Του Θωμά Ακριτίδη
26 Δεκεμβρίου 2019
Η οροφή της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα είναι τελείως καλυμμένη με Φωτοβολταϊκά, εμείς τι κάνουμε;
H ηλιακή ενέργεια που προσπίπτει πάνω στην επιφάνεια της γης ισοδυναμεί σύμφωνα με επιστημονικές μετρήσεις, με τις συνολικές ανάγκες της ανθρωπότητας κάθε χρονικής στιγμής επί 5.000 φορές.
H Ελλάδα και η Iσπανία λούζονται κυριολεκτικά από τον ήλιο, η δε χώρα μας που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης δέχεται το μεγαλύτερο ποσοστό της ηλιακής ακτινοβολίας στην Ευρώπη, τόσο σε ένταση, όσο και σε διάρκεια. Στην Ισπανία με νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα, επιβάλλεται η κάλυψη κάθε ταράτσας ή οροφής μονοκατοικίας, υπεραγοράς, ξενοδοχείου, αποθήκης, δημόσιας υπηρεσίας (σχολεία, διοικητικές υπηρεσίες, νοσοκομεία κλπ.) με φωτοβολταϊκά πάνελ και όποιος δεν εφαρμόζει το νόμο πληρώνει τσουχτερά πρόστιμα.
Στη δική μας χώρα τι γίνεται με την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας και τις ΑΠΕ γενικότερα;
Η χώρα μας που πνίγεται στη λιακάδα 340 και περισσότερες μέρες το χρόνο, είναι ουραγός στο θέμα της εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας και έχει μείνει τουλάχιστον 30 χρόνια πίσω, αφού η μόνη εκμετάλλευση της ενέργειας αυτής περιορίζεται στους ηλιακούς θερμοσίφωνες για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ). Όμως κι εκεί βρισκόμαστε πολύ πίσω, αφού στην Κύπρο, το 93% των οικοδομών έχουν ηλιακό θερμοσίφωνα, αριθμός υπερδιπλάσιος από αυτό που ισχύει στην Ελλάδα. Στην Κύπρο υπάρχουν 642,2 τ.μ. ηλιακών συλλεκτών για θερμοσίφωνες ανά 1.000 κατοίκους, έναντι 274,3 στην Ελλάδα
Αντίθετα στη χώρα μας, όλες οι κυβερνήσεις έχουν κάνει πλύση εγκεφάλου στον ελληνικό πληθυσμό σχετικά με την δήθεν «εξαιρετικά συμφέρουσα αιολική ενέργεια» και κατ’ επέκταση την δήθεν εξαιρετικά συμφέρουσα ευρεία εγκατάσταση σε ολόκληρη την επικράτεια των μεγαθηρίων που ακούνε στο όνομα ανεμογεννήτρια.
Ας δούμε όμως από κοντά τι είναι οι ανεμογεννήτριες και κατά πόσο συμφέρει ή όχι η εγκατάσταση και χρησιμοποίησή τους για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Μια ανεμογεννήτρια που προορίζεται για την βιομηχανική εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας, είναι μια μηχανή που μετατρέπει την ενέργεια του ανέμου σε ηλεκτρική ενέργεια με σκοπό να την διοχετεύσει στην συνέχεια στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, αποτελεί δηλαδή ένα "μικρό" σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με "καύσιμη ύλη" τον άνεμο. Τα τελευταία χρόνια το μέγεθος των ανεμογεννητριών αυξάνεται συνεχώς προκειμένου να αξιοποιηθεί με όσο το δυνατόν καλύτερο και οικονομικότερο τρόπο η δύναμη του ανέμου. Μια Α/Γ των 850 kW έχει τρία πτερύγια διαμέτρου 52μ. και το συνολικό ύψος της ξεκινάει από 80μ και φτάνει τα 110 μ. (ανάλογα με το ύψος του πύργου), ενώ ζυγίζει μέχρι και 142 τόνους χωρίς τα θεμέλια της. Η δε 3ών MW ανεμογεννήτρια που βλέπουμε σήμερα στα Δίδυμα και αποτελεί και τη μεγαλύτερη χερσαία ανεμογεννήτρια σε κυκλοφορία αυτή τη στιγμή, έχει πτερύγια διαμέτρου 90 μ., φτάνει σε ύψος τα 150 μέτρα και ζυγίζει μέχρι και 380 τόνους χωρίς τα θεμέλιά της.
Όπως καταλαβαίνει κανείς αυτές οι ανεμογεννήτριες δεν "φυτεύονται" έτσι απλά. Απαιτούν για αντίβαρο εκατοντάδες μ3 οπλισμένου σκυροδέματος. Για τα θεμέλια των ανεμογεννητριών πρέπει να γίνει εκσκαφή μιας τρύπας μεγέθους περίπου 15μ. x 15μ. και βάθους 2 μέτρων (ανάλογα με τις γεωτεχνικές συνθήκες). Γύρω από τις ανεμογεννήτριες δημιουργούνται επίπεδα πλατώματα (τουλάχιστον διαστάσεων 15 x 15 χ 3.14= 706,5 μ2) και ένας δρόμος πρόσβασης για βαριά οχήματα. Μια ανεμογεννήτρια απαιτεί κατά μέσο όρο περίπου 14 χιλιόμετρα καλώδια για την σύνδεση της με τον υποσταθμό. Τα καλώδια αυτά είναι είτε εναέρια, οπότε και θα απαιτήσουν εκατοντάδες (χιλιάδες) στήλες για την στήριξή τους, είτε υπόγεια, οπότε και θα γίνεται εκσκαφή χαρακωμάτων πολλών χιλιομέτρων.
Μια ανεμογεννήτρια των 850 kW απαιτεί θεμέλια περίπου 350μ3, βάρους 805 τόνων, ενώ των 3ών MW απαιτεί περίπου 475 μ3 οπλισμένο σκυρόδεμα, βάρους 1200 τόνων. Αν πολλαπλασιάζουμε το βάρος επί 3.405 ανεμογεννήτριες των 850 kW, έχουμε:
- οπλισμένο σκυρόδεμα: 1.191.750 μ3 και 2.741.025 τόνους
- Κανάλια καλωδιώσεων: 47.670 χλμ
- Επίπεδα πλατώματα: 2.405.632,5 μ2
ή επί 965 ανεμογεννήτριες των 3 ΜW, έχουμε:
- οπλισμένο σκυρόδεμα: 458.375 μ3 και 1.158.000 τόνους
- Κανάλια καλωδιώσεων: 13.510 χλμ.
- Επίπεδα πλατώματα: 681.772,5 μ2
Δεν αμφισβητεί κανείς ότι οι ανεμογεννήτριες κατά την λειτουργία τους δεν αποβάλουν διοξείδιο του άνθρακα όπως π.χ. ο λιγνιτικός σταθμός της Μεγαλόπολης. Το κατά πόσο «μειώνουν» τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα όπως ισχυρίζεται η βιομηχανία της αιολικής ενέργειας, αυτό είναι ένα ενδιαφέρον ερώτημα. Γιατί οι ανεμογεννήτριες δεν υποκαθιστούν ούτε πρόκειται ποτέ να λειτουργήσουν ως αντικατάσταση των λιγνιτικών θερμοηλεκτρικών μονάδων που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της χώρας μας. Λειτουργούν στην καλύτερη περίπτωση συμπληρωματικά. Αυτό οφείλεται πολύ απλά στο γεγονός, ότι ο άνεμος είναι μια ανεξέλεγκτη πηγή ενέργειας και συνεπώς δεν μπορεί να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός της χώρας (καμίας χώρας) με ηλεκτρική ενέργεια από ανεμογεννήτριες. Έτσι οι συμβατικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να παραμείνουν σε λειτουργία για να ρυθμίσουν την παραγόμενη ισχύ στο δίκτυο ανάλογα με το φορτίο των καταναλωτών. Η αιολική ενέργεια δεν έχει την δυνατότητα για αυξομείωση της παραγωγής της σε ηλεκτρική ενέργεια όπως οι θερμικοί σταθμοί της ΔΕΗ. Και όταν δεν φυσάει και οι ανεμογεννήτριες δεν παράγουν ηλεκτρική ενέργεια, τότε τα εργοστάσια της ΔΕΗ θα πρέπει να ρυθμίσουν την απώλεια από τις ανεμογεννήτριες, με πιθανή συνέπεια και την μείωση του βαθμού απόδοσης και της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς τους.
Συχνά διαβάζουμε να μας παρουσιάζουν ως παράδειγμα προς μίμηση σε θέματα κλιματικής αλλαγής την Δανία, που έχει εγκαταστήσει μέχρι σήμερα περίπου 3.300 MW σε αιολική ενέργεια και παράγει 20% της κατανάλωσης από αυτήν (το υπόλοιπο παράγεται από άνθρακα και φυσικό αέριο). Αυτό που δεν μας λένε είναι ότι παρ' όλα αυτά η Δανία δεν έχει καταφέρει να μειώσει της εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα. Οι εκπομπές της αυξήθηκαν μάλιστα τελευταία. Μάλλον το παράδειγμα που πρέπει να πάρουμε από τη Δανία είναι ότι οι ανεμογεννήτριες δεν συμβάλουν και τόσο στη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα.
Την περιορισμένη δυνατότητα συμμετοχής των ανεμογεννητριών στο φορτίο του διασυνδεδεμένου δικτύου, μας επιβεβαίωσε ο καθηγητής Πέτρος Ντοκόπουλος, Διευθυντής του Τομέα Ηλεκτρικής Ενέργειας του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Η/Υ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με την εξής δήλωση του: «Το πρόβλημα είναι ένα και μοναδικό: Οι γεννήτριες ενώ παράγουν, μπορούν ξαφνικά να τεθούν εκτός λειτουργίας, γιατί ο αέρας είναι πολύ δυνατός, αυξάνεται από τα 8 μποφόρ και πηγαίνει στα 10 έστω. Αυτό είναι σχεδόν ανεξέλεγκτο, γιατί οι γεννήτριες έχουν ένα αυτόματο σύστημα και ξαφνικά βγαίνουν όλες έξω. Αν τύχει να είναι ακαριαία αυτή η αντίδραση του προστατευτικού συστήματος (των Α/Γ), τότε είναι γνωστό ότι η κρούση που μπορεί να αντέξει ένα δίκτυο είναι περιορισμένη. Όταν λέμε κρούση εννοούμε αλλαγή της κατάστασης. Και αυτή η κρούση θεωρείται γύρω στα 5% ελέγξιμη. Από εκεί και πάνω δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να ελεγχθεί. Αυτό που συμβαίνει είναι να έχει τοπικά ταλαντώσεις και μετά ο ρυθμιστής του δικτύου -το δίκτυο παρακολουθείται από τη ΔΕΗ- μπορεί αν του δοθεί χρόνος, να βγάλει φορτία. Να βγάλει ένα ολόκληρο χωριό εκτός για λίγη ώρα, ή να βγάλει κάτι περισσότερο, μια ολόκληρη περιοχή, οπότε αντισταθμίζεται το χάσιμο των γεννητριών και μετά σιγά-σιγά να αναλάβει φορτία το δίκτυο από τα συμβατικά εργοστάσια. Υπάρχει ένα όριο πάνω από το οποίο πρέπει να είναι σε επιφυλακή κάποιος, αυτό το όριο είναι κάπου 5%, ίσως και 3%. Πρέπει εκείνη τη στιγμή να προσέξει κανείς ιδιαίτερα για να ρυθμίσει το δίκτυο. Αυτό είναι το κύριο αίτιο του περιορισμού (της συμμετοχής των ανεμογεννητριών στο φορτίο). Δηλαδή ενώ δουλεύουν, ξαφνικά χάνεται ένα μεγάλο μέρος λόγω του υψηλού ανέμου.»
(Πηγή: Περιοδικό της Πελοποννήσου ΕΠΑΘΛΟ, τεύχος 49, Μάρτιος-Απρίλιος 2006)
Πέρα από τα παραπάνω που αναφέρει ο καθηγητής του ΑΠΘ Πέτρος Ντοκόπουλος, οι ανεμογεννήτριες που φέρουν τεράστια περιστρεφόμενα μηχανικά μέρη (πτερύγια ύψους 90 μέτρων μήκους), παρουσιάζουν προφανώς τεράστιες μηχανικές φθορές, η επισκευή των οποίων εκτός από το ότι στοιχίζει τεράστια ποσά, γίνεται μόνο από 2-3 υπαλλήλους της ξένης (συνήθως δανέζικης) εταιρείας που τις εγκατέστησε. Άρα οι ανεμογεννήτριες ούτε τα αναμενόμενα αποτελέσματα σε παραγωγή ενέργειας αποδίδουν, αλλά ούτε και νέες θέσεις εργασίας παράγουν. Συνεπώς αν συγκρίνει κανείς την τεράστια δαπάνη εγκατάστασης και επισκευής με το υποτιθέμενο όφελος, φθάνει στο συμπέρασμα, πως η όλη επιλογή των ανεμογεννητριών ως πηγών ενέργειας που δεν μολύνουν το περιβάλλον είναι εντελώς ζημιογόνες και καταστροφικές. Αν μάλιστα σκεφτεί κανείς ότι η τεχνολογία τους αλλάζει και θα πρέπει να αντικατασταθούν με νέες νέας τεχνολογίας, θα πρέπει να αναλογιστεί κανείς με πόσα «μπάζα» από τα υπολείμματα των παλιών ανεμογεννητριών θα γεμίσουν σε μερικά χρόνια τα βουνά μας, αλλά και πόση καταστροφή θα προκαλέσουν στο περιβάλλον των τελευταίων. Εδώ το παραμύθι έχει προφανώς δράκο. Γιατί το να επιλέγεις μια πηγή ενέργειας ΑΠΕ για να σώσεις δήθεν το περιβάλλον, ενώ γνωρίζεις εκ των προτέρων πως αυτή όχι μόνο δεν θα αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αλλά θα είναι και πρωτίστως ζημιογόνα για το περιβάλλον, τότε το κριτήριο της επιλογής της δεν είναι το όφελος για τη χώρα, αλλά η αδρή «μίζα» καθώς και οι τεράστιες επιδοτήσεις που θα εισπράξουν οι εταιρείες που θα τις στήσουν, για την επιλογή και την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, ως πηγής ΑΠΕ που θα μας κάνει υποτίθεται, αυτάρκεις σε ηλεκτρική ενέργεια.
Μετά από όλα αυτά και με βάση το γεγονός ότι η χώρα μας χαρακτηρίζεται από την μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Ευρώπη, τόσο σε ένταση, όσο και σε διάρκεια, προκύπτει το εύλογο ερώτημα πως η ενέργεια αυτή θα έπρεπε να γίνει στην πατρίδα μας αντικείμενο κατά κόρον εκμετάλλευσης, προκειμένου να συμβάλει σε ένα πολύ σημαντικό ποσοστό στην παραγωγή του ενεργειακού μείγματος της πατρίδος μας, που τόσο πολύ το έχουμε ανάγκη.
Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με την χρήση της ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα και κυρίως με τα φωτοβολταϊκά και τα ηλιοθερμικά συστήματα και θα αναπτύξουμε τα πλεονεκτήματά τους και τους τομείς χρήσης τους
Τα συστήματα με τα οποία εκμεταλλευόμαστε την ηλιακή ενέργεια διακρίνονται σε θερμικά ηλιακά συστήματα, σε παθητικά και σε φωτοβολταϊκά.
Θερμικά Ηλιακά Συστήματα
Η πιο απλή και διαδεδομένη μορφή των θερμικών ηλιακών συστημάτων είναι οι γνωστοί σε όλους μας ηλιακοί θερμοσίφωνες, οι οποίοι απορροφούν την ηλιακή ενέργεια και στη συνέχεια, τη μεταφέρουν με τη μορφή θερμότητας σε κάποιο ρευστό, όπως το νερό. Η απορρόφηση της ηλιακής ενέργειας γίνεται μέσω ηλιακών συλλεκτών, σκουρόχρωμων δηλαδή επιφανειών καλά προσανατολισμένων στον ήλιο, οι οποίες βρίσκονται σε επαφή με νερό και του μεταδίδουν μέρος της θερμότητας που παρέλαβαν. Το παραγόμενο ζεστό νερό χρησιμοποιείται για απλή οικιακή ή πιο σύνθετη βιομηχανική χρήση. Τελευταία δε αναπτύχθηκαν ηλιοθερμικά συστήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ευρύτατα τόσο για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, όσο και για τη θέρμανση και την ψύξη χώρων (διαμερισμάτων, μονοκατοικιών ή ακόμη και δημοσίων υπηρεσιών, σούπερ μάρκετ, ξενοδοχείων κλπ.), μέσω κατάλληλων και σχετικά απλών και όχι πολυδάπανων διατάξεων. Τα συστήματα αυτά, τα οποία επιδοτούνται επίσης και από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» προσφέρουν με μικρό κόστος εφάπαξ αρχικής δαπάνης, δωρεάν θέρμανση και ψύξη των παραπάνω χώρων με απόλυτα καθαρή ενέργεια, που συμβάλλει κατά το 100% και σε ένα πεντακάθαρο περιβάλλον.
Από τον Οκτώβριο άρχισε στην Ισπανία μαζική παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με παραβολικά κάτοπτρα. Τα ηλιοθερμικά εργοστάσια Andasol 1, 2 και 3 θα παρέχουν ηλεκτρικό ρεύμα όλο το 24ωρο σε πάνω από 500.000 ανθρώπους.
Η γερμανική εταιρεία Solar Millennium AG από το Έρλαγκεν αναπτύσσει στη νότια Ισπανία (Ανδαλουσία / Γρανάδα) τον τρίτο κατά σειρά ηλιοθερμικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με παραβολικά κάτοπτρα. Πρόκειται για την ολοκλήρωση του ηλιοθερμικού πάρκου που άρχισε το 2006 με τον Andasol 1.
Έχουμε ήδη πληροφορηθεί, όπως έχει κοινοποιηθεί πρόσφατα στα δελτία ειδήσεων των καναλιών της τηλεόρασης, πως η κυβέρνηση σκοπεύει να κλείσει μέχρι το 2023, όλες τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ. Θα ήταν λοιπόν λογικό να βρει τρόπο να ακολουθήσει το παράδειγμα της Ισπανίας, σχετικά με τα ηλιοθερμικά εργοστάσια παραβολικών ηλιακών κατόπτρων, προκειμένου να μην αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση όπου θα λείπει εντελώς από την καθημερινότητά μας η χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας.
Παθητικά Ηλιακά Συστήματα
Τα παθητικά ηλιακά συστήματα αποτελούνται από δομικά στοιχεία, κατάλληλα σχεδιασμένα και συνδυασμένα μεταξύ τους, ώστε να υποβοηθούν την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας για τον φυσικό φωτισμό των κτιρίων ή για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας μέσα σε αυτά. Τα παθητικά ηλιακά συστήματα αποτελούν την αρχή της Βιοκλιματικής Αρχιτεκτονικής και μπορούν να εφαρμοσθούν σε όλους σχεδόν τους τύπους κτιρίων.
Φωτοβολταϊκά Συστήματα
Όλοι έχουμε συναντήσει φωτοβολταϊκά συστήματα σε μικρούς υπολογιστές και ρολόγια. Πρόκειται για συστήματα που μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ηλεκτρική ενέργεια και εδώ και πολλά χρόνια χρησιμοποιούνται για την ηλεκτροδότηση μη διασυνδεδεμένων στο ηλεκτρικό δίκτυο καταναλώσεων. Δορυφόροι, φάροι και απομονωμένα σπίτια χρησιμοποιούν παραδοσιακά τα φωτοβολταϊκά για την ηλεκτροδότησή τους. Στην Ελλάδα, η προοπτική ανάπτυξης και εφαρμογής των Φ/Β συστημάτων είναι τεράστια, λόγω του ιδιαίτερα υψηλού δυναμικού ηλιακής ενέργειας που παρουσιάζει η χώρα μας. Η ηλεκτροπαραγωγή από Φωτοβολταϊκά έχει το εξαιρετικό πλεονέκτημα να αποδίδει την μέγιστη ισχύ της κατά τη διάρκεια της ημέρας, στο μέρος δλδ. του εικοσιτετράωρου, στο οποίο και παρουσιάζεται η μέγιστη ζήτηση.
Tα φωτοβολταϊκά συστήματα έχουν ακόμη τα εξής πλεονεκτήματα:
- Τεχνολογία φιλική στο περιβάλλον: δεν προκαλούνται ρύποι από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
- Η ηλιακή ενέργεια είναι ανεξάντλητη ενεργειακή πηγή, διατίθεται παντού και δεν στοιχίζει απολύτως τίποτα
- Με την κατάλληλη γεωγραφική κατανομή, κοντά στους αντίστοιχους καταναλωτές ενέργειας, τα Φ/Β συστήματα μπορούν να εγκατασταθούν χωρίς να απαιτείται ενίσχυση του δικτύου διανομής
- Η λειτουργία του συστήματος είναι ολοσχερώς αθόρυβη
- Έχουν σχεδόν μηδενικές απαιτήσεις συντήρησης επειδή δεν έχουν κινούμενα μέρη, όπως π.χ. οι ανεμογεννήτριες και για το λόγο αυτό δεν παρουσιάζουν καθόλου μηχανικές φθορές, άρα δεν απαιτούν τα τεράστια έξοδα που απαιτούνται για την συντήρηση των ανεμογεννητριών
- Έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής: οι κατασκευαστές εγγυώνται τα «κρύσταλλα» για 20-30 χρόνια λειτουργίας
- Υπάρχει πάντα η δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης, ώστε να ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες ανάγκες των χρηστών
- Μπορούν να εγκατασταθούν πάνω σε ήδη υπάρχουσες κατασκευές, όπως είναι π.χ. η στέγη ενός σπιτιού ή αν πρόκειται για εύκαμπτα φωτοβολταϊκά η πρόσοψη ή και οι τέντες των μπαλκονιών ενός κτιρίου
- Διαθέτουν ευελιξία στις εφαρμογές: τα συστήματα λειτουργούν άριστα τόσο ως αυτόνομα συστήματα, όσο και ως αυτόνομα υβριδικά συστήματα όταν συνδυάζονται με άλλες πηγές ενέργειας (συμβατικές ή ανανεώσιμες) και συσσωρευτές για την αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας.
Τομείς εφαρμογής της ηλιακής ενέργειας
Τεχνολογία ηλιακής ενέργειας στον ελληνικό τουρισμό -
Ο τουρισμός ζει από τον ήλιο
Η ηλιοφάνεια και οι ευχάριστες κλιματολογικές συνθήκες είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο του τουρισμού στις νότιες περιοχές. Οι επισκέπτες είναι ενθουσιασμένοι όταν απολαμβάνουν την ηλιακή ακτινοβολία. Ταυτόχρονα, οι παραθεριστές περιμένουν να βρουν ανέπαφο το περιβάλλον στον τόπο των διακοπών τους, για να μπορούν να απολαύσουν ανέμελα τις ,,ωραιότερες εβδομάδες του έτους".
Γι’ αυτόν το λόγο δεν υπάρχει τίποτε πιο λογικό από το να συμβάλλει κανείς στη διατήρηση του περιβάλλοντος με τη χρήση της φιλικής προς το περιβάλλον ηλιακής ενέργειας και ταυτόχρονα να βελτιώσει την αίσθηση άνεσης. Έτσι ενισχύεται η θετική εικόνα του τόπου των διακοπών και αυξάνεται η ελκυστικότητά του. Ο ήλιος μπορεί να προσφέρει ποικιλοτρόπως τις υπηρεσίες του στην παροχή ενέργειας: να φροντίζει για ζεστό νερό και θέρμανση ή/και ψύξη (ανάλογα με την εποχή) και να παρέχει ρεύμα για φωτισμό, για μεταφορές ή για την τροφοδοσία συσκευών που βρίσκονται μακριά από το ηλεκτρικό δίκτυο.
Με αυτόν τον τρόπο, μειώνονται εμφανώς οι επιβαρύνσεις του περιβάλλοντος που προκαλούνται από τον τουρισμό, ενώ επίσης αυξάνονται τα επίπεδα τουριστικής ανάπτυξης. Έτσι διασφαλίζεται η διατήρηση του ανθρωπίνου δυναμικού στην τουριστική περιοχή, το οποίο συντηρείται από τον τουρισμό, δεδομένου ότι διατηρείται το κεφάλαιό του - δηλ. η όμορφη φύση - ενώ και ο επισκέπτης προτιμά όλο και περισσότερο τους τόπους διακοπών που είναι φιλικοί προς το περιβάλλον.
Ταυτόχρονα παρέχεται η δυνατότητα τουρισμού με παροχές - ανέσεις - και σε περιοχές οι οποίες μέχρι τώρα δεν συμπεριλαμβάνονταν στους προορισμούς, λόγω έλλειψης παροχής ενέργειας.
Πολλοί επιπρόσθετοι λόγοι δικαιολογούν τη χρήση ηλιακής ενέργειας στον τουρισμό:
Οι επισκέπτες έρχονται όταν λάμπει ο ήλιος.
Πολλοί επισκέπτες ψάχνουν απομονωμένους τόπους διακοπών, μακριά από τα δημόσια ηλεκτρικά δίκτυα π.χ. σε ορεινές περιοχές ή σε νησιά.
Η ηλιακή ενέργεια είναι παντού διαθέσιμη.
H χρήση της ηλιακής ενέργειας είναι σε εξαιρετικό βαθμό κατάλληλη για πολλές περιπτώσεις και αποτελεί μία οικονομική εναλλακτική λύση.
Η χρήση της φιλικής προς το περιβάλλον ηλιακής ενέργειας φέρει πολλά πλεονεκτήματα για τον τόπο διακοπών και για τον επισκέπτη
H χρήση της ηλιακής ενέργειας :
Μειώνει τη χρήση παραδοσιακών φορέων ενέργειας και μειώνει το κόστος.
Φροντίζει για καθαρό αέρα στον τόπο των διακοπών.
Συμβάλλει στην προστασία του κλίματος και στη διατήρηση του περιβάλλοντος.
Ενισχύει τις αποκεντρωτικές δομές και δημιουργεί θέσεις εργασίας.
Aυξάνει την ελκυστικότητα του τόπου των διακοπών και ενισχύει την εικόνα.
Φροντίζει για την αύξηση των επισκεπτών και του κύκλου εργασιών, ενώ ταυτόχρονα επιμηκύνει την περίοδο χρήσης ανά σεζόν.
Διασφαλίζει την παροχή ενέργειας και προσφέρει μεγαλύτερη ανεξαρτησία.
Προσφέρει ανεξαρτησία από αυξήσεις των τιμολογίων του ρεύματος
Παρέχει κίνητρα σε συνεργάτες και κεντρίζει το ενδιαφέρον του τύπου και των μέσων ενημέρωσης.
Αποδεικνύει την ευαισθητοποίηση για το περιβάλλον, την πρωτοπορία και τη μελλοντική πρόοδο.
Αυξάνει τη σταθερότητα του δικτύου και μειώνει τις διακοπές ρεύματος.
Εμπειρίες από την πολιτική των κρατικών ενισχύσεων στη Γερμανία
Η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη αγορά ηλιακής θερμότητας και ηλιακού ρεύματος στην Ευρώπη.Οι αιτίες για τις επιτυχίες στην αγορά είναι πολλές:
H προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος διαδραματίζουν συγκριτικά σημαντικό ρόλο στον πληθυσμό.
Η ανεξαρτησία και η ασφάλεια ως προς την τροφοδοσία παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στη συνείδηση των επενδυτών και συνηγορούν υπέρ της χρήσης της ηλιακής ενέργειας.
Οι κατασκευαστές ανέπτυξαν αποτελεσματικά, αξιόπιστα και ελκυστικά ηλιακά προϊόντα και δημιούργησαν συστήματα διάθεσης για ηλιακές εγκαταστάσεις.
Σημαντική ήταν και είναι η εκπαίδευση και η κατάρτιση των τεχνικών.
Πέραν αυτών, σημαντικό ρόλο έπαιξε και η πολιτική των κρατικών ενισχύσεων. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ενισχύει από το 1995 την εγκατάσταση συλλεκτών ηλιακής θερμότητας με ενισχύσεις από το ,,Πρόγραμμα Παροχής Κινήτρων Στην Αγορά". Το μεγάλο άλμα ήρθε ωστόσο μόλις το 1999 με μια βελτίωση του προγράμματος. Η διείσδυση στην αγορά το 2001 προκλήθηκε επίσης από την πολιτική των κρατικών ενισχύσεων. Οι εμπειρίες δείχνουν ότι το πρόγραμμα ενίσχυσης της αγοράς για ηλιοθερμικούς συλλέκτες στέφθηκε με επιτυχία επειδή:
Το αρχικό πρόγραμμα είχε σχεδιαστεί στο παρελθόν για μακρά διάρκεια (από το 1995, με παράταση έως το 2006)
Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός επαρκούσε, ώστε να μπορέσουν να εγκριθούν όλες οι αιτήσεις (το 2003 ήταν διαθέσιμα 200 εκατ. ευρώ)
Τα διαθέσιμα μέσα χρηματοδότησης αυξάνονταν ετησίως, ώστε να μπορεί να καλυφθεί η ζήτηση (2000:100 εκατ. ευρώ, 2001:150 εκατ. ευρώ, 2002: 200 εκατ. ευρώ)
Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων ήταν και συνεχίζει να είναι πολύ εύκολη (έντυπο αίτησης με 2 σελίδες)
Η επεξεργασία των αιτήσεων γίνονταν και συνεχίζει να γίνεται γρήγορα και αδιάκοπα (έγκριση εντός 2 έως 3 εβδομάδων, ολόκληρο το χρόνο)
Δεν υπάρχουν γραφειοκρατικά εμπόδια για την κατασκευή της εγκατάστασης (ελάχιστες τεχνικές απαιτήσεις στο πρόγραμμα ενισχύσεων, δεν απαιτούνται άδειες για την κατασκευή μιας εγκατάστασης). Οι εγκαταστάσεις ηλιακού ρεύματος χρησιμοποιούνται σε ευρεία κλίμακα στη Γερμανία από το 1990. Το μεγάλο άλμα έγινε το 2000 με το συνδυασμό πιστώσεων με ελκυστικά επιτόκια στα πλαίσια του "προγράμματος των 100.000 στεγών" και την αυξημένη χρέωση σύνδεσης στο ηλεκτρικό δίκτυο στο νόμο περί ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΕΕΟ).
Από την 1η Ιανουαρίου 2004 υπάρχει νέα ρύθμιση χρέωσης για το ηλιακό ρεύμα, η οποία αντικαθιστά το πρόγραμμα των 100.000 στεγών. Βάσει των παραπάνω αναμένεται να συνεχιστεί η σταθερή άνοδος.
Στη Γερμανία, η εισαγωγή στην αγορά των εγκαταστάσεων ηλιακού ρεύματος ήταν επιτυχής, επειδή:
Οι εταιρείες διαχείρισης ηλεκτρικού δικτύου υποχρεώθηκαν να συνδέουν όλες τις εγκαταστάσεις ηλιακού ρεύματος, να δέχονται από αυτές το ρεύμα κατά προτεραιότητα και να το χρεώνουν σύμφωνα με το νόμο.
H χρέωση επιλέχθηκε να είναι τέτοιου ύψους, που να επιτρέπει την οικονομικά συμφέρουσα λειτουργία της εγκατάστασης ηλιακού ρεύματος
Για την κατασκευή μιας εγκατάστασης ηλιακού ρεύματος σε μία στέγη σπιτιού δεν απαιτείται συνήθως άδεια
Για την κατασκευή μεγάλων υπαίθριων εγκαταστάσεων καθορίστηκαν σαφείς βασικοί οροι
Θα πρέπει να σημειωθεί, πως η Γερμανία έχει δώσει όλα αυτά τα κίνητρα στους πολίτες της, παρά το γεγονός, πως η ηλιοφάνεια στην χώρα αυτή δεν ξεπερνά το 30% της ηλιοφάνειας της πατρίδας μας!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η οροφή του κτιρίου της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα είναι καλυμμένη τελείως με Φ/Β πάνελ. Στις ταράτσες των δικών μας δημοσίων υπηρεσιών των μονοκατοικιών και των διαμερισμάτων στην Ελλάδα, των σούπερ μάρκετ, των ξενοδοχείων κλπ. τι γίνεται αλήθεια; Απλά απολύτως τίποτε.
Τα αίτια αυτής της μίζερης κατάστασης οφείλονται:
α) Στην παντελή έλλειψη ενημέρωσης από πλευράς ελληνικού κράτους (Υπουργείο Ενέργειας και Τεχνολογίας, καθώς και Υπουργείο Περιβάλλοντος) του ελληνικού κοινού, σχετικά με τα πολλαπλά οφέλη που θα προέκυπταν από την ευρεία εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας στη χώρα μας.
β) Στην παντελή έλλειψη ουσιαστικών κινήτρων (επιδοτήσεις για την αγορά και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ει δυνατόν σε κάθε ταράτσα ελληνικού σπιτιού, ελληνικής δημόσιας υπηρεσίας, ξενοδοχείου, σούπερ μάρκετ κλπ.) ή για την αγορά και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων, όπως ακριβώς έχει γίνει σε όλες τις άλλες χώρες (Γερμανία, Ισπανία, Πορτογαλία κλπ.)..
Η αρνητική κατάσταση που προέκυψε από τα παραπάνω δεδομένα α) και β) πρέπει να αντιστραφεί εντελώς και πέρα από την ευρύτατη ενημέρωση των πολιτών για τα τεράστια οφέλη από την κατά κόρον και συστηματική εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας στη χώρα μας, θα πρέπει να δοθούν και πολύ γενναία και ελκυστικά κίνητρα όπως συμβαίνει και σε όλες τις υπόλοιπες χώρες.
Όλες ανεξαιρέτως οι ελληνικές κυβερνήσεις προσπάθησαν και προσπαθούν με ημίμετρα να δώσουν την εντύπωση στο εκλογικό σώμα, πως δήθεν προσπαθούν να δημιουργήσουν προϋποθέσεις οικονομικής ανάπτυξης για την επιτέλους εκκίνηση μιας βιώσιμης και ανεπτυγμένης ελληνικής εθνικής οικονομίας. Μια τέτοια εκκίνηση όμως δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί με επιπόλαια ημίμετρα, όπως π.χ. η εγκατάσταση χιλιάδων ανεμογεννητριών που στοιχίζουν σπατάλη δισεκατομμυρίων ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό. Το μόνο που επιτυγχάνουν τα ημίμετρα αυτά είναι η εξαπάτηση των Ελλήνων ψηφοφόρων, η επιβάρυνσή τους με επιπρόσθετα δυσβάσταχτα οικονομικά βάρη, καθώς και η μη αναστρέψιμη οικονομική καταστροφή. Η υγιής οικονομική ανάπτυξη επιτυγχάνεται μάλλον με την ορθολογική επιλογή της σωστής λύσης και της κατά κόρον εκμετάλλευσης των αντίστοιχων κερδοφόρων πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας. Με αυτό κατά νου, θα πρέπει η ηλιακή ενέργεια να αποτελέσει επιτέλους την κυριότερη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την Ελλάδα του παρόντος και του μέλλοντος.
Πηγές:
https://www.kathimerini.gr/269142/article/epikairothta/ellada/anekmetalleyth-h-hliakh-energeia-sthn-ellada?fbclid=IwAR0yvqp_-OgLVr4GzzfTbYR1_PN_PsSVW2h0PoxyGRSDX1lK_xpmTmvLlwE
https://energypress.gr/news/maziki-ilektroparagogi-apo-paravolika-katoptra-stin-ispania
http://el.wikipedia.org/wiki/Φωτοβολταϊκό_σύστημα
Καρασαββίδης Νικόλαος Ο ρόλος και η σημασια των φωτοβολταϊκών.
Παρουίαση και Ανάλυση Οικονομοτεχνικής Μελέτης :
https://dspace.uowm.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/127/_%ce%91%2b-_%ce%92%2b%c2%ac_%ce%96_%ce%94%2b%cf%88%2b-_%ce%94%2b_2.pptx?sequence=2&isAllowed=y
Σημείωση "φ": Υπεύθυνος για το άρθρο είναι αποκλειστικά ο αρθρογράφος. Οι θέσεις του είναι προσωπικές και τίθενται σε δημόσιο διάλογο σε πνεύμα ελευθερίας.
