισμός, έχει και μία «νομαδική» διάσταση, πλήρως ενταγμένη στο ευρύτερο πλαίσιο, που λειτουργεί ανανεωτικά ως «ανάμνηση» της διαμόρφωσής του. Διότι ο Πολιτισμός είναι το αποτέλεσμα μίας συνθετικής, διαλεκτικής διαδικασίας, όπου συγγενείς φυλές ή φύλα ενώνονται ως κατακτητές (νομάδες) και ως κατακτημένοι (αγρότες) σε ένα ενιαίο οργανικό σύνολο, που αποκτά πλέον εδαφική, «μόνιμη» αναφορά (π.χ. οι «νομάδες» Αχαιοί ενώνονται με τους «αγρότες» Πελασγούς. Η ανανεωτική διαδικασία συνεχίζεται με νέους - πάντα φυλετικά συγγενείς – «νομάδες» (Δωριείς) και τέλος διαμορφώνεται σε ενιαίο οργανικό σύνολο ο Ελληνικός Πολιτισμός).

Αυτή η «ανάμνηση» διατηρείται στην ευρύτερη διαλεκτική ενός σοβαρού Πολιτισμού. Πολιτισμός σημαίνει διαλεκτική, είναι το αποτέλεσμα μίας ευρύτερης ποιοτικής σύνθεσης. Έτσι, για παράδειγμα, στο Ελληνικό πάνθεον, ο Απόλλων ως «θεός του Ουρανού», νομαδικός θεός, νομαδική διάσταση, συνυπάρχει με τη Δήμητρα, που εκπροσωπεί ακριβώς την εδραιωμένη στη γη κοινότητα. Απόλλων και Δήμητρα είναι ομοτράπεζοι, όχι ανταγωνιστές, λειτουργούν συνθετικά στο ίδιο οργανικό σύνολο, όχι διαλυτικά.

Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και την ανώτερη διαλεκτική Απόλλωνα-Διονύσου ως «γενεσιουργό» του Ελληνικού Τρόπου, της ελληνικής νοηματοδότησης του Κόσμου.

Άλλο η «νομαδική διάσταση» ενός Πολιτισμού, άλλο νομαδική «ταυτότητα». Η «κουλτούρα» δεν είναι «ιστορία», είναι απλά μία μορφή «κοινωνίας», εξαντλείται στα ήθη, στα έθιμα και στις παραδόσεις, δεν διακρίνεται από ένα σχηματοποιημένο κοσμοείδωλο που να «ξεδιπλώνεται» σε διάφορες μορφές έκφρασης, στερείται μιας πλήρους νοηματοδότησης του βίου.

«Ο νομάς-βάρβαρος δεν εκφράζεται μέσω της ιστορίας - η οποία τον αφήνει αδιάφορο -, αλλά μέσω της κοινωνίας, δηλαδή των εθίμων της καθημερινότητάς του» [1] και «Ο πολιτισμός συνδέεται με μαζικά εγκατεστημένο εδραίο πληθυσμό, δηλαδή αρχικώς με την αγροτική - και όχι νομαδική – κοινωνία… Η συνεχής μετακίνηση επί των ίππων ή επί των καμήλων δεν δημιουργεί ιστορία, συνεπώς δεν δημιουργεί πολιτισμό» [2].

Σήμερα, από το πλανητικό κοσμοσύστημα διαμορφώνεται, όχι τυχαία, μία καινούργιο νομαδική «κουλτούρα», όχι όμως με φυλετικά (όπως οι κουλτούρες των νομαδικών λαών από τους Βίκινγκς μέχρι τους Αμερινδιάνους) αλλά με παγκοσμιοποιητικά χαρακτηριστικά, για να δράσει ως θανατηφόρος ιός για όλους τους Παραδοσιακούς Πολιτισμούς.

Σημείο εκκίνησης του «νέου νομαδισμού» είναι οι Η.Π.Α., το κατ’ εξοχήν νομαδικό υπόδειγμα. Μπορεί μετά την εξόντωση των γηγενών νομάδων (των οποίων η κουλτούρα - όχι ο πολιτισμός - ήταν ενδιαφέρουσα, διότι όπως επισημαίνει ο Ιούλιος Έβολα είχε ένα «ηλιακό και αετίσιο στοιχείο»), οι φορείς μίας άλλης - λιγότερο ενδιαφέρουσας - νομαδικής κουλτούρας, οι λευκοί προτεστάντες άποικοι, να έγιναν «αγρότες» και μόνιμα «εγκατεστημένοι», οι πρώην αποικίες να έγιναν «Πολιτείες», αλλά η νομαδική κουλτούρα (του αποίκου, του κυνηγού, του χρυσοθήρα, του γελαδάρη) παρέμεινε κυρίαρχη.

Ο Αμερικανός έχει στο DNA του την κουλτούρα της συνεχούς κινητικότητας, χωρίς ξεκάθαρη ταυτότητα και ενιαίο έθνος, άθροισμα επί μέρους «ομάδων» και «ταυτοτήτων», εξακολουθεί να κινείται καβάλα στο «σημερινό άλογό του» ανάλογα με το που βρίσκει «τροφή».

Η κουλτούρα του Αμερικανού αποίκου, στην οποία προστέθηκαν αργότερα οι «κουλτούρες» των Αφρικανών δούλων και των πάσης φύσεως μεταναστών - κι αν ακόμα είχε κάποια αξιοπρόσεκτα στοιχεία (το απρόβλεπτο, η πρόκληση της «αχανούς ενδοχώρας», ο κίνδυνος και ένα μόνιμα ετοιμοπόλεμο ένστικτο – αυτή η κουλτούρα εκφράστηκε αριστοτεχνικά από τους μεγάλους Αμερικανούς συγγραφείς Τζακ Λόντον, Τζακ Κέρουακ και Έρνεστ Χέμινγουαιη), σήμερα μεταλλάχθηκε στον νομαδισμό του «χρυσοθήρα» και μόνον, της μεγάλης εταιρείας, της πολυεθνικής που μετακινείται παντού, στον βάρβαρο καπιταλισμό – ο αμερικανισμός είναι η βαρβαρική απόφυση του αγγλοσαξωνικού πολιτισμού.

Αυτός ο σύγχρονος νομαδισμός χρησιμοποιεί ως «δούρειο ίππο» τις «μεταναστευτικές ροές» για να αλώσει τα υπαρκτά έθνη και να τα μετασχηματίσει σε «πολυπολιτισμικές κοινωνίες». Δεν είναι τυχαίο ότι οι «μεγαλοεπενδυτές» τύπου Σόρος επενδύουν σ’ αυτή την προοπτική με τις «ανοιχτές κοινωνίες» τους.

Η μετατροπή ενός λαού σε πληθυσμό, μίας χώρας σε χώρο, ενός πολιτισμού σε άθροισμα από επί μέρους, νομαδικής προέλευσης, «κουλτούρες» που σε «υψηλό επίπεδο» εκπροσωπούνται με «lobby» και σε «χαμηλό» με «ghetto» είναι ζωτικής σημασίας για τον καπιταλισμό. «Ένας πολιτισμός συνδέεται με διαχρονικότητα, έχει ιστορικό βάθος, αλλά και γεωγραφική στ αθερότητα. Η κουλτούρα συνδέεται με τον νομαδισμό ή με την σύγχρονη μορφή του, την λαθρομετανάστευση και τον τυχοδιωκτισμό. Η λαθρομετανάστευση είναι μία προσωρινή κατάσταση μέχρι τη νομιμοποίηση του φαινομένου, το οποίο στην αρχική του φάση - και ασχέτως της εθνικής προελεύσεως των μεταναστών - εμφανίζεται με κρούσματα καταστρατηγήσεως των νόμων από ανάγκη επιβιώσεως, τις καλούμενες εθνικές μαφίες» [3].

Η διάρρηξη της εθνικής και κοινωνικής συνοχής (σε Χώρες με ταυτότητα εθνική και κοινωνική συνοχή είναι αλληλοεξαρτώμενες) σε συνδυασμό με την υπογεννητικότητα, τη φυγή μισού και πλέον εκατομμυρίου Ελλήνων στο εξωτερικό, είναι ο πλέον άμεσος κίνδυνος, ο εφιάλτης που αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα θα μετατρέψει τη Χώρα σε δυστοπική κοινωνική έρημο, που θα ποδηγετείται από «lobbies» και θα είναι κατακερματισμένη σε «ghetto». Ο νέος νομαδισμός ισοπεδώνει τα πάντα. Πρέπει να αντιμετωπιστεί από ένα κίνημα για το οποίο πολιτική και πολιτισμός αλληλοπεριχωρούνται και ταυτόχρονα να προσφέρει αίσθηση Μέλλοντος. Ας μην ξεχνάμε ότι η «Αριστερά» πήρε την ιδεολογική ηγεμονία και στην συνέχεια έγινε κυβέρνηση και επικράτησε και στο συναίσθημα πολλών πολιτών χάρη σε δικούς της διανοούμενους, μουσικούς και ποιητές. 

 

[1], [2], [3]: Δημήτρης Κιτσίκης: «Συγκριτική Ιστορία Ελλάδος-Κίνας, Εκδόσεις «ΗΡΟΔΟΤΟΣ», Αθήνα, 2007

 

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

Ενότητα - Αγώνας

 

 

 

ΕΝΟΤΗΤΑ - ΑΓΩΝΑΣ

 

Του Θ. Τουσιάδη

 

 

 

Υπάρχει μία θεωρία που κυκλοφορεί στον χώρο των πατριωτών και που λέει ότι το κατεστημένο (αριστερό ή/και καπιταλιστικό, οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος) θα ωριμάσει, θα σαπίσει και θα πέσει και τότε θα έρθουμε εμείς. Όνειρα! Ευσεβείς πόθοι! Σιγά μην παραδώσουν αυτοί σ εμάς. Σιγά μην δεχθούν ότι "χάσαμε , φεύγουμε...". Και αν σαπίσουν και αν πέσουν κάποιοι άλλοι σαν κι αυτούς θα εμφανισθούν για να τους αντικαταστήσουν. Σε μικρογραφία ήδη το ζούμε το σενάριο. Η ΝΔ αντικατέστησε το ΠΑΣΟΚ όταν αυτό σάπισε, ο ΣΥΡΙΖΑ αντικατέστησε την ΝΔ όταν αυτή σάπισε και τώρα η πρώην σάπια ΝΔ έχει αντικαταστήσει τους σάπιους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ...

Η άλλη θεωρία λέει ότι η διάλυση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που είναι αδύνατον να διορθωθεί άρα δεν αξίζει να προσπαθούμε, το μόνο που μένει είναι να περιμένουμε την απόλυτη καταστροφή της Ελλάδος και στην συνέχεια, κάποτε, την από την στάχτη αναγέννηση της Ελλάδος. Κάποτε. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω και ειλικρινά δεν θα ήθελα το... 2053, 600 χρόνια μετά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως, την για μια ακόμη φορά άλωση του Ελληνισμού, δεν θα ήθελα οι Έλληνες να ζήσουν μια νέα άλωση από κάποιους, από όποιους και να υποστούν άλλα 400 χρόνια που θα τα σκιάζει η φοβέρα και θα τα πλακώνει η σκλαβιά για να ξεπεταχτεί τότε, κάποτε, μέσα από τις στάχτες τής συμφοράς και τής καταστροφής μια νέα Ελλάδα.

Αυτές είναι δύο θεωρίες, εφ όσον όμως δεν αποδεχόμαστε τις δύο παραπάνω θεωρίες, εφ όσον δεν είμαστε μοιρολάτρες, το μόνο σίγουρο είναι ότι πρέπει κάθε μέρα να αντιστεκόμαστε όπως μπορούμε, όσο μπορούμε και παράλληλα να αγωνιζόμαστε, με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις σημερινές δυνατότητές μας, για να φτάσουμε στον προορισμό μας για να πετύχουμε τον στόχο μας.

 

 

Αγώνας καθημερινός! Όμως για να πετύχουμε πρέπει να έχουμε απόλυτη συναίσθηση της πραγματικότητας. Και η πραγματικότητα σήμερα είναι ότι είμαστε στο μηδέν ή τείνουμε να φτάσουμε στο μηδέν, στον πάτο. Και εμείς στοχεύουμε στο δέκα, στην κορυφή. Σίγουρα μπορούμε! έχουμε και γνώσεις, έχουμε την πείρα, έχουμε αξιόλογα άτομα, αλλά για να πετύχουμε πρέπει πρώτα να δούμε την πραγματικότητα και να δεχτούμε την πραγματικότητα. Για να φτάσουμε από τα πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά ερείπια του σήμερα, από το το μηδέν που βρισκόμαστε σήμερα, στο δέκα, στο Εθνικό κράτος, πρέπει να ανεχθούμε και να περάσουμε από το άθλιο "ένα" και με πολύ αγώνα και κόπους και θυσίες να φτάσουμε στο πολύ κακό "δύο" και να αντέξουμε τον πόλεμο  τις απώλειες, τις προδοσίες για καταφέρουμε να φτάσουμε στο κακό "τρία" και πάλι αγώνας, συνεχής αγώνας και σιγά – σιγά, μέσα από συμπληγάδες, από νίκες και ήττες, από χαρές και απογοητεύσεις να προχωρούμε προς τον στόχο προς την νίκη, προς το "δέκα", προς το Εθνικό κράτος, βήμα βήμα.

Εφόσον δεν δεχόμαστε τις δύο πρώτες θεωρίες, αυτή είναι η πραγματικότητα που υπάρχει και που πρέπει να έχουμε το θάρρος να την δεχτούμε για μπορέσουμε να την αντιμετωπίσουμε. Γιατί η πραγματικότητα και η λογική λέει ότι είναι αδύνατον ξαφνικά και από το πουθενά να γίνεις ο πρωταγωνιστής της πολιτικής σκηνής. Οπωσδήποτε ξεκινάς με ρόλους κομπάρσου, με τρίτους και δεύτερους ρόλους για να φτάσεις κάποτε να συμπρωταγωνιστήσεις και τότε, ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ικανότητες, να γίνεις ο κύριος πρωταγωνιστής ή και ο απόλυτος κυρίαρχος. Το αν θα γίνουν αυτά και το πότε θα γίνουν δεν είναι καθόλου σίγουρο και κανένας δεν μπορεί να το εγγυηθεί, εξαρτάται από τις δυνατότητες και τις αντοχές μας, την θέλησή μας, την πίστη μας. Το σίγουρο όμως είναι ότι αυτή η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη, είναι μονόδρομος, άλλη δεν υπάρχει. Και θεωρώ ότι αυτή η πορεία δεν είναι απλά μια πρόταση, πιστεύω ότι αυτός ο δρόμος είναι καθήκον και υποχρέωση κάθε ειλικρινούς Εθνικιστή – Πατριώτη. Υπάρχουν πολύ αξιόλογα άτομα, υπάρχουν σοβαρές κινήσεις, πολιτικές, πολιτιστικές, οικολογικές και άλλες και θα πρέπει αυτήν την δεδομένη χρονική περίοδο, πρέπει σήμερα, όλοι, παραβλέποντας προσωπικές φιλοδοξίες, προσωπικές συμπάθειες ή αντιπάθειες, παραβλέποντας πιθανές διαφορές σε δευτερεύοντα ζητήματα να βρουν τρόπο, να συντονίσουν τις προσπάθειές τους με στόχο οι εθνικιστές να εκπροσωπούνται στην επόμενη βουλή. Από ποιους θα εκπροσωπούνται; Από αυτούς που ο πατριωτικός χώρος θα κρίνει ότι τον εκφράζουν, τους εμπιστεύεται και θα επιλέξει. Ενωμένοι μπορούμε!

Αγώνας για το σήμερα, λύσεις πρακτικές και εφαρμόσιμες (όχι μόνο θεωρίες) για το σήμερα, όταν πετύχουμε σήμερα θα παλέψουμε για ένα καλύτερο αύριο και είναι σίγουρο ότι θα δημιουργήσουμε ένα καλύτερο αύριο.

 

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

 

Η παράδοση κι οι αξίες ως Εθνική μας Ταυτότητα

 

Του Κώστα Παπαδογιάννη

 

Η παράδοση και οι αξίες ως η Εθνική μας Ταυτότητα.

"Όποιος δε νιώθει την Παράδοση είναι ένα πλάσμα ξεριζωμένο από τον τόπο του. Η Παράδοση είναι ένας είδος μπούσουλα (πυξίδας), που μας δείχνει που βρισκόμαστε μέσα στο απέραντο πέλαγο της ζωής και του κόσμου". Με αυτά τα λόγια του Φώτη Κόντογλου μόνο, θα μπορούσε κάποιος να αναφερθεί στην σημασία και την ιερή έννοια της παράδοσης.


Κάθε λαός έχει την παράδοσή του. Και όσο πιο μεγάλη ιστορία και παράδοση έχει ένα έθνος τόσο πιο σπουδαίο είναι. Έτσι και η Παράδοσή του είναι πιο πλουτισμένη από πνευματικά στοιχεία, πιο βαθειά, πιο ξεχωριστή. Για τούτο, η δική μας, η Ελληνική Παράδοση, είναι πιο σπουδαία, πιο βαθύτερη, πιο ξεχωριστή, πιο πολύτιμη, από κάθε άλλο έθνος. Μέσα της υπάρχει πλούτος γεμάτος, από σοφία, από αισθήματα βαθιά, από καλαισθησία μοναδική, από ανθρωπιά, από σοβαρότητα, από πόνο, από αισιοδοξία, από πνευματικό φως, από απλότητα, μ' έναν λόγο πλούτος από αθανασία. 


Όσο και να παραμορφώθηκε ο πνευματικός χαρακτήρας μας από την επίδραση κάποιων λαών που περάσανε απάνω από την μαρτυρική μάνα μας, την Ελλάδα ή από την επίδραση που μας έρχεται από μακριά εξ αιτίας της επικατάρατης ξενομανίας, που έχουνε οι λεγόμενοι «διανοούμενοί μας» κι η λεγόμενη ανώτερη τάξη, το θεμέλιο δεν χάλασε, η ρίζα μας δεν σάπισε. Ο λαός είναι στο βάθος του αγνός, σώζεται μέσα του το πάθος για το Έθνος που δεν ξύνισε και μ' αυτό το προζύμι μπορούμε να κάνουμε ακόμα το ψωμί που θα θρέψει την καρδιά  και τη διάνοιά μας, πιο καλά, από τις ιδέες και τις συνήθειες, που μας φέρνουνε από ξένα μέρη κάποιοι αρρωστημένοι από την καταραμένη αυτή αρρώστια της τυφλής ξενομανίας, που τη μεταδίνουνε στους νέους.


Όποιος δε νιώθει την παράδοση, γιατί μέσα του έχει στερέψει η αθάνατη πηγή, ζει με ξένη καρδιά, με ξένη ψυχή. Είναι σαν τον άνθρωπο που έχει πάθει αμνησία και που βρίσκεται μέσα σ' ένα χάος. Γιατί όσο ζωηρή έχει καθένας τη θύμηση και την αίσθηση των περασμένων, τόσο πιο δυνατά ζει το Σήμερα, και σ΄ αυτό το δυνατό Σήμερα ριζώνει πιο βαθιά και πιο γερά η αυριανή γενιά.


Ένας τέτοιος άνθρωπος πατά γερά στο χώμα της Πατρίδας του, γεμάτος πνευματική ανδρεία και πεποίθηση στο Γένος του. Είναι εκείνος ο βαθιά πνευματικός ανθρώπος, που είναι ατσάλινος στο σώμα και την ψυχή. Ο άνθρωπος που πιστεύει στην Παράδοση και που τη ζει, δεν έχει όπως υποστηρίζουν κάποιοι, πνευματικό σωβινισμό. Διότι ο σωβινισμός είναι ένα τυφλό αίσθημα, που ένας Έλληνας στην καταγωγή και την ψυχή δεν μπορεί διαθέτει. Ο Έλληνας Παραδοσιολάτρης έχει επίγνωση του τι είναι αυτός κι η φυλή του, κι αυτή η επίγνωση είναι το φως που εμπνέει πάντα έναν άνθρωπο στην ολότελη προσωπική και συλλογική του εξέλιξη. "Κάποιος που θαρρεί πως ελευθερία είναι να πιθικίζει όλα τα ξένα, αυτός στέκεται κρεμασμένος στον αγέρα." Παραφράζοντας τα λόγια του Φώτη Κόντογλου ξανά, είναι ευκολονόητο πώς ειδικά για εμάς τους Έλληνες, η ταυτότητα μας είναι η παράδοση, η ιστορία και η συνέχεια αυτής!

Εν Κατακλείδι, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πώς η παράδοση θα πρέπει να είναι ταυτόσημη, με το μέλλον του τόπου μας. Που δεν είναι άλλο από τα νιάτα, την νεολαία μας! Αν εμφυσήσουμε, όλοι, ο καθένας ξεχωριστά στον συνέλληνα μας, την σημασία διατήρησης της Εθνικής μας ταυτότητας, θα γίνει σαφής ο σκοπός της ύπαρξης αυτής.


Κωνσταντίνος Παπαδογιάννης

 

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

 

Περί Πολιτισμού (1/5)

 

 

 

 

 

23/02/2021

 

Το κέντρο Φ έχει την τιμή να δημοσιεύσει πρώτο, το πόνημα του Κωνσταντίνου Τάταρη "Περί Πολιτισμού".

Πρόκειται για μία μελέτη για τον Πολιτισμό, χωρισμένη σε πέντε ενότητες. Σε κάθε ανάρτηση, ξεκινώντας από σήμερα, θα δημοσιεύεται και μία ενότητα.

 

 

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 
Β. ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
Γ. "ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΤΑ ΕΘΝΗ ΚΑΙ ΑΥΤΑ  ΜΟΝΑΧΑ" (;)
            α) Έθνος και Πολιτισμός
            β) Αυτοκρατορία και Πολιτισμός
Δ. Η ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΙΔΕΑ
            α) Σώμα και μηχανή.
            β) Ιεραρχία και διαλεκτική.
Ε. ΕΘΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
            α) Επιτροπή Εθνικού Πολιτισμού.
            β) Κυρίαρχα πολιτισμικά πρότυπα.

 

 

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στις τελευταίες δεκαετίες, ειδικά μετά την αποκαλούμενη "Μεταπολίτευση", η ελληνική πραγματικότητα βιώνει μια ασφυκτική αίσθηση παρακμής σε όλα τα επίπεδα: πολιτικό, κοινωνικό, πολιτισμικό. Ο προ της "Μεταπολίτευσης" παλαιός πολιτικός κόσμος, επανήλθε με "καινούργια κόμματα", δηλαδή ένα επιφανειακό σοβάτισμα και διατηρώντας στο ακέραιο τα νοσηρά χαρακτηριστικά του: πελατειακή αντιμετώπιση των πολιτών (το "μαζί τα φάγαμε", αυτή η απίστευτου κυνισμού παραδοχή του Θεόδωρου Πάγκαλου, δείχνει την παλαιοκομματική νοοτροπία της παρακμής), εκμαυλισμός της κοινωνίας (με νέα καταναλωτικά "ήθη", πρότυπα ζωής και συμπεριφοράς), καπηλεία της ιερής έννοιας του Έθνους (από την καθεστωτική δεξιά), ή σχετικοποίησή του ή ακόμα και υποκατάστασή του από διεθνιστικές ιδεοληψίες της δεκάρας (από την πάσης φύσεως αριστερά), διάρρηξη και των τελευταίων κοινοτικών δεσμών της Ενορίας, της γειτονιάς και της οικογένειας, περαιτέρω εισαγωγή και εδραίωση πολιτικών προτύπων ασύμβατων με την ελληνική πολιτική παράδοση.

Στο κοινωνικό επίπεδο έχουμε την ανυπαρξία τόσο μιας πραγματικής "ελίτ", όσο και μιας υγιούς "βάσης". Ως "ελίτ" νοήθηκαν τα δύσοσμα σαλόνια των πλουτοκρατών και οι κοινωνικά ανερχόμενοι μεγαλοαστοί. Αυτή η "αριστοκρατία του χρήματος" και με τα νέα της τζάκια τους μεγαλοεργολάβους που έγιναν και καναλάρχες και ιδιοκτήτες ΠΑΕ, επειδή μισούσε την αληθινή αριστοκρατία του πνεύματος έγινε ομογάλακτη των παλαιοπολιτικών. Η δε "βάση" δέχτηκε αδιαμαρτύρητα τον εκμαυλισμό και την εκπροσώπησή της από τα κόμματα-εταιρείες και εργασιακά εκπροσωπήθηκε από τους επαγγελματίες συνδικαλιστές, που συμπλήρωναν τους επαγγελματίες πολιτικούς.

Ο πολιτισμός ποδηγετήθηκε είτε από τους "διανοούμενους" της αριστεράς είτε από "ιδρύματα" νεόπλουτων που ήθελαν ως ματαιόδοξοι να έχουν και ένα "πνευματικό πρόσημο". Ευτυχώς, φωτεινές εξαιρέσεις στον πολιτισμό υπήρξαν (π.χ. στην ζωγραφική ο Τσαρούχης, στην ποίηση ο Ελύτης, κ.ά.), όμως ως μονάδες που δεν συγκροτήθηκαν σε σώμα με ξεκάθαρο πρόσημο και στόχους (όπως, για παράδειγμα, "Η γενιά του '30") κι έτσι δεν μπόρεσαν να παρέμβουν ουσιαστικά στην ανάσχεση της παρακμής.

Μετά το "Μνημόνιο" (δηλαδή και την τυπική, ηθική, πολιτική και οικονομική χρεωκοπία), η ασφυξία πήρε τα χαρακτηριστικά είτε της ατομικής κατάθλιψης είτε της συλλογικής οργής. Η οργή ήταν αδιέξοδη. Δεν υπήρξε μια πολιτική και πνευματική πρωτοπορία, μια αληθινή ηγεσία, που να δώσει δημιουργική διέξοδο, ώστε ένα νέο ρωμαλέο κίνημα να συγκροτηθεί, ένα κίνημα απαλλαγμένο από τα στερεότυπα της μεταπολιτευτικής περιόδου• γι' αυτό και χειραγωγήθηκε θαυμάσια από τους νέους δημαγωγούς και εν τέλει εκτονώθηκε άδοξα. Η όποια συγκρουσιακή διάθεση με τις ποικιλώνυμες ψευδοελίτ "αφυδατώθηκε" από το ουσιαστικό περιεχόμενό της και τις δήθεν "αμεσοδημοκρατικές" φιέστες της πλατείας Συντάγματος.
Στην όχι δυτική αλλά εκδυτικισμένη Ελλάδα, ακόμα και η συλλογική ορμή είχε ατομοκεντρικά χαρακτηριστικά. Στην εκδυτικισμένη Ελλάδα, όπως πολύ όμορφα ανέφερε κάποιος, "ακόμα και η οργή δεν κοινωνείται", με αποτέλεσμα η κατάθλιψη να είναι αυτή που τελικά θα κυριαρχήσει. Το όποιο πολιτικό στοίχημα λοιπόν, δεν είναι το σοβάτισμα του ετοιμόρροπου κτηρίου, αλλά η εκ βάθρων αλλαγή.


"ΑΡΧΙΖΕΤΕ ΤΟ ΚΑΘΕ ΤΙ:
  ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ
  ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΖΑ
  ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙ.
ΜΗΝ ΚΡΕΜΑΤΕ ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΕΓΗ ΞΕΠΑΤΩΜΕΝΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ, ΣΤΕΡΕΕΣ ΣΚΑΛΩΣΙΕΣ• ΘΑ ΓΚΡΕΜΙΣΘΕΙΤΕ ΜΑΖΥ ΤΟΥΣ.
ΜΑΖΥ ΤΟΥ ΚΑΙ ΣΕΙΣ ΜΑΖΥ.
ΑΡΧΙΖΕΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ.
ΜΗΝ ΑΡΧΙΖΕΤΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΜΗ ΧΑΝΕΣΘΕ ΠΡΩΤΑ ΣΤΙΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ.
ΟΛΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΔΙΑ ΝΑ ΛΥΘΟΥΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΑΝΑΤΕΘΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ, ΝΑ ΞΑΝΑΛΥΘΟΥΝ ΟΛΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ.
ΚΑΙ ΟΛΑ ΜΑΖΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ ΟΛΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΠΟΥ ΔΙΑ ΝΑ ΛΥΘΗ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΑΝΑΤΕΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ". (Περικλής Γιαννόπουλος, Έκκλησις προς το Πανελλήνιον Κοινόν -1. Θέσις του ελληνικού προβλήματος).

Συμφωνώ με τη διατύπωση, ότι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα παρακμής του ελλαδικού κράτους, είναι ότι στα διακόσια χρόνια ανεξαρτησίας δεν κατέστη ικανό να παράξει (ή εντός αυτού να παραχθεί) "μια πρωτότυπη ελληνική θεωρία που να είναι, παράλληλα, δεκτική εξαγωγής" (Δημήτρης Κιτσίκης), δηλαδή μια "θεωρία" που διατηρώντας αναλλοίωτη την ελληνική ταυτότητα, να είναι σε θέση να εμπνεύσει, ακόμα και να καταστεί σημείο αναφοράς για μη Έλληνες.
Η ανωτέρω διαπίστωση είναι πολύ σοβαρή, εάν λάβουμε υπ' όψη ότι το Ελληνικό Πνεύμα πάντοτε χαρακτηριζόταν από πρωτοτυπία, συνθετική ικανότητα και τη δυνατότητα παραγωγής φιλοσοφικών, αισθητικών, πολιτικών κ.ά. "μοντέλων", που όχι ως κλειστά, στερεοτυπικά σχήματα, αλλά ως δυναμικά "Σημεία Αναφοράς", όχι μόνο ανταποκρίνονταν στις ανάγκες και αναζητήσεις του Έλληνα Ανθρώπου, αλλά λειτουργούσαν και για μη Έλληνες -το λιγότερο- ως "Οδοδείκτες" για μια ασφαλή πορεία στο "χάος του κόσμου".

Παράδειγμα: Ο Πλάτων υπήρξε Έλληνας φιλόσοφος και η φιλοσοφία του πρωτότυπα ελληνική, απευθυνόμενη στους Έλληνες• εντούτοις, υπήρξαν και υπάρχουν Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί κ.λ.π. "Πλατωνιστές", όχι απλά ως αναγνώστες ή μελετητές, αλλά ως άνθρωποι που υιοθέτησαν τον "Πλατωνισμό" τόσο ως "μεταφυσική" όσο και ως "Πολιτεία".

Για να μην εξαντληθούμε όμως σε συγκεκριμένες φιλοσοφικές σχολές και ρεύματα, ας επισημάνουμε ότι το Ελληνικό Πνεύμα στην ίδια την οντολογική του υπόσταση, από την Ελληνική Τραγωδία (χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχε, για παράδειγμα, ο Σαίξπηρ, ο οποίος εξέφρασε το τραγικό θεατρικό πνεύμα στο σύγχρονο κόσμο), μέχρι την Ορθοδοξία (που είναι, βεβαίως, "Αποκεκαλυμμένη Αλήθεια" τουλάχιστον για όσους είμαστε Ορθόδοξοι, διαμορφώθηκε όμως ως "δόγμα" από τους Έλληνες Πατέρες), ήταν και πρωτότυπο και "δεκτικό εξαγωγής", διατηρώντας την "ιθαγένεια" και συνολική ταυτότητα -χωρίς, δηλαδή, να "διεθνοποιείται" θυσιάζοντας τα ταυτοτικά χαρακτηριστικά του.
Κι όμως... στον Εικοστό Αιώνα υπήρξαν πρωτότυπες πολιτικές θεωρίες, που διατηρώντας την "ταυτοτική" καταγωγή τους έγιναν "δεκτικές εξαγωγής", εξακολουθούν να "παράγουν" και να αποτελούν αντικείμενα της πολιτικής επιστήμης. Δεν έχει σημασία αν απαξιώθηκαν, δεν αναφέρονται ως θετικά παραδείγματα, απλώς ως παραδείγματα: και για να μην παρεξηγηθούμε χωρίς λόγο, ας αναφέρουμε κατ' αρχάς τον Κινεζικό Μαοϊσμό. Η Μαοϊκή έκφραση του Κομμουνισμού υπήρξε μια πρωτότυπη κατασκευή, βασισμένη στην Κινεζική παράδοση του ολοκληρωτισμού [στην Κίνα υπήρξαν δύο "ιθαγενείς" πολιτικές παραδόσεις: η αριστοκρατική (Κομφουκιανισμός) και η ολοκληρωτική (Μοτισμός)¹ ως αντίδραση στην πρώτη• ο Μαοϊσμός είναι εξέλιξη του Μοτισμού, όχι του Μαρξισμού - Λενινισμού], προσαρμοσμένη στην κινεζική πραγματικότητα ("αγροτοκομμουνισμός"), δηλαδή "κάτι" που έγινε από Κινέζους για Κινέζους. Παρά την ταυτοτική κινεζική αναφορά, Μαοϊκοί υπήρξαν και εκτός Κίνας, ακόμα και εντός Ευρώπης (και Ελλάδας).
Το ίδιο -και ακόμη περισσότερο- μπορεί να ειπωθεί για τον Ιταλικό Φασισμό: Φασίστες υπήρξαν και εκτός Ιταλίας.

Επαναλαμβάνω: τα παραπάνω παραδείγματα, που όχι τυχαία λαμβάνονται από τελείως διαφορετικές ιδεολογίες και... γεωγραφίες, δεν αναφέρονται ως θετικά, ελκυστικά ή αρνητικά αλλά ως παραδείγματα. Το Ελληνικό Πνεύμα, προφανώς θα λειτουργούσε τελείως διαφορετικά μέσα από την παραγωγή δικών του μοντέλων αλλά... δικά του μοντέλα δεν υπήρξαν.

Αυτό σημαίνει ότι το ελλαδικό κρατίδιο, μεταπρατικό και ετερόφωτο, εισαγωγέας όχι μόνο παραγωγικών ή τεχνολογικών μοντέλων αλλά και ιδεολογιών, αισθητικής, νοοτροπίας, έκανε ό,τι μπορούσε, με εξαίρεση φωτεινές λιγόχρονες παρενθέσεις (Καποδίστριας, Μεταξάς), να αδρανοποιήσει την ελληνική πρωτοτυπία, την ελληνική παραγωγή, τόσο "θεωρίας" όσο και "τεχνικής".
Χρειάζεται λοιπόν μια εκ θεμελίων αλλαγή, ένας "Ριζοσπαστισμός της Αναδόμησης", όπως μου αρέσει να τον αποκαλώ (σε αντίθεση με τον "ριζοσπαστισμό της αποδόμησης" της αριστεράς), χρειάζεται να υιοθετήσουμε την απεγνωσμένη έκκληση του Περικλή Γιαννόπουλου, με την οποία ξεκίνησε η παρούσα εισαγωγή. Άλλωστε, το "δεκτικό εξαγωγής" ανταποκρίνεται σε αυτό που ο ίδιος ο Π. Γιαννόπουλος έθεσε ως τη βασική αποστολή του Ελληνικού Πνεύματος: "ΤΟΝ ΕΞΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΗΣ".

Ένα πολιτικό κίνημα που θα έχει ως διπλό στόχο την επανελλήνιση της Χώρας και των πολιτών και την παραγωγική ανασυγκρότηση, είναι το εθνομελλοντικό κίνημα, ένα κίνημα που θα χαρακτηρίζεται από ελληνική πρωτοτυπία και θα έχει αίσθηση του Μέλλοντος, προβολή στο Μέλλον των όποιων κατακτήσεων του χθες, ένα κίνημα που θα καταστεί καταλύτης για να επανασυσταθεί η συλλογικότητα των Ελλήνων ως μοναδική διέξοδος στην κατάθλιψη και τη μοιρολατρία. Μακριά από στερεότυπα, με πρωτότυπες λύσεις και, κυρίως, αίσθηση Πεπρωμένου, αίσθηση Μέλλοντος.

  1. Η κινεζική ιστορία επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια, από τον Κομφούκιο στον Μάο, υπήρξε το θέατρο διαμάχης μεταξύ αριστοκρατισμού και ολοκληρωτισμού. Από τους πρώτους θεωρητικούς του ολοκληρωτισμού υπήρξε ο Μό-τί που συνέγραψε το Μό-τζο στον Ε' αιώνα π.Χ. Η φιλοσοφία του ονομάζεται Μοτισμός.

 (συνεχίζεται)

 

Κωνσταντίνος Τάταρης

 

 

Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.

NOTE! This site uses cookies and similar technologies.

If you not change browser settings, you agree to it. Learn more

I understand