Του Ιωάννη Σαρρή

  Ο Κωνσταντής ή Κωνσταντίνος Γεράκης γεννήθηκε από οικογένεια ελληνορθοδόξων ευγενών το 1647 στην Κεφαλληνία. Σε ηλικία 13 ετών, εγκατέλειψε το νησί για να αναζητήσει την τύχη του ως μούτσος σε πλήρωμα αγγλικού πλοίου. Η Οδύσσειά του είχε μόλις ξεκινήσει. Στα κατοπινά χρόνια, έγινε επιδέξιος στην ναυτική τέχνη, μετονομάσθηκε σε Constance Phaulkon και απέκτησε γνώσεις, γλωσσομάθεια και χρήσιμες γνωριμίες. Η φαντασία του νεαρού αναπαυόταν με τις διάφορες παραστάσεις που προσελάμβανε απ' όλον τον κόσμο, ενώ η δόξα, το χρήμα και οι εφήμερες ηδονές του τυχοδιωκτικού βίου τον μεθούσαν και φούντωναν την φιλοδοξία του για περαιτέρω ανέλιξη και περιπέτεια.  

  Αφότου βίωσε και μάλλον συμμετείχε στον δεύτερο Αγγλο-ολλανδικό πόλεμο, τo 1669 προσελήφθη ως υπάλληλος από την αγγλική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών και εγκατεστάθη στο Μπάνταμ της Ινδονησίας. Εκείνην την περίοδο που ακολούθησε την εποχή των μεγάλων ανακαλύψεων, η Ινδοκίνα, η Ινδονησία και γενικότερα ο ινδικός ωκεανός, προσέφεραν απεριόριστες εμπορικές ευκαιρίες στις αναδυόμενες ναυτικές δυνάμεις της Ευρώπης και, συνεπώς, αποτελούσαν πόλο έλξεως και μήλον της έριδος για πολλές εξ αυτών. Ο Γεράκης διεύρυνε τον κύκλο των σημαντικών γνωριμιών του και μαθήτευσε κοντά σε σπουδαίους θαλασσοπόρους και εμπόρους, όπως ο George White και ο Richard Burnaby. Το 1675 μετακινήθηκε στο βασίλειο της Αγιουτάγια στο Σιάμ, δηλαδή στην σημερινή Ταϊλάνδη, για λογαριασμό της αγγλικής Εταιρείας. Το 1681 παρουσιάσθηκε στον βασιλιά του Σιάμ Ναράϊ τον Μέγα, ως διερμηνέας του τοπικού άρχοντα και υπουργού Κόσα Λεκ. Σύμφωνα με μία θεωρία, κέρδισε την εύνοια του Ναράϊ όταν κατέρριψε τον ισχυρισμό κάποιων Περσών εμπόρων ότι δήθεν το Σιάμ τους χρωστούσε χρήματα, αποδεικνύοντας ότι εκείνοι χρωστούσαν. Όντας έμπιστος του Ναράϊ, άρχισε να δραστηριοποιείται στην αυλή του σε θέματα εμπορίου, θησαυροφυλακίου και εξωτερικής πολιτικής. Το 1682 εγκατέλειψε το δόγμα του Αγγλικανισμού, που είχε προηγουμένως ασπαστεί καιροσκοπικά, για να ασπαστεί εξίσου καιροσκοπικά τον ρωμαιοκαθολικισμό και, ακολούθως, νυμφεύθηκε μία ιαπωνο-πορτογαλίδα αριστοκράτισσα, με την οποίαν απέκτησε δύο γιους.  

  Ο Γεράκης πολύ σύντομα απέκτησε φήμη και μεγάλη περιουσία. Το 1684 έλαβε την πρωτοβουλία να μεσολαβήσει μεταξύ του Ναράϊ και της γαλλικής Εταιρείας των Ανατολικών Ινδιών, προκειμένου να δράσουν από κοινού για την υπονόμευση της ολλανδικής και της αγγλικής παρουσίας στην Ινδοκίνα. Η συμμαχία οριστικοποιήθηκε και ο Λουδοβίκος XIV ο Μέγας, γνωστός και ως "βασιλιάς ήλιος", του απένειμε προσωπικά το μετάλλιο του Τάγματος του Αγίου Μιχαήλ. Το 1685 ο Ναράϊ έχρισε τον Γεράκη πρωθυπουργό της Αγιουτάγια. Ο Γεράκης έδειξε ευθύς εξαρχής την πρόθεσή του να "εξευρωπαΐσει" το Σιάμ, εισάγοντας ακόμη και την ρωμαιοκαθολική πίστη. Επί τούτου, προώθησε ως πιθανό διάδοχο του θρόνου τον προσηλυτισάμενο στον ρωμαιοκαθολικισμό, υιοθετημένο γιο του Ναράϊ, Φρα Πι. Αρκετοί παλαιοί φίλοι του Γεράκη από την αγγλική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών ανήλθαν σε θέσεις κλειδιά του ταϊλανδικού κράτους. Ωστόσο, ο εμπορικός ανταγωνισμός και ορισμένες αψιμαχίες οδήγησαν τους Άγγλους στην κήρυξη πολέμου εναντίον του Σιάμ, από τον οποίον το Σιάμ εξήλθε σχεδόν αλώβητο χάριν της γαλλικής παρεμβάσεως.

  Η θεαματική άνοδος του Γεράκη κέντριζε τον φθόνο αρκετών Ταϊλανδών ευγενών, ενόσω η αυξανόμενη παρουσία των Ευρωπαίων και η προοπτική αποικιοποίησης του Σιάμ προκαλούσαν ευρύτερη ανησυχία στον λαό. Το 1688, ο ηγέτης της ξενοφοβικής παράταξης Πρα Πετράτσα εκμεταλλεύθηκε την ασθενή υγεία του Ναράϊ, θέτοντας τον ίδιο σε κατ' οίκον περιορισμό και διενήργησε πραξικόπημα. Οι Γάλλοι επιτετραμμένοι δεν μπόρεσαν ή δεν επιδίωξαν να σώσουν τον Γεράκη. Οι επαναστάτες του απέδωσαν την κατηγορία ότι σχεδίαζε να γίνει βασιλιάς του Σιάμ μετά τον θάνατο του Ναράϊ, χρησιμοποιώντας τον Φρα Πι σαν μαριονέτα και να επιβάλει τον χριστιανισμό. Ο Γεράκης συνελήφθη και ύστερα από βασανιστήρια αποκεφαλίστηκε, σε ηλικία μόλις 41 ετών. Στην συνέχεια, ο Πετράτσα ανεκηρύχθη βισιλιάς και έδιωξε βιαίως από την χώρα του όλους τους ξένους. 

  Οι ιστορικές αξιολογήσεις του αμφιλεγόμενου χαρακτήρα του Κωνσταντή Γεράκη ποικίλλουν. Κάποιοι εξαίρουν την χαρισματικότητα και το ελεύθερο πνεύμα του, ενώ άλλοι εξακολουθούν να τον θεωρούν καιροσκόπο αριβίστα. Ο αββάς François Timoléon έχει γράψει για αυτόν στο Mémoires pour servir à l'histoire de Louis XIV: «Ήταν ένας από τους ανθρώπους με την μεγαλύτερη ευφυΐα, ελευθεριακότητα, μεγαλοπρέπεια και τόλμη και ήταν γεμάτος λαμπρές ιδέες, αλλά ίσως το μόνο που ήθελε ήταν να έχει υπό τις διαταγές του γαλλικά στρατεύματα, ώστε να προσπαθήσει να γίνει βασιλιάς μετά τον θάνατο του κυρίου του, τον οποίον και ανέμενε. Ήταν υπερήφανος, σκληρός, ανελέητος και με υπέρμετρη φιλοδοξία. Υποστήριξε την χριστιανική θρησκεία επειδή μπορούσε να τον υποστηρίξει. ‘Ομως, δεν θα τον εμπιστευόμουν ποτέ σε πράγματα που δεν εξασφάλιζαν και το δικό του συμφέρον». Σε κάθε περίπτωση, ο Γεράκης αποτέλεσε μία πολύ ενδιαφέρουσα φυσιογνωμία, σχεδόν άγνωστη στην γενέτειρά του Ελλάδα, που με τον βίο του φωταγωγεί μία από τις πιο ενδιαφέρουσες περιόδους της ιστορίας. 

Η ερειπωμένη έπαυλη του Κωνσταντή Γεράκη στο Λοπμπούρι της Ταϊλάνδης, η οποία σήμερα αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο.

Πηγές

• Γεώργιος Σιώρης, Κωνσταντίνος Γεράκης: Ο Έλληνας Πρωτοσύμβουλος στην Αυλή του Σιάμ, Εστία 1993. 
• Michael Smithies, Itineria Asiatica: Three military accounts of the 1688 "Revolution" in Siam, Orchid Press 2002. 

Γράφει ο Πασχάλης Κ. Μουλάς

 Οι κυβερνήσεις μειοψηφίας -επί του γενικού συνόλου του πληθυσμού της Ελλάδος- που εκλέγονται σε κάθε εκλoγική περίοδο, τα συνεχιζόμενα αδιέξοδα σε οικονομικό, εκπαιδευτικό, υγειονομικό και εργασιακό επίπεδο, οι εξαγγελίες κάθε είδους κεκαλυμμένου εκβιασμού και υποχρεωτικότητας, η αδράνεια -και άρα συνέχιση- της ραγδαίας αύξησης της υπογεννητικότητας, συνεπικουρουμένης της παγκοσμίου ανταλλαγής διαφορετικών και διαφόρων συμπαγών νομάδων που εντείνουν περαιτέρω τα εκάστοτε προβλήματα του ελληνικού κράτους, έχουν δημιουργήσει μία τεράστια μερίδα Ελλήνων πολιτών που επιθυμούν να ζουν σε ένα πραγματικά ελεύθερο πολιτειακό περιβάλλον, μακριά από κάθε μορφή ασυδοσίας, αντιδρώντας εμπράκτως.

 Είναι πολύ ευχάριστο το γεγονός ότι αυτή η κοινωνική, φιλοσοφική, πολιτική, αλλά και πρακτική αναζήτηση της Αλήθειας και της Ελευθερίας ενώνει πληθυσμιακές ομάδες, οι οποίες δεν έχουν κομματικά δεσμά. Μολονότι υπάρχουν ασαφή «μαντριά» που τους προσεγγίζουν για γνωστούς-αγνώστους λόγους, εκείνοι αγωνιούν για το παρόν και το μέλλον των παιδιών τους, προσπερνώντας κάθε λογής «επιτήδειο».

 Η αδυναμία του υπάρχοντος ελληνικού πολιτικού συστήματος να απορροφήσει αυτή την «κρίσιμη μάζα» -όπως είθισται να χαρακτηρίζεται ενίοτε από τα τηλεοπτικά παράθυρα σε άλλες περιπτώσεις- η οποία δείχνει σημάδια ζωντάνιας τα πρόσφατα χρόνια, το οδηγεί σε ένα ατέρμονο αδιέξοδο, το οποίο δεν μπορεί -και δεν θα μπορέσει- να διαχειριστεί με απόλυτα δημοκρατικό τρόπο. Στα πλαίσια αυτής της αδυναμίας και για να επιτευχθεί η κυβερνησιμότητα, προβαίνει σε αποφάσεις, οι οποίες χαρακτηρίζουν άλλα καθεστώτα που χρησιμοποιούσαν άλλες πρακτικές. Επί παραδείγματι, τα πιστοποιητικά που αφορούν τον νέο ιό, τα οποία δεν είναι μόνο στη διάθεση ανθρώπων που έχουν σχέση με την υγεία, την ασφάλεια και την έννομη τάξη, εκτός του γεγονότος ότι μηδενίζουν το ιατρικό απόρρητο, θυμίζουν προγενέστερες πέτρινες εποχές.

 Με αφορμή την ύπαρξη και διάδοση του νέου ιού, φαίνεται πως μία νέα τάξη πραγμάτων ήρθε για να μείνει ή, τουλάχιστον, γίνεται τεράστια προσπάθεια από τους έχοντες τα ηνία για να μονιμοποιηθούν αρρωστημένες κοινωνικά και πνευματικά καταστάσεις. Είναι δυνατόν εν έτει 2021 να απαγορεύεται η εργασία και πολύ περισσότερον αυτή η απαγόρευση να μην έχει καθορισμένο τέλος; Κι όμως, γίνεται! Ένα από τα πιο βασικά και θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα είναι το δικαίωμα στην εργασία, το οποίο με τα συνεχή «lockdowns» κατακρεουργήθηκε, στο βωμό της δημόσιας υγείας, βέβαια, όπως είπαν οι ειδικοί στην τηλεόραση. Η εργασία, όμως, είναι σημαντικότατο μέρος της υγείας.

 Αυτοί που δείχνουν να αφουγκράζονται την μεγάλη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας, όλες εκείνες τις διάσπαρτες πληθυσμιακές ομάδες που προανεφέρθησαν, είναι αξιόλογα πρόσωπα και ενωτικές πρωτοβουλίες ανθρώπων των τοπικών κοινοτήτων. Οι τοπικοί «άρχοντες» και οι κομματικοί εκπρόσωποι ως επί το πλείστον βιώνουν για άλλη μια φορά την απαξίωση και την κραυγή αγανάκτησης των Ελλήνων πολιτών για τα παράλογα και διχαστικά μέτρα που προωθεί το σύστημα, του οποίου είναι μέρος. Σε μίαν άλλη σκοπιά των τεκταινομένων, ο λεγόμενος «πατριωτικός χώρος» -που δεν κατανοώ πλέον από ποιούς απαρτίζεται και από ποιές σκέψεις και προτάσεις αποτελείται- είναι κατακερματισμένος και ως συνήθως παραγκωνισμένος, φτάνοντας σε σημείο να μην υπάρχει, να μην υφίσταται, κάτι που είναι και προσωπική μου πεποίθηση.

 Η Ελευθερία, ο Πατριωτισμός και η Αντι-Παγκοσμιοποίηση δεν έχουν εκφραστεί από κανέναν κομματικό σχηματισμό/μηχανισμό σωστά. Είναι πολυδιάστατες έννοιες, οι οποίες χρήζουν μελέτης και δεν έχουν αναλυθεί εκτενώς, με τις κορώνες και τα τσιτάτα να κυριαρχούν. Πρόσωπα τα οποία έχουν δοκιμαστεί στον πολιτικό στίβο και έχουν αποτύχει επανειλλημένως, συνεχίζουν να διαθέτουν μικρομεγαλισμό, έπαρση και αλαζονεία, στην προσπάθεια μονοπώλησης των ανωτέρω εννοιών. Η ενότητα είναι κάτι που πολυσυζητείται, αλλά δεν πραγματώνεται. Και αντί το Έθνος να βοηθείται, στην πραγματικότητα ζημιώνεται εν όσω η κυβερνητική πολιτική σκληραίνει το πρόσωπό της και δείχνει τα δόντια της στην Ελληνίδα και τον Έλληνα.

 Κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος, καθένας που αντιλαμβάνεται τί συμβαίνει γύρω του, αλλά και τί σχεδιάζεται να συμβεί στο άμεσο μέλλον, είναι επιτακτική ανάγκη να κατανοήσει πως μια σοβαρή κατάσταση αντιμετωπίζεται από σοβαρούς ανθρώπους που έχουν κάτι να μας πουν, μα ακόμη πιο πολύ, από ανθρώπους που έχουν δοκιμαστεί στο πεδίο των πράξεων με επιτυχία και έχουν μείνει αναλλοίωτοι στον χρόνο και στις θέσεις τους. Άνθρωποι που γνωρίζουν την επιστήμη της διπλωματίας, τις ανάγκες των Κοινοτήτων, αλλά και τις Ιστορικές Υποχρεώσεις προς το Έθνος και την Πατρίδα. Άνθρωποι της διπλανής πόρτας και όχι των ρουσφετολογικών γραφείων. Ειλικρινείς, με ανιδιοτέλεια, που αφιερώνουν καθημερινά χρόνο για την Ελλάδα και όχι επαγγελματίες πολιτικοί που αποζητούν ψήφο με κάθε μέσο και οι οποίοι ασχολούνται με τα άγια χώματά μας μόνον όταν έχουν να κερδίσουν κάτι από αυτά.

 Ο άκρατος πολιτικός ολοκληρωτισμός είναι μπροστά μας και πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε με τον μοναδικό τρόπο που μπορεί να νικηθεί: τον Ελληνικό!